‘Evlat’ davasında son dönemeç! İngiltere’ye iade kararını Yargıtay onadı

Marmaris’te bir restoranda garsonluk yapan Yasin Tınaz, Türkiye’ye tatile gelen İngiliz vatandaşı Natalie Jackson ile tanışıp, 2001 yılında evlendi. Çift bir müddet sonra arkadaşlıklarını nikah masasını taşıdı. Çift, evliliklerinin akabinde İngiltere’ye gidip, Newcastle kentinde yaşamaya başladı. Çiftin 2008 yılında D.H.Y. ismini verdikleri erkek çocukları dünyaya geldi. Argümana nazaran, çiftin ortası Natalie Jackson’un oğluna şiddet uygulaması nedeniyle açıldı. Çift, 2011 yılında boşandı. İngiltere’de görülen boşanma davasının akabinde çocuğun velayeti birinci olarak annesine verildi. İngiltere makamları tarafından yapılan denetimlerde annenin velayet hakkını berbata kullandığı tespit edilince o periyot 4 yaşında olan D.H.Y. süreksiz olarak bakıcı aileye verildi. Yasin Tınaz’ın başvurusu üzerine oğlunun velayeti Newcastle Aile Mahkemesi tarafından anne ile babaya ortak verildi. Bu süreçte Yasin Tınaz, annesinin yanında kaldığı müddette oğluna, boşandığı eşinin erkek arkadaşları tarafından şiddet uygulandığını öğrenip, tekrar hukuk çabası başlattı ve bu kere oğlunun velayetini tek başına aldı.

Eşinin, oğlunun velayetini geri alabilmek için tekrar teşebbüste bulunup, kendileri hakkında yurt dışına çıkış yasağı koydurmayı planladığını öğrendiğini belirten Yasin Tınaz, oğlunu da alarak 4 yıl evvel tatil için uçakla Türkiye’ye geldi. Psikolojisi bozulan oğlunu kaybetmeyi göze alamadığını belirten Tınaz, bir daha İngiltere’ye dönmedi. Bunun üzerine Natalie Jackson, İngiltere makamlarına oğlunun babası tarafından Türkiye’ye kaçırıldığı başvurusu yaptı. İngiltere makamları da Türkiye’ye Adalet Bakanlığı’na yazı yazarak çocuğun İngiltere’ye iade edilmesini istedi.

ÇOCUĞUN İADESİ İÇİN DAVA AÇILDI

Adalet Bakanlığı da iade talebini babanın yaşandığı Muğla’daki Cumhuriyet Başsavcılığı’na bildirdi. İngiltere makamlarının talebi üzerine Başsavcılığın davacı olduğu Yasin Tınaz hakkında, Muğla Aile Mahkemesi’nde 2019 yılında, ‘Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuksal Vechelerine Dair Mukavele ve bu kontratın uygulanmasına sağlamaya yönelik 5717 Sayılı Milletlerarası Çocuk Kaçırmanın Tüzel İstikamet ve Kapsamına Dair Kanun Hükümleri’ kapsamında ‘çocuğun iadesi talebiyle’ dava açıldı. Yaklaşık 8 ay süren dava sonunda mahkeme, çocuğun Türkiye’de babasıyla kalmasında onun sıhhati ile fizikî, zihinsel ve duygusal gelişimine olumsuz tarafta tesir edecek rastgele bir risk faktörünün bulunmadığı gerekçesiyle İngiltere’ye iadesi talebini reddedip, babasıyla kalmasına karar verdi. Mahkeme, çocuğun tertipli olarak bağlantı araçları ile annesiyle görüştürülmesini de karara bağladı. Mahkeme, BM Çocuk Haklarına Dair Kontratı ile Çocuk Haklarının Kullanılmasına Ait Avrupa Kontratı ve mevzuya ait ulusal mevzuat kararları uyarınca görüşüne başvurulan D.H.Y.’nin de İngiltere’ye dönmek istemediği, babasıyla birlikte Türkiye’de yaşama iradesini gösterdiğine kararında yer verdi.

İNGİLTERE’YE İADE KARARINI YARGITAY ONADI

Muğla Aile Mahkemesi’nin bu kararı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 2’nci Hukuk Dairesi’nde bozuldu. Hukuk Dairesi, lokal mahkemenin verdiği ‘iade talebinin reddi’ kararını bozup, davanın tekrar görülmesi için belgeyi iade etti. Aile Mahkemesi, tekrar görülen davada bir sefer daha tıpkı kararı aldı. Bu defa de Hukuk Dairesi ikinci kere gelen belgeyi, ‘Merkezi makama müracaat 1 yıllık müddette yapılmış olduğundan çocuğun yaşadığı ortama alışmış olması hali iadeden kaçınma sebebi olarak kabul edilemez. Bu sebeple toplumsal inceleme raporundaki değerlendirmelerin iadeden kaçınma sebebi olarak kabul edilmesi mümkün değildir” diyerek, mahallî mahkemenin kararını bir kere daha bozup, çocuğun İngiltere’ye iadesine karar verdi. Yasin Tınaz, bu defa Yargıtay’a başvurdu. Yargıtay ise Hukuk Dairesi’nin verdiği kararı adap ve kanuna uygun bulup, kararın onanmasına karar verdi. Tınaz, son deva olarak Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Fakat 30 günlük müracaat mühletini aştığı için talebi kabul edilmedi.

ÇOCUĞUN TESLİM SÜREÇLERİNİN ERTELENMESİNİ İSTEDİ

Tınaz’ın avukatı Ozan Orpak, Muğla Adliyesi’nde İsimli Dayanak ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüğü’ne dilekçe verip, Milletlerarası Çocuk Kaçırmanın Hukuksal Taraf ve Kapsamına Dair Kanun’un 22’nci unsuru uyarınca çocuğun teslim süreçlerinin ertelenmesine karar verilmesini istedi.

Türkiye’de babasının yanında ruhsal olarak kendisini yeni toparlamaya başlayan D.H.Y.’nin toplumsal olarak kendisini geliştirdiği bir devirde İngiltere’ye iade edilmesi durumunda telafisi sıkıntı ruhsal ve fizikî travmalara yol açabileceğine de dilekçede dikkat çekilip, tekrar şiddet görme ihtimalinin bulunduğu da vurgulandı. Baba ve oğlu artık gelecek kararı bekliyor.

‘ÇOCUĞUMU GÖREBİLMEK İÇİN OKULUNUN KARŞISINDA KEBAP DÜKKANI BİLE KİRALADIM’

Türkiye’de babasıyla olmaktan keyifli olduğunu belirten lise öğrencisi D.H.Y., “İngiltere’ye dönmek istemiyorum. Babamı, Türkiye’deki okulum ve arkadaşlarımı da seviyorum. Derslerimde de başarılıyım” dedi. Yasin Tınaz ise, oğlunu katiyetle İngiltere’ye iade etmeyeceğini belirterek şöyle konuştu:

“Boşanmamızdan sonra güç günler yaşadım. Çoğumu bana göstermiyorlardı. Çocuğumu görebilmek için okulunun karşısında kebap dükkanı bile kiraladım. Maksadım yalnızca oğlumu uzaktan olsa bile görebilmekti. Oğlum okulun bahçesine çıktığında o beni görmüyor lakin ben onu görebiliyordum. Bahçede oğlumu seyrediyordum. Eşim bunu öğrendi ve beni yıldırmak için geçersiz siparişler bile verdi. Daha makûs olaylar yaşanmaması için oğlumu da alıp Türkiye’ye döndüm. Çocuğumu kaçırdığım tez edildi. Hukuk çabasında Yargıtay da 42 gün üzere rekor vakit içinde Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararının onayıp, çocuğumun İngiltere’ye iadesine karar verdi. Bu durum çok zoruma gitti. Vicdani ve tüzel istikametten biz haklıyız. Çocuğumun özgüveni yerine geldi. Oğlum gitmek istemiyor. Ben bu saatten sonra ne yapacağımı bilmiyorum.”

Tınaz’ın avukatı Ozan Orpak da “Müvekkilim maalesef Türkiye’de iç hukuk yollarını tüketti. Biz belgeyi inceledik. İngiltere’ye iade kararı veren bölge mahkemesi ve Yargıtay’daki süreçlerde belirli eksiklikler olduğu kanaatindeyiz. Biz de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvuracağız. Fakat Türkiye’de kendi iç hukukumuzda yapılacak durumlar var. İsimli Takviye ve Mağdur Hizmetler Müdürlüğü’ne başvurduk. Müvekkilimin çocuk kaçırma üzere bir durumu kelam konusu değildir. Çoğun iadesinin ertelenmesi konusunda yargının yanımızda olacağının düşüncesindeyiz” diye konuştu. (DHA)