Regaip kandili ne vakit, kandilde oruç tutulur mu?

İslam dünyası için büyük değere sahip üç aylardan recep ayının birinci perşembe gününü cumaya bağlayan gece idrak edilen Regaip Kandili, “rahmet ve rahmet gecesi” olarak kabul ediliyor. Regaip, beş kandil gecesinden biri olup, hicrî sıralamaya nazaran kandiller zincirinin ikinci halkasıdır.

REGAİP KANDİLİ NE VAKİT?

Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 2023 dini günler listesine nazaran Regaip Kandili bu yıl 26 Ocak tarihinde idrak edilecek.

REGAİP KANDİLİ İBADETLERİ NELER?

Sözlükte “kendisine ilgi edilen şey, bol ve pahalı bağış” manasına gelene regaip, hadis ve fıkıh literatüründe ise “bol sevap, mükafat, faziletli amel” manalarında kullanılıyor.

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Heyeti Üyesi İdris Bozkurt perşembe günü gün batımından cuma sabahına kadar Regaip gecesinin idrak edildiğini söyledi.

Bu gece tövbe, istiğfar ve dua etmenin ehemmiyetine dikkati çeken Bozkurt, bu geceye özel rastgele bir namazın olmamasına rağmen beyhude namaz kılmanın çok iyi olduğunu lisana getirdi.

Kandilde yakınları arama tavsiyesinde bulunan Bozkurt, “Bu gecede Kur’an-ı Kerim okunur, beyhude namazlar kılınır. Gündüz de sıhhatimiz el veriyorsa beyhude oruç tutabiliriz.” tabirini kullandı. AA

REGAİP KANDİLİNDE ORUÇ TUTMAK İSTEYEN NE VAKİT TUTMALI?

Dinî açıdan güneşin batmasıyla evvelki gün sona erer ve yeni bir gün başlar. Gece gündüzden evvel gelir (Kurtubî, el-Câmi’, XIV, 15). Gerçekten Ramazan ayı, Şaban ayının son gününde güneşin batışıyla başladığı için, o gece teravih namazı kılınmakta ve Ramazan’ın son gününde güneşin batışıyla Şevval ayı başladığı için, o gecede teravih namazı kılınmamaktadır. Cuma günü de Perşembe günü akşam vaktinin girmesiyle başlar, Cuma günü akşam vaktine kadar devam eder. Mesela “Recebin birinci Cuma gecesi” dendiği vakit perşembeyi birinci Cumaya bağlayan gece (akşam vaktinden sabah vaktine kadar olan süre) anlaşılır. Tekrar “Şaban’ın 15. gecesi” bu ayın 14. günü 15. güne bağlayan gece, “bayram gecesi” de arefe gününü bayrama bağlayan gecedir.

Bu prestijle kandil geceleri için tutulan beyhude oruçların asıl vakti, geceyi takip eden gün olmakla birlikte, daha evvelki günle birlikte oruç tutulabilir.

KANDİL GÜNÜ ORUÇ TUTULMALI MI?

Hz. Peygamber (s.a.s.), “Şaban’ın ortasında (Berat gecesi) ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah, o gece güneşin batmasıyla dünya semasına (rahmeti ile) tecelli eder ve fecir doğana kadar, ‘Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona afiyet vereyim, yok mu diğer bir şey isteyen…’ buyurur.” (Bkz. Tirmizî, Savm, 39; İbn Mâce, İkâmet’u-Salat, 191) demiştir. Başka taraftan Hz. Peygamber (s.a.s.), Zilhicce’nin birinci dokuz günü (Ebû Dâvûd, Savm, 62; Tirmizî, Savm, 52), pazartesi ve perşembe günleri, âşûrâ ve arefe günü oruç fiyat (Müslim, Sıyâm, 196, 197; İbn Mâce, Sıyâm, 41,42), pazartesi orucunu soranlara; “Bugün benim doğduğum, Peygamber olarak gönderildiğim ve Kur’an’ın bana vahyedildiği gündür.” (Müslim, Sıyâm, 198) diye yanıt verirdi.

Bu ve gibisi rivayetlere dayanarak birtakım İslam alimleri dini açıdan faziletli sayılan öbür gün ve gecelerin ibadetle ihyasının müstehap olduğunu söylemişlerdir.

REGAİP KANDİLİ’NDE NELER YAPILMALI?

1) Kur’ân–ı Kerim okunmalı; okuyanlar dinlenmeli; uygun yerlerde Kur’ân ziyafetleri verilmeli; Kelamullah’a olan sevgi, hürmet ve bağlılık hisleri yenilenmeli, kuvvetlendirilmeli.

2) Peygamber Efendimiz (sas)’e salât ü selâmlar getirilmeli; O’nun şefaatini ümit edip, ümmetinden olma şuuru tazelenmeli.

3) Kaza, beyhude namazlar kılınmalı; varsa o geceye ilişkin nakledilen namazlar, onlar da ayrıyeten kılınabilir; kandil gecesi, özü itibariyle ibadet ve ibadette ihsan şuuruyla ihya edilmeli.

4) Tefekkürde bulunulmalı; “Ben kimim, nereden geldim, nereye gidiyorum, Allah’ın benden istekleri nelerdir” üzere hususlar başta olmak üzere hayatî problemlerde derin fikirlere girmeli.

5) Geçmişin muhasebe ve murakabesi yapılmalı; ve şimdinin ve geleceğin plân ve programı çizilmeli.

6) Günahlara samimi olarak tevbe ve istiğfar edilmeli; idrak edilen geceyi son fırsat bilerek nedamet ve inabede bulunulmalı.

7) Bol bol zikir, evrad ü ezkarda bulunulmalı.

8) Mü’minlerle helalleşilmeli; onlarla irtibatımız cihetinden istekleri alınmalı.

9) Küs ve dargın olanlar barıştırılmalı; gönüller alınmalı; kederli yüzler güldürülmeli.

10) Kişi kendine ve öteki Mü’min kardeşlerine hattâ isim zikrederek dualar etmeli.

11) Üzerimizde hakları olanlar aranıp sorulmalı; vefa ve kadirşinaslık ahlâkı yerine getirilmeli.

12) Fakir, kimsesiz, öksüz, yetim, hasta, sakat, yaşlı olanlar ziyaret edilip, sevgi, şefkat, hürmet, armağan ve sadakalarla memnun edilmeli.

13) O gece ile ilgili âyetler, hadîsler ve bunların yorumları ilgili kitaplardan ferden yahut cemaaten okunmalı.

14) Dini toplantılar, paneller ve sohbetler düzenlenmeli; va’z ü nasihat dinlenmeli;

15) Kandil gecesinin akşam, yatsı ve sabah namazları cemaatle ve mescitlerde kılınmalı.

16) Sahabe, ulema ve evliya türbeleri ziyaret edilmeli; hoşnutlukları alınmalı; ve manevî iklimlerinde vesilelikleriyle Hakk’a niyazda bulunulmalı.

16) Vefat etmiş yakınlarımızın, dostlarımızın ve büyüklerimizin kabirleri ziyaret edilmeli; iman kardeşliğine ilişkin sadakati yerine getirilmeli.

17) Hayattaki manevî büyüklerimizin, anne ve babamızın, dostlarımızın ve öteki yakınlarımızın kandilleri şahsen giderek yahut telefon, faks veya e–mail çekerek tebrik edilmeli; duaları istenmeli.

18) Bu kandil gecelerinin gündüzlerinde mümkün olduğunca oruç tutulmalı.