Son olarak Çanakkale’de yaşanan ve günler sonra söndürülebilen orman yangınları için eski Orman Genel Müdürü Cahit Nasırlı “Yangınları tedbire ve çabada geçmişten ders çıkarılmadığı için ülkemizde başlayan orman yangınları yürek yakmaya devam ediyor” dedi.
Nasırlı, son 15 yılda 139 bin hektar ormanın yandığı belirlendi. Ülkemizin yangınları tedbire ve çaba konusunda Avrupa’da başarılı ülkeler ortasında yer aldığını belirten Nasırlı “Orman yangınlarını sıfıra indirmek mümkün değil fakat yangınları önlemede problemler var” dedi, şunları söyledi: İklim değişikliğinin tesiriyle 2021 yılı, orman yangınları açısından felaket yılı olmuş, ülkemizde 15 yılda yanan orman alanı büyüklüğünde 139 bin hektar orman alanı kül olmuştu. Gereken önlemler alınmazsa orman yangınları daha da üzücü olacaktır. Bunun işaretleri 4 bin 200 hektar sahanın ziyan gördüğü Çanakkale yangınlarında ve ülkenin başka bölgelerinde çıkan yangınlarda görüldü.
ÇANAKKALE 3 GÜN KABUSU YAŞADI
Geçen haftaki yangında 11 köy boşaltıldı, binlerce kişi meskenlerinden tahliye edildi.
6 AY YASAKLANMALI
Orman yangınlarını tedbire konusunda alınması gerekli tedbirleri Cahit Nasırlı şöyle sıraladı:
1 – Yangına hassas bölgelerde mayıs ayından itibaren ekim ayı sonuna kadar ormanlara girişler yasaklanmalı. Kıymetli noktalarda gezici gruplar bulundurulmalı ve değerli yollar trafiğe kapatılmalı. Zarurî geçişler denetimli olmalı.
2 – Orman yangınları ile çabada büyük kıymeti bulunan süreksiz orman yangın emekçileri takımlı personellere dönüştürülmeli. Bu personeller yaz aylarında orman yangınlarında, yaz mevsimi dışında başka ormancılık faaliyetlerinde kullanılabilir.
TORBA KANUNLA KALKTI
3 – Orman içinde, bitişiğinde yaşayan, yöreyi en yeterli bilen, orman yangınlarına birinci müdahaleyi yapacak ve gelir seviyesi açısından ülkenin en yoksul bölümünü oluşturan orman köylülerine maddelerle verilen ve torba kanunlarla kaldırılan haklar tekrar verilmeli. Orman köylerinde yaşayan 18-55 yaşlarında olanlara mükellef ismi verilmekte ve bunların orman yangınlarına iştirakleri yasal zorunlulukken, bu sorumluluk da torba kanunlarla kaldırıldı. Bu mecburilik tekrar getirilmeli. Fakat karşılığında birtakım hak ve imkanlar getirilmeli. Bugün çıkan orman yangınları orman köylerine ortalama 3 km. aralıkta olduğuna nazaran yangına birinci müdahale eden orman köylüleri olacaktır.
4 – Orman köylüsü ile orman teşkilatı ortasında barışı sağlayan, orman köylülerine tarım ve hayvancılık mevzularında, planlı ve projeli karşılıksız, faizsiz ve düşük faizli kredi yardımları götürmek suretiyle, ormanlık bölgelerdeki kaynakların işletilmesi ve korunması için gerekli nüfusu orada tutarak kentlere göçmelerini önleyen Orköy (Orman Köy İlişkileri) teşkilatının geliştirilmesi ve hizmetlerinin artırılarak, genç nüfusun kentlere ve yurt dışına göçmeleri önlenmeli.
5 – Ormanlar bilhassa yangın mevsiminde havada insansız hava araçları (dron) ile izlenmeli ve yangın birinci çıktığında çabucak ilgili yerlere bildirmelidir. Zira yangına birinci müdahale çok değerlidir.
Cahit Nasırlı
BAŞLADIKTAN SONRA
Eski Genel müdür Nasırlı, orman yangının başlamasından sonra alınması gerekli tedbirleri de şöyle anlattı:
1 – Orman yangınları ile gayret, orman genel müdürlüğü koordinatörlüğünde kamu kuruluşları ile koordineli bir formda olmalı.
2 – Orman yangınları ile çabada büyük tesiri olan su atar helikopter ve uçaklar kiralama yerine, yeteri kadar satın alınıp Türk Hava Kuvvetleri yahut Türk Hava Kurumu bünyesinde bir hava filosu oluşturulmalı. Bu filo orman yangınları ile uğraş dışında kent yangınları, gemi yangınları ve öteki afetlerde kullanılabilir.
İLK ANDA MÜDAHALE
Genel müdürlüğü devrinde Türk Hava Kurumu bünyesinde bulunan 4,9 ton su atan CL215 amfibik uçaklardan 10 adet kiralanarak orman yangınlarında başarılı bir formda kullanıldığını hatırlatan Nasırlı açıklamasını şöyle sürdürdü:
Ancak bu uçaklar birinci başladığı anlarda yangını söndürmede başarılı olmakta, yangın büyüdükten sonra başarılı olamamaktadır. Zira atılan su yangın yüzeyine gelmeden buharlaşıyor. Değerli olan yangına erken müdahale ile büyümeden söndürülmesidir. Yangın çok büyüyüp mega yangın haline geldiğinde 20-30 ton su atan büyük uçaklar bile yararlı olamıyor. Orman yangınlarında erken müdahale çok değerlidir.
ÇANAKKALE YANGINI
21 Ağustos’ta çıkan Çanakkale yangınına geç müdahale edildiği için büyüdüğünü, o bölgenin 12 km uzağında orman yangınları gayret merkezi olduğunu, bu merkezde hem hava ve hem de yerden müdahale araçlarının bulunduğunu kaydeden Nasırlı “Görüntülerden, orman yönetimince üretilen ve ster halinde istiflenen odunlar da yandı. Aslında bu istiflenen odunların yangın mevsimi başlamadan ormandan çıkarılması gerekirdi” dedi.
Orman yangınları ile uğraşta işçi siyasetinin da değerine değinen Nasırlı “Orman yangınlarının hiç yahut çok az olduğu Karadeniz bölgesinde misyon yapan ve orman yangını konusunda hiçbir tecrübesi bulunmayan bir işletme şefi yahut işletme müdürünün, politik nedenlerle Akdeniz yahut Ege bölgesine atanması orman yangınları ile çaba konusunda başarılı olmamaktadır. Atamaların liyakat temel alınarak yapılmalı” diye konuştu.
