Ekonomi

Türkiye’ye 1.5 milyar dolarlık şok petrol faturası… Bilinmeyen yönleri gün yüzüne çıktı

Paylaş:

Türkiye ve Irak, iki komşu ülke… İki ülke arasında tarihi ve kültürel bağların yanı sıra güçlü ve uzun yıllara dayanan ticari ilişkiler de bulunuyor. Ticari ilişkilerin merkezini, hiç kuşkusuz petrol oluşturuyor.

Türkiye, petrol gereksiniminin bir bölümünü Irak’tan karşılıyor. Petrol ticaretinde, Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı da önemli bir yer tutuyor.

Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, 27 Ağustos 1973’te Türkiye ile Irak hükümetleri arasında imzalandı.

Milletlerarası nitelikteki bu anlaşma ile Irak’ın Kerkük ve diğer üretim sahalarında üretilen ham petrolün, Ceyhan’a ulaştırılması amacıyla 40 inç çapında, 986 kilometre uzunluğundaki ilk hat, 1976 yılında işletmeye alındı. İlk tanker, 25 Mayıs 1977’de yüklendi.

Söz konusu anlaşma 1985 yılında, Turgut Özal döneminde revize edildi. Birinci hatta paralel olan ve inşaat çalışmaları 1985 yılında başlayan ikinci boru hattının yapımına başlandı. 1987 yılında tamamlanan 46 inçlik hat ile yıllık toplam taşıma kapasitesi 70,9 milyon tona yükseldi.

KRİTİK DEĞİŞİKLİK

19 Eylül 2010’de, Türkiye ile Irak arasında Kerkük-Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması’nın ve ilgili protokollerinin yenilenmesine ve 15 yıl boyunca uzatılmasına yönelik önemli bir değişiklik yapıldı.

1973’te imzalanan Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması’nda, uyuşmazlıkların çözümüyle ya da tahkimle ilgili özel bir madde bulunmuyordu.

Anlaşma, Birleşmiş Milletler’in (BM) Viyana Konvansiyonu’na tabiydi. Buna bağlı olarak da uluslararası hukuk kapsamında (Türkiye ile Irak arasında devletten devlete) anlaşmazlıkların çözümü benimsenmişti. Bu mekanizma da uyuşmazlıklarda kapsamlı bir çözüm sunuyor.

19 Eylül 2010’de yapılan değişiklik ile anlaşmazlık durumlarında Fransız hukukunun uygulanması hükme bağlandı. Uyuşmazlıkların çözümü için de Paris Ticaret Odası, diğer bir deyişle ICC kurallarına işaret edildi.

ICC, devletlerden daha çok şirketler arası ticari uyuşmazlıkların çözüm adresi… Milletlerarası nitelikteki anlaşma, 19 Eylül 2010 tarihinde dönüşüme uğradı. Deyim yerindeyse indirgendi…

Türkiye ile Irak arasında, 2010 yılı değişikliği kapsamında bir de deklarasyon imzalandı. Irak Anayasası’na göre petrolün tek ihracatçısının Irak milli petrol şirketi SOMO olduğu vurgulandı.

KÜRT PETROLÜ

Bu değişikliği izleyen birkaç yıl içinde Türkiye’yi tahkimde milyarlarca dolarlık tazminatla karşı karşıya getirecek bir süreç yaşandı. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) çıkardığı petrol, Kerkük-Ceyhan ham petrol boru hattı üzerinden taşınmaya başlandı.

Bağdat, bu işlemin iki ülke arasındaki anlaşmayı ihlal ettiğini savunarak, 2014 yılında tahkim davası açtı.

Peki, Bağdat yönetimi, tahkimde neleri öne sürdü?

İşte, o iddialar:

– Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin petrol ihracı, Irak Anayasası’na aykırıdır. Irak Anayasa Mahkemesi’nin bu konuda kararı vardır.

– Kerkük-Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması uyarınca Türkiye’ye, her varil petrolden 1,27 dolar taşıma bedeli ödeniyor. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin petrolü, bunun çok üzerinde bir bedelle taşındı.

– Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi, petrolü, uluslararası fiyatların altında (20 dolara kadar), ucuza sattı. Bu satıştan ülke zarara uğradı.

TAHKİMDEN KARAR

Bağdat, 25 Mart 2023’te Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nde açtığı davayı kazandı. Mahkeme, Türkiye’nin, taşıma ücretinden yaklaşık (faiz hariç) 1.5 milyar dolar, petrolün ucuza satıldığı iddiasına dayanarak da 650 milyon dolar tazminat ödemesine hükmetti.

Uluslararası Tahkim Mahkemesi, Türkiye’nin, önceki yıllarda hatla ilgili yaşanan sorunlar bağlamındaki taleplerini de haklı buldu. Irak yönetiminin, Türkiye’ye yüklü miktarda tazminat ödemesini kararlaştırdı. Bu tutar düşüldü.

Sonuçta, Türkiye’nin Irak’a 1.4 milyar dolar tazminat ödemesi hükme bağlandı. Sonuçlanan mahkeme, 2014 ile 2018 yıllarını kapsıyor. 2018 ile hattan petrol akışının kesildiği 2023 yılları arasındaki döneme ilişkin tahkim davası devam ediyor. Devam eden dava da Türkiye açısından bazı riskler içeriyor.

Türkiye’nin, 1.4 milyar doları ödemesi çok mümkün görünmüyor. 6 aydır kapalı olan hattın ne zaman ve hangi koşullarda açılacağı ve petrol akışının başlayacağı da belirsizliğini koruyor.

Gelecek için gelecekte yapılacak anlaşmalar için 2010 yılı değişikliği ve bu süreç ders dolu…

Paylaş:

Sağlık İçin Kızılötesi Karbon Isı Boyası
Canlıların, özellikle de insanların sağlıklı yaşayabilmek için kızılötesi ışınlara ihtiyaçları vardır. Ancak bir aylık bir sürede yoğun bir şekilde alınan güneş ışınlarının depolanması mümkün değildir. On iki ay boyunca alınacak terapi kalitesindeki kızılötesi ışınlar ise sayısız fayda sağlar.

  • Hücre sisteminin yenilenme gücünü artırır,
  • Kan dolaşımını hızlandırır,
  • Kronik yorgunluğu azaltır,
  • Bağışıklık sistemini güçlendirir,
  • Astım, alerjik rinit gibi solunum yolu rahatsızlıkları olan hastalar için en sağlıklı ısıtma sistemidir,
  • Kas ağrıları, sırt ağrıları ve eklem rahatsızlıklarını azaltır,
  • Bazı kanser türlerinin gelişimini engelleme özelliğine sahiptir,
  • Şeker hastalıklarının yan etkilerini azaltır,
  • Fizyoterapi tıp merkezlerinde doğrudan kullanılır.

Tıbbi araştırmalar, uzun dalga boyundaki ışınların terapi etkisi yaptığını, hiçbir zararlı yan etkisinin olmadığını ve insan vücudu için en uygun sıcaklığı sağladığını göstermiştir. Uzun dalga boyunda, terapi kalitesindeki kızılötesi ışınlar ile ısıtma sistemi olarak geliştirilmiş olan SRN  Kızılötesi Isı Boyası, güneşin altında ısınma hissini on iki ay sağlamaktadır. SRN Kızılötesi Isı Boyası, uygulandığı ortamı sadece ısıtmakla kalmaz; aynı zamanda bir fizyoterapi merkezine çevirerek, içinde yaşayanların sağlığına katkıda bulunur.
Uzun dalga kızılötesi, radyan ısıdır; yüzünüzde güneşin veya odun ateşinin sıcaklığını hissetmekle aynı histir. Hatta kendi vücudumuzun da yaydığı ısı türüdür. İnsanlığın bildiği en temel ısınma şeklidir. Önce objeleri ısıttığı, ısınan objelerin de ısı yayarak çevreyi sıcak tuttuğu için binlerce yıldır tercih edilmiştir.
Bugün, yüksek enerji verimliliğine sahip SRN Kızılötesi Isıtma Teknolojisi, estetik ve konforlu bir şekilde radyan ısıyı çevre dostu olarak kolayca tekrar kullanabilmemizi sağlamaktadır.
Geçtiğimiz yüzyılda insanoğlunun konforlu olması sebebiyle tercih ettiği konvansiyonel ısıtma sistemlerinin (petek, klima vb.); yakın gelecekte yerini tekrardan kızılötesi ısıtma sistemlerine bırakması kaçınılmazdır.
SRN KIZILÖTESİ KARBON ISI BOYASI HAKKINDA BAZI BİLGİLER

  • SRN Kızılötesi Isı Boyası havayı kurutmaz ve havayı değil sizi ısıtır.
  • 24 V Elektrik ile çalışan Kızılötesi Isı Boyası sistemi yenilenebilir enerji kaynaklarıyla kombine çalışabilir. (Güneş ve Rüzgar enerjisi)
  • SRN Kızılötesi Isı Boyası Üstüne duvar kağıdı,sıva ve boya gibi ürünler ile uygulanabilir özelliklere sahip bir üründür.
  • SRN Kızılötesi Isı Boyası’nın boyandığı ortamda nem ve küf olmaz.
  • SRN Kızılötesi Isı Boyası mekanik tesisat ve bakım gerektirmeye bir üründür.
  • SRN Kızılötesi Isı Boyası anında ısınma ve homojen ısı dağılımı sağlar.
  • SRN Kızılötesi Isı Boyası sağlıklıdır, nefes hastaları (bronşit vb) için en uygun ısıtma teknolojisidir.
  • Su bazlı karbon kaplamalar ek veya ana ısıtma da mükemmel olarak kullanılabilir.
  • Pars alüminyum tozu,pars bakır tozu,Pars Çinko Tozu,Pars Grafit Tozu,Pars Kurşun Tozu,Pars demir tozu,pars kurşun oksit,pars kurşun oksit sülyen,pars kurşun oksit mürdesenk,pars fire assay flux,pars nitrik asit,pars hidroklorik asit,pars sülfürik asit,pars hidrazin hidrat,pars kaolin,pars sepiyolit,sunsep,sundiyo,sunmag,pars zeolit,pars 67 mangan dioksit,pars85 mangan dioksit,hadjin yılan kovucu,parsvet yara tozu,pars lime sülfür,nanotozlar,yemkat.com,sunshield kaolin,sunshield sıvı kaolin,pars silisyum karbür,silisyum karbür,dmr74 mangan dioksit,pars magnezyum sülfat,pars magnezyum sülfat anhidrat,pars magnezyum sülfat monohidrat,pars magnezyum oksit,pars bakır sülfat,pars demir sülfat monohidrat,pars kalay sökücü,pars nikel sökücü,süren vollastonit tozu,pars volfram  tozu,pars molibden tozu,pars antimon oksit,pars potasyum hidroksit,pars potasyum silikat,kimyadeposu.com,claypacks.com,demsil silikajel,demsil kil paketi,demsil nem alıcı,nemal nem alıcı,pars sodyum metabisülfit,pars sodyum bisülfat,pars magnezyum nitrat,pars sodyum persülfat,pars kalsiyum sülfat,pars kalsiyum sülfat dihitrat,pars hayvan altlığı,pars sodyum lignosülfonat,pars maden tozları,pars metal tozları,pars yem katkıları,pars nanotozlar,pars çinko oksit,sunshield sıvı kaolen,süren titanyum tozu,pars bakır oksit,demsil silikajel,süren otocam çizik giderici,pars seryum oksit,süren ferro vanadyum tozu,pars spekülarit,süren bit-pire kovucu,süren bakır tozu,süren teknoloji,bakır tozu,
  • DMRSÜREN KİMYA LTD.ŞTİ
  • 05523307100-05325466184
  • www.kimyadeposu.com,www.claypacks.com,www.nanotozlar.com,www.netyerim.net
  • www.potasyumsilikat.net,www.kursunoksit.com,www.parsman.com.tr,www.parsgrafit.com.tr
  • www.parox.com.tr,www.sepiyolit.net,

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

Göz Atın
Kapalı
Başa dön tuşu