Sonları zorlayan dolar gelişen paraları sarstı
Küresel piyasalarda dolar bilhassa ABD Merkez Bankası’nın (Fed) 20 Eylül’deki faiz toplantısından bu yana adeta fırtınalar estiriyor. Son vakitlerde Fed’in gerisi gerisine güçlü gelen ekonomik datalardan takviye bularak şahin görüşünü devam ettirmesi, ABD tahvillerindeki üst taraflı baskı, doların global bazda güçlenmesini sağlarken; dolar endeksi (DXY) son 9 yılın en uzun soluklu yükselişini kaydetti. Güçlü dolar birçok varlık sınıfına satış baskısı getirirken, altın da 6 ayın en düşük düzeyine geri çekilerek hissesini aldı. Dolar endeksinin 106.84’e kadar yükselmesi, gelişen ülke para ünitelerini de sarstı.
TL’Yİ ZORLAYACAK
20 Eylül’den bu yana dolar karşısında en güçlü duran gelişen para üniteleri; Filipin Pesosu (% 0.40) Güney Afrika Randı ( %0.34), Hindistan Rupisi (% 0.05) oldu. Buna rağmen, Şili Pesosu (%-2.72), Brezilya Reali (%-3.04) ve Kolombiya Pesosu’nun (%-3.90) başı çektiği ve ortalarında Türk Lirası’nın da (%-1.43) olduğu 10 gelişen ülke para ünitesi 9 günde dolar karşısında yüzde 1’in üzerinde bedel kaybı yaşadı. ‘Güçlü dolar’ baskısı, denetimli kıymet kayıplarına müsaade verilen TL üzerinde tesirini gösterdi. Dolar, bu hafta 27.64 TL ile rekor tazeledi. Tüm gelişen ülkelerde olduğu üzere bu durumun TL’yi de zorladığını belirten Cet Yatırım Hazine Genel Müdür Yardımcısı Etem Öztekin, “Özellikle içinden geçtiğimiz güçlü ekonomik süreçte, her ne kadar kırılganlıklar bir nebze azalmaya başlasa da, hala Kur Muhafazalı Mevduat’tan (KKM) çıkış ve enflasyonu düşürme üzere iki ana gaye gözeten iktisat idaresinin elini zorlaştıracağı bir gerçek” değerlendirmesini yaptı.
Lirayı sabit tutarsan ‘ortodoks’a dönemezsin
TL‘nin adil kıymetini bulmak için yıllardır çabalayan lakin maksadı bir türlü tutturamayan Milletlerarası Finans Enstitüsü (IIF) Başekonomisti Robin Brooks, son paylaşımında “Türkiye ortodoksluğa dönüş sinyali vermeye çalışıyor lakin Türk Lirası sabitken bu mümkün değil” dedi. Geçmişte Türkiye’nin potansiyelini öven Brooks, rasyonele dönüş yolundaki siyasetleri ise ‘ortodoks’ bulmadı. Brooks paylaşımının devamında, “Yabancı yatırımcıların şu anda gördüğü tek şey, mayıs seçimleri öncesindeki bir sabitlenme, akabinde devalüasyon ve artık de – muhtemelen – Mart 2024 seçimleri öncesinde bir tekrar sabitlenme. Bu ortodoksluk değildir…’ sözlerini kullandı.
