Gazze’de büyük yıkım büyük sürgün

Gazze Şeridi’ne kara harekâtı başlatması beklenen İsrail ordusu, tanklarını sona konuşlandırırken, Gazze’nin merkezindeki bir milyondan fazla sivilin 24 saat içinde güneye gitmesi için davet yaptı.

Birleşmiş Milletler (BM), bir haftadır uçakların bombaladığı, tam abluka uygulanan bölgededeki elektrik kesintileri ve besin ile su kıtlığı sürerken, herkesi çıkarmanın imkansız olduğunu belirtti.

İsrail’in savaş uçakları, Hamas’ın hafta sonunda düzenlediği saldırılara karşılık olarak Gazze Şeridi’ni bombalamaya devam ederken, İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant “Şimdi savaş zamanı” dedi.

Hamas’ın Cumartesi günü İsrail’de düzenlediği akınlarda birçok sivil olmak üzere 1,300’ün üzerinde kişi hayatını kaybetmiş ve onlarca sivil rehin alınarak Gazze’ye kaçırılmıştı. İsrail, Hamas’ın taarruzlarının akabinde 2.3 milyon nüfuslu Gazze Şeridi’ni tam ablukaya alıp, havadan ağır olarak bombalamış ve 1,500’ün üzerinde Filistinliyi öldürmüştü.

Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin İsrail ve öteki kimi ülkeleri ziyaret etmek için bölgeye vardılar.

İsrail ordusu ileriki günlerde “önemli” halde faaliyet göstereceğini ve sivillerin sırf bir sonraki duyuru yapıldığında bölgeye geri dönebileceklerini açıkladı.

Ordu açıklamasında “Gazzeli siviller, kendi güvenliğiniz ve ailelerinizin güvenliği için güneye gidin ve sizleri canlı kalkan üzere kullanan Hamas teröristlerinden uzaklaşın” diyerek şöyle belirtti:

“Hamas teröristleri Gazze’de günahsız Gazzeli vatandaşların yaşadıkları konutların altındaki tünellerde ve binalarda saklanıyorlar.”

Hamas’ın bir yetkilisi, Gazze’deki Filistinlilere yapılan bölgeyi terk etme uyarısının “sahte propaganda” olduğunu söyledi ve vatandaşlara bu ikaza kanmama davetinde bulundu.

İsrail’in bölgeyi boşaltma davetine karşın, sivillerin Gazze merkezini terk ettiklerine dair bir işaret görülmedi. Merkezdeki Şifa Hastanesi’ne sığınan onlarca sivil bekleyişini sürdürüyor.

Öte yandan, BM İnsani Yardım Uyum Ofisi (OCHA), “Toplu yer değiştirme sürüyor” diye belirterek, Gazze Şeridi’nde 400,000’den fazla kişinin konutlarını terk ettiğini açıkladı.

Gazze Şeridi’nin güneyinde ve merkezinde yaşayan ve bölgeyi terk etmesi beklenen Filistinliler, dün gece boyunca İsrail’in hava akınlarının devam ettiğini tabir ettiler. İsrail’den ise bu bahiste şimdi bir açıklama gelmedi.

İsrail ordusu dün Gazze’de Hamas’ın kullandığını belirttiği tüneller, askeri tesisler, üst seviye yetkililerin evleri ve silah depoları dahil olmak üzere 750 askeri gayenin vurulduğunu açıkladı.

İsrail’in mümkün kara harekâtı, Hamas’ın kaçırdığı ve hala Gazze’de tuttuğu rehineler için de büyük risk oluşturuyor.

Uluslararası Kızıl Haç Komitesi (ICRC) Gazze’deki hastanelerde elektrik jeneratörlerinin yakıtının yakında bitebileceğini açıklarken, BM bünyesindeki Dünya Besin Programı (WFP) da bölgede su ve besinin tehlikeli düzeylere düştüğü ikazında bulundu.

İNSAN HAKLARI İZLEME ÖRGÜTÜ: İSRAİL BEYAZ FOSFOR BOMBASI KULLANDI

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), İsrail ordusunu Gazze Şeridi ve Lübnan’a yönelik akınlarda beyaz fosfor bombası kullanmakla suçladı.

Savaş alanında işaret, aydınlatma ve ateşe verme üzere yasal kullanımı olduğu için memleketler arası konvansiyonlara nazaran kimyasal silah sayılmayan beyaz fosfor bombası, ciltte önemli yanıklara yol açtığı için sivillerin hayatı için risk oluşturabiliyor.

Beyaz fosfor, Belirli Konvansiyonel Silahların Kullanımının Yasaklanmasına Dair Anlaşma’nın 3 numaralı protokolüne nazaran “yangına yol açan” silah olarak kabul ediliyor. Bu protokol, beyaz fosfor bombasının sivillerin olduğu bölgelerdeki askeri maksatlara karşı kullanılmasını yasaklıyor.

Fakat İsrail bu muahedeyi imzalamadığı için, buna bağlı sayılmıyor.

Öte yandan, Lahey’deki Memleketler arası Ceza Mahkemesi’nin (ICC) baş savcısı Reuters’a yaptığı açıklamada, Hamas’ın İsrail’deki ve İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki hücumlarının potansiyel savaş cürmü açısından ICC’nin yetki alanına girdiğini açıkladı.

ICC, 2021’den beri Filistin topraklarında İsrail’in işlemiş olabileceği beklenen savaş kabahatlerine dair soruşturma yürütmekte olsa da, İsrail ICC’ye üye olmadığı için, Lahey’deki mahkemenin kararlarını tanımıyor.

BÖLGEDEKİ DİPLOMATİK GÖRÜŞMELER DEVAM EDİYOR

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İsrail’e yönelik dünyanın dört bir yanından yapılan “itidal” davetlerine katıldı lakin ABD’nin İsrail’e olan dayanağını yineledi ve “Her vakit yanınızda olacağız” dedi.

Blinken, çatışmaların yayılmasını tedbire amacıyla başlattığı Ortadoğu turu kapsamında bugün Ürdün’de Batı Şeria’nın Filistinli lideri Mahmud Abbas ile görüştü. Abbas, Blinken’a “Gazze’deki Filistinlilerin zorla yer değiştirmelerine karşı çıktığını” belirtti.

Blinken bugün ayrıyeten Ürdün Hükümdarı Abdullah ile de görüşmeyi planlıyor.

Blinken, ABD’nin en önemli müttefikleri Katar, Suudi Arabistan, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) de ziyaret etmeyi planlıyor. Kelam konusu devletlerden kimileri İran dayanaklı silahlı Hamas örgütü üzerinde nüfuza sahip.

İsrail’i ziyaret eden öbür üst seviyedeki ABD’li yetkili Savunma Bakanı Lloyd Austin ise ABD ordusunun İsrail’e şartsız güvenlik yardımında bulunduğunu belirtti.

İsrail ordusunun başındaki Korgeneral Herzi Halevi hücuma imkan sağlayan güvenlik açıklarından ders çıkarılması gerektiğini belirterek “Öğreneceğiz, inceleyeceğiz fakat artık savaş zamanı” dedi.

Dışişleri Bakanlığından bir kaynak Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın BAE’li mevkidaşı ile görüştüğünü ve Gazze’deki insani durumu ele aldığını söyledi.

Çatışmalarda orta buluculuk misyonu üstlenmeyi teklif etmiş olan Türkiye, çatışmalardan etkilenen Filistinlilere yardım göndermek istiyor. Fidan bugün bölgedeki problemleri ele almak üzere Mısır’a gidecek.

Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan bir öbür açıklamada da İsrail ve Filistin’deki son gelişmelerin Lübnan’a yansımaları çerçevesinde Lübnan’da bulunan Türk vatandaşlarına önlemli olmaları ve mümkünse Litani Nehri’nin güneyinde kalan bölgelerden uzak durmaları tavsiye edildi.

Al-Mayadeen medya kuruluşunun haberine nazaran, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emirabdullahyan ise Lübnanlı silahlı küme Hizbullah’ın başkanı Seyid Hasan Nasrullah ile Beyrut’ta buluşarak İsrail’in Hamas’a yönelik taarruzları hakkında görüştüler.