Doğa gezgini Hasan Hüseyin Kahriman, Orta Toros Dağlarında, Taşeli Platosu’nda kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda uzanan Konya, Karaman ve Antalya’nın sonlarını oluşturan 2877 rakımlı Geyik Dağlarına gezintiye çıktı.
Kahriman, gezinti sırasında dağın 2700 rakımında buzul yatağı olduğunu tespit etti. Buzul yatağını inceleyen Necmettin Erbakan Üniversitesi Coğrafya Kısım Lideri Prof. Dr. Adnan Pınar, bunun sirk buzulu olduğunu söyledi.
ÇOK ENTERESAN VE ÇARPICI
Küresel ısınma nedeniyle buzulun ortaya çıkmış olabileceğini tabir eden Prof. Dr. Adnan Pınar şunları aktardı:
Geyik Dağlarının İç Anadoluya bakan kısmında gezgin arkadaşımızın bulmuş olduğu buzullar da imajlardan anladığımız kadarıyla eski bir sirk buzulu. Dağın kuzey yamaçlarında çukur sirk diye bahsettiğimiz alanlarda biriken binlerce yıllık birbiri üzerine yağan karın oluşturduğu büyük bir buzul örtüsü.
Bunlar bu kuraklaşmaya bağlı olarak üzerindeki daimi kar kütlesinin erimesiyle günümüzde açığa çıkan sirk buzulu. Çok enteresan hakikaten çarpıcı, bu katmanların görüntülenmesi, net olarak izlenmesi, her sene yağan karın o katmanların bir sonraki yıl yağan karla buzullaşması ortaya çıkıyor.
Detaylı arazi çalışması, ölçümler ve örneklerle çok daha net konuşmayı sağlayacak bilgiler ortaya çıkartabilir .
BUZULUN GÖRÜNTÜLENMESİ BİLİMSEL MANADA ÇOK ÖNEMLİ
Küresel iklim değişikliği sonucu buzulun ortaya çıktığını belirten Prof. Dr. Pınar şöyle konuştu:
Görüntülerden anladığımız kadarıyla buranın eski bir sirk buzulu alanı olduğu üzerinde bulunan kar örtüsünün ısınmaya bağlı olarak eriyip ortadan kalkmasıyla, doruktan kopan kaya modüllerinin da bu buzulun üzerini kapladığını görebiliyoruz.
İlerleyen süreçte iklimin nasıl bir durum ortaya çıkartacağını bilemiyoruz ancak yaşanan kuraklığa bağlı olarak artık bu buzulun tekrar bir kalıcı kar örtüsü altında kalmadan eriyerek daha küçük bir alana hakikat gideceğini düşünüyorum.
Görünen ve bugün yaşadığımız iklim bu türlü bir durumu ortaya çıkaracağını ortaya koyuyor. Bu buzulun yaşanan kuraklığa bağlı olarak ortaya çıkmasıyla ve sizin de bunu görüntülemenizle hakikaten bilimsel manada çok düzgün bir hizmet oluyor.
Bilim insanlarının burada ayrıntılı çalışmalarla birtakım datalara ulaşılacağını düşünüyorum.
“BURANIN BULUNMASI VE GÖRÜNTÜLENMESİ ÇOK KIYMETLİ BİR İŞ”
Yok olduğu bilinen buzulun ortaya çıkmasının ehemmiyetine değinin Prof. Dr. Pınar, “Bir doğasever arkadaşımızın kendi imkanlarıyla burayı bulması ve sizin sayenizde görüntülenmesi çok değerli bir iş. Bu bilimsel manada Türkiye’de var olduğu yerler ki bunun 2,5 milyon yıl ile 10-15 bin yıla kadar süreçte oluşan ve ülkemizin buzullaşmaya uğrayan bölgelerinin, bilhassa dağların kuzeye bakan yamaçlarında bu stil sirk buzullarının var olduğunu biliyoruz ancak bunların birden fazla eriyip ortadan kalkmıştır. Bu açıdan baktığımız vakit burası Geyik Dağları’nın üzerinde bulunması son derece değerli bir numune. Bunun bilimsel manada ayrıntılı olarak incelenmesinin yapılması, bilime de çok değerli bir katkı sunacağı kanaatindeyim” dedi.
“BUZULA BİLİM İNSANLARINI DAVET EDİYORUM”
Hasan Hüseyin Kahriman ise buzul yatağını birkaç yıl evvel fark ettiğini fakat, karla kaplı olması nedeniyle tam belirleyemediğini belirtti. Bu yıl yağışların az olması ve dağın doruğundaki karların kısa müddette erimesini fırsat bilip tekrar Geyik Dağı’na tırmanış yaptığını tabir eden Kahriman, şunları kaydetti: Ü
”Bu yıl, en az kar yağışı olduğunu uzmanlar söyledi. Çabucak aklıma Geyik Dağları geldi ve buraya tırmandım. Bu bölgeye geldiğimde uzaktan bir çakıl katmanı olduğunu, üzerinde de çukurlar olduğunu fark ettim.
Yaklaştıkça çakıl katmanının altında buz kütlelerini gördüm. Görünce çok şaşırdım. Hayatımda birinci sefer gördüğüm bir şeydi. Buz kütlelerinde katmanlar olduğunu fark ettim.
Ben bu buzul yatağını kendi imkanlarımla buldum ancak buraya bilim insanlarını davet ediyorum. Buzulların çabucak üstünde bir ardıç ağacı kesimi buldum. Bunun da incelenmesini istiyorum.
Hasan Hüseyin Kahriman
Geleceğe ışık tutacağına inanıyorum. Geyik Dağlarının korunmasını istiyorum. Dağcı arkadaşların çok sık geldiği bir yer burası lakin dağcıları uyarıyorum. Buraya artık gelmesinler zira buzullar ortaya çıkınca çukurlar oluştu. Tehlikeli bir bölge oldu. (DHA)
