Bangladeşli dokuma emekçileri düşük fiyatlara isyan etti

Güney Asya ülkesi Bangladeş’te dünyanın dört bir yanındaki markalar için kıyafet üreten hazır giysi çalışanları isyan etti.

Bangladeş’te dokumacılık personelleri, geçtiğimiz hafta fiyatların artırılması talebiyle protestolar düzenlemeye başladı. Hükümet personellere artırım yapsa da emekçiler önerilen artırımı yetersiz buldu ve protestolar devam etti. Protestolarda bir kişi hayatını yitirdi.

Binlerce dokuma emekçisi, geçen hafta sonundan itibaren grev yaparak üretimi durdurdu. Ülke genelelinde 300’den fazla fabrika faaliyetlerini süreksiz olarak durdurdu.

ÜNLÜ GİYSİ MARKALARININ ÜRETİM ÜSSÜ

Bangladeş, birden fazla bayan olmak üzere yaklaşık 4 milyon personelin istihdam edildiği 3 bin 500 civarı fabrikasıyla Çin’in akabinde dünyanın en büyük ikinci konfeksiyon üreticisi. Gap, Walmart, H&M, Zara, Inditex, Bestseller, Levi’s, Marks and Spencer, Primark ve Aldi üzere pek çok ünlü marka eserlerini Bangladeş’te üretiyor.

Hızlı moda markalarının kıymetli bir giysi tedarikçisi olmasına karşın Bangladeş, 2018’den bu yana 8 bin taka (74 dolar) olarak belirlenen dünyanın en düşük hazır giysi çalışanı minimum fiyatlarından birine sahip.

ÜCRET ANLAŞMAZLIĞI

Hazır giysi dalı çalışanları ile polis ortasında süren ölümcül çatışmaların akabinde Bangladeş hükümeti salı günü yaptığı açıklamada, minimum fiyatın 1 Aralık’tan itibaren ayda yüzde 56,25 artarak 12.500 takaya (114 dolar) yükseleceğini söylemişti. Bu, beş yıl sonra gelen birinci artırım oldu.

İşçi sendikaları, enflasyon ve hayat pahalılığı krizi nedeniyle temel hayat maliyetlerini karşılamak için ayda 23 bin takanın (208 dolar)gerekli olduğunu düşünüyor.

Öte yandan, Bangladeş’te çarşamba günü polis ile hazır giysi emekçileri ortasında çıkan çatışmalarda bir bayan çalışanın öldüğü ve çok sayıda kişi de yaralandığı açıklandı.

ÜCRETLER AÇLIK HUDUDUNUN ALTINDA

Protestolara katılan konfeksiyon çalışanı Rojina Akter, Guardian’a yaptığı açıklamada, fiyatlarının temel besin masraflarını karşılamadığını ve maliyetler artmaya devam ettikçe çaresiz hissettiğini söyledi.

Akter, “Artan enflasyonla birlikte aldığım fiyat yetersiz kalıyor. Birçok defa işten meskene dönerken çocuklarımı beslemek için zerzevat almak üzere tarlalara gizlice girmek zorunda kaldım. Sırada açlık var” dedi.

TEKSTİL DALI ÜLKENİN BEL KEMİĞİ

Sektördeki düşük fiyatlar, H&M ve GAP üzere global markalara tedarik sağlayan yaklaşık 4 bin fabrikada çalışan 4 milyon emekçi için sefalet şartları sunuyor. Düşük fiyat siyaseti birebir vakitte Bangladeş’teki hazır giysi sanayisini global pazarda rekabetçi hale getiriyor.

Öte yandan Bangladeş’ten giysi tedarik eden birçok moda markası, emekçilerin daha yüksek minimum fiyat taleplerini desteklediklerini açıkladı. Ortalarında Inditex’in de bulunduğu markalar ortak bir mektupla “ücretlerdeki gelişmeleri destekleme” konusundaki rollerini kabul ettiklerini belirtti.

Hazır giysi dalı, Bangladeş iktisadının temel desteği pozisyonunda bulunurken bu kesim Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla’nın neredeyse yüzde 16’sını oluşturuyor. Bangladeş, başta ABD ve Avrupa ülkeleri olmak üzere hazır giysi eserleri ihracatından yılda yaklaşık 55 milyar dolar kazanıyor. Ülkede yıllık enflasyon ise yüzde 9,93 düzeyinde bulunuyor.