Her 10 çalışandan 3’ü kayıt dışı

Tolga UĞUR

Birçok dar gelirli minimum fiyata yeni yılda yapılacak artırım oranını merak ederken, Türkiye’de milyonlarca çalışan toplumsal garantisiz, kayıt dışı olarak çalıştırılıyor. Türkiye İstatistik Kurumu bilgilerine nazaran 2023 üçüncü çeyrek prestijiyle hiçbir toplumsal güvenlik kurumuna bildirilmeden 8.7 milyon kişi istihdam edildi. Kayıt dışı istihdam, yılın ikinci çeyreğine nazaran 309 bin, birinci çeyreğine kıyasla ise 1.1 milyon kişi arttı. Toplumsal Güvenlik Kurumu datalarına bakıldığında ise Türkiye’de kayıt dışı istihdamın bu yıl yüzde 31.9 düzeyinde olduğu görülüyor. Kayıt dışı istihdamın en yüksek olduğu bölüm ise tarım dalı. Tarımda istihdamın yüzde 67.5’i, hizmet kesiminde yüzde 32.9’u, endüstride ise yüzde 19.6’sı kayıt dışı çalıştırılıyor. Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü’nün (OECD) bu yıl yayımladığı “Kayıt dışılık ve Küreselleşme” raporuna nazaran global işgücünün yaklaşık yüzde 60’ı kayıt dışı çalışıyor.

2 MİLYAR KİŞİ KAYIT DIŞI

Bir öbür tabirle yaklaşık 2 milyar kişi kayıt dışı istihdam ediliyor. OECD’nin bulgularına nazaran kayıt dışı istihdamın en yüksek olduğu bölgeler Afrika ve Asya oldu. Bu bölgelerde, ortalarında Hindistan’ın da bulunduğu birçok ülkede kayıt dışı istihdamın yüzde 90 ve üzerinde olduğu belirtiliyor. Düşük gelirli ülkelerde kayıt dışı istihdam oranı yüzde 89 olurken, yüksek gelirli ülkelerde ise yüzde 15 düzeyinde tespit edildi.

Avrupa’da birinci sıradayız

Kayıt dışı istihdamda Türkiye, Avrupa ülkeleri ortasında birinci sırada yer alıyor. Avrupa’da 2019 prestijiyle tüm istihdamın yüzde 11.1’i kayıt dışı çalıştırıldı. Kayıt dışı istihdam oranı en yüksek yüzde 21.7 ile Romanya, yüzde 20.8 ile Litvanya ve yüzde 19.3 ile Bulgaristan’da görüldü. En düşük oranlar ise yüzde 3.9 ile Avrupa’nın en büyük iktisadı Almanya’da, yüzde 4.8 ile Hollanda’da ve yüzde 5.1 ile Avusturya’da bulunuyor