Emekli maaşı ne kadar olacak? Emekli maaşı için kritik gün…

Emekli artırımı, emeklilerin aylık gelirlerinin enflasyon karşısında korunması emeliyle 6 aylık enflasyona nazaran belirleniyor. TÜİK’in açıkladığı resmi enflasyon kasım prestijiyle son beş ayda yüzde 34 oldu. Aralık enflasyonun açıklanmasıyla son altı aylık enflasyon ortaya çıkacak. Artırımlar ise kök aylıklar üzerinden yapılıyor. Yani gelen artırım 7 bin 500 lira üzerinden yapılmayacak.

EMEKLİ MAAŞI NE KADAR OLACAK?

Zammın aralık ayı enflasyon sayısının akabinde açıklanmasına rağmen geride kalan 5 aylık enflasyon verisi yeni yılın artırım oranını netleştiriyor. Bu kapsamda ocak artırımının SSK ve Bağ-Kur emeklisi için yüzde 39.59 oranında olacağı iddia ediliyor. Artırımın yüzde 39.59’da kalması halinde, 7.500 lirada kalan en düşük emekli maaşı 10.469 lira olacak.

En düşük emekli aylığı ile taban fiyat makasının artacağı üzere 6 milyon emekli, Türk-İş’in datalarına nazaran kasımda 18.239 lira olarak açıklanan açlık hududunun altında yaşamak zorunda bırakılacak.

MEMUR EMEKLİSİNE YÜZDE 50 ZAM

Emekli artırımı için enflasyon belirleyici olurken temmuz-kasım aylarını kapsayan 5 ayda enflasyon yüzde 33.66 oldu. Finansal Kurumlar Birliği’nin Ekonomik Görünüm Beklenti Anketi’nde, 2023 yıl sonu enflasyon beklentisinin ortalama yüzde 67.19 olduğu tabir edildi. Kelam konusu beklenti yılın ikinci yarısında enflasyonun yüzde 39.59 olarak gerçekleşeceğine işaret ediyor. Bu kapsamda ocak ayı artırımının SSK ve Bağ-Kur emeklileri için yüzde 39.59, memur ve başka emekliler için de yüzde 51.44 olacağı iddia ediliyor.

EMEKLİLER YÜZDE 0 İLE KARŞI KARŞIYA

Açlık hududunun neredeyse yarısı kadar maaş alan milyonlarca emekli, 7.500 TL olan en düşük emekli maaşını tamamlama hududu yükseltilmezse 2024’te de nefes alamayacak. İktisatçı Prof. Dr. Aziz Çelik, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, yüzde 50 artış yapılsa dahi milyonlarca emeklinin sıfır artırım ya da düşük artırım alabileceğini gündeme getirdi. Bunun nedeni ise artırımın, fiilen ele geçen en düşük emekli aylığı 7.500 TL üzerine değil kök aylıklara yapılması… Aralık ayı enflasyon oranının açıklanmasıyla emeklinin alacağı artırım da netleşecek. Emekliler şu anda 5 aylık yüzde 33.66 oranında artışı hak etmiş durumda. 6 aylık enflasyon ise yüzde 38-40 düzeylerinde bekleniyor.

YÜZDE 2.6 ZAM

Hazine takviyesiyle maaşları 7.500 liraya tamamlanan düzenlemeden faydanalan SGK, Bağ-Kur ve EYT’den emekli aylığı alanlarla birlikte 11 milyona yakın vatandaş sıfır ya da çok düşük artırım oranlarıyla karşı karşıya kalabilir. Kök maaşı yaklaşık 5.500 lira olan 6 milyon vatandaş, 6 aylık enflasyon oranı yüzde 40 olur ve bu oran üzerinden artırım alırsa artış 2.200 TL olacak ve aylığı 7.700 lirada kalacak. Yani emeklinin aldığı gerçek artırım oranı aslında yüzde 2.6 olacak. Seçim öncesi olduğu için şayet iktidar artışı yüzde 50’ye çıkarırsa birebir kök aylık üzerinden yapılan hesaplamada da maaş lakin 8.250 lirayı görebilecek. Bu hesaba nazaran de mevcutta 7.500 TL alan emeklinin cebine yansıyan gerçek artırım yüzde 10’da kalacak. Kök aylığı 5.000 lira olan emekli yüzde 50 artırım aldığında ise maaşı 7.500 liraya ulaşacak ve temmuzdan bu yana Hazine takviyesiyle aldığı birebir maaşı almaya devam etmek zorunda kalacak.

NE KADAR EMEKLİ VAR?

SGK’nin Eylül 2023 bilgilerine nazaran emekli sayısı evrak bazında 14 milyon 958 bin 820; kişi bazında ise 15 milyon 751 bin 971.

Emeklilerin 9,98 milyonu 4a’lı. 2,68 milyonu 4b; 2,29 milyonu ise 4c cinsinden emekli.

SGK datalarına nazaran son 20 senede emekliler için en berbat periyot 2023 yılı oldu.

2003 yılında en düşük 4a emekli maaşının minimum fiyata oranı 1,47 idi. Yani, en düşük emekli maaşı taban fiyatın 1,5 katı idi. 2023 yılının ikinci yarısında ise bu oran 0,66’ye geriledi. Yani, en düşük emekli maaşı minimum fiyatın üçte ikisi yapıyor.

EMEKLİ MAAŞI ORTASINDAKİ FARK ARTACAK

İktidarın emekliler ortasında uyguladığı farklı artırım sistemleri nedeniyle yeni yılda 2.5 milyon memur emeklisine yüzde 50, 13.3 milyon emekçi, esnaf ve çiftçi emeklisine ise yüzde 37 oranında artırım yapılabileceği belirtiliyor. Ayrımcı artırım yüzünden bugün 10 bin lirayla tıpkı aylığı alan iki emekli ortasındaki farkın aylık bin 300 lirayı, yıllık 15 bin 600 lirayı bulması bekleniyor. Üstelik bu fark her geçen yıl katlanarak artacak. Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Emekli-Sen Lideri Cengiz Yavuz, emeklileri ayrıştıran artırım uygulamasından vazgeçilmesi gerektiğini, aksi halde 13.3 milyon emeklinin seçimlerde bunun hesabını soracağını söyledi.

YÜZDE 84’Ü MAĞDUR

Başkan Yavuz, hayat pahalılığına karşı birebir sorunu yaşayan emekliler ortasında devlet tarafından artırım ayrımı yapılmasına mana veremediklerini bildirdi. Yavuz, farklı artırım yanlışından dönülmemesi halinde emeklilerin yüzde 84’ünün ‘mağdur’ edileceği ihtarında bulundu. Yavuz, memur emeklileri memur sendikalarına endekslenirken milyonlarca personel, esnaf ve çiftçi emeklisinin adeta sahipsiz bırakıldığını belirtti.

Emeklilerin sendikaları aracılığıyla masaya oturup iktidarla artırım pazarlığı yapmaları gerektiğini aktaran Yavuz, “Pazarlık masasının dışında kalırsak bu türlü haksızlıklara uğruyoruz. Emekliler ortasında ayrım yapmaya kimsenin hakkı yok. İktidar milyonlarca emeklinin sessiz çığlığını uygun biliyor. Bu yanlışın bugünden düzeltileceğini umuyoruz. Aksi halde 13.3 milyon mağdur emekli martta sandık başına gittiğinde mağduriyetinin hesabını soracak” diye konuştu.