Sıhhatte şiddette ürküten bilgiler

İMDAT Şiddeti Tedbire ve Rehabilitasyon Derneği’nin sıhhatte şiddeti araştırdığı raporu çarpıcı sonuçlar ortaya koydu. İMDAT Derneği Lideri İsimli Tıp Uzmanı Prof. Dr. Oğuz Polat, son 1 yıl içinde olay sayısının yüzde 86’ya varan oranda arttığını söyledi.

SİLAH-BIÇAK KULLANIMI ARTTI

Polat “Her 4 olgunun 3’ü sözel başlayıp fizikî şiddete dönüşüyor. Korkutucu olan ise ateşli silah ya da bıçak üzere alet kullanımının yükselmiş olması. Kırsalda balta, keser, taş, hatta pompalı tüfekle sağlıkçılara atak olurken, kentte daha çok bıçak ve silah görüyoruz. Maalesef her 5 olgunun 1 ‘inde isimli sürecin dahi başlatılmadığını gözlüyoruz” dedi. Polat “Ama beyzbol sopası satışları Amerika’dan sonra dünyada en çok Türkiye’de. Hepsi yalnızca arbede etmek, dövüşmek ve birbirini dövmek için satılıyor. Şiddet, hayatımızın çok içerisinde ve güya tahlilin bir modülü üzere algılanıyor” diye konuştu.

SADECE MEDYADA 457 ŞİDDET OLAYI

İMDAT Şiddeti Tedbire ve Rehabilitasyon Derneği’nin yaptığı “Sağlıkta Şiddet” araştırması sonuçları açıklandı. Araştırmaya nazaran, sıhhatte şiddet olayları bir yıl önceye nazaran yüzde 86 oranında artış gösterdi.

Prof. Dr. Oğuz Polat, en dikkat çekenin artık tabanca, bıçak, balta, keser, pompalı tüfek üzere silahların şiddette çok sık görülmesi olduğunu kaydetti. Rapora nazaran 1 Ocak ile 20 Aralık 2023 tarihleri ortasında yalnızca medyaya yansıyan “sağlıkta şiddet” olay sayısı 457.

HER BEŞ OLAYDAN BİRİ POLİSE İNTİKAL ETMİYOR

Saldırıların yaklaşık yüzde 43’ü hemşirelere, yüzde 41’i tabiplere, yüzde 15.8’i ise yardımcı sıhhat çalışanına yapıldı. Atakların yüzde 60’dan fazlası ise hasta yakınları tarafından gerçekleştiriliyor. Şiddet hadiselerinin yüzde 75’i hem sözel hem fizikî şiddet olarak kaydedilirken, şiddet olaylarının yüzde 86’sı darp ile yüzde 14’ü ise ateşli ve silahlı akın formunda gerçekleşiyor.

Ancak tüm bunlara karşın şiddet olaylarının 5’te biri, isimli süreçlere bile yansımadan kapatılıyor. Sıhhatte şiddetin en çok görüldüğü branşlarda ise başı, acil servis, genel cerrahi ve bayan doğum çekiyor.

“10 HADİSEDEN 9’U SÖZEL ŞİDDETLE BAŞLIYOR”

Polat, “Şiddet Tedbire ve Rehabilitasyon Derneği olarak her yıl bir rapor yayınlıyoruz ve o yılın en kıymetli bahislerini kendimize baz seçiyoruz. Bu yıl sıhhatte şiddeti seçtik, zira çok fazla olay yaşamıyor” diyerek çalışmanın ayrıntılarını şöyle özetledi:

– Medya üzerinden bir çalışma yaptık. Medyada 25 kanalı ve haber mecrasını taradık ve oralarda çıkan haberlere nazaran bir çalışma ortaya çıkardık. Fakat biliyoruz ki bu çalışma aslında buzdağının yalnızca görünen yüzü. Altında çok daha fazlası var. En çok dikkat çeken olay, yüzde 85 üzere bir oran ki her 10 olayın 9’u yapar, burada şiddet evvel sözel başlıyor, ondan sonra fizikî şiddete, darpa dönüyor. 2021’den 2022’ye sıhhatte şiddette yüzde 31 artış olmuş. Fakat 2022’den 2023’e geldiğimiz vakit yüzde 86’lık bir artış var.

“YÜZDE 13 KONUŞMADAN YUMRUK ATIYOR”

Sağlıkta şiddette ikinci makûs boyutun bu olaylara maruz kalanların yüzde 87’sinin tabip ve hemşire olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Polat “Saldıran her 5 bireyden 3’ü de hasta yakını. Sözel şiddet oranı yüzde 10. Her 10 bireyden biri, bağırıyor çağırıyor sözel şiddet gösteriyor ancak yüzde 13, hiç konuşmadan direkt yumruklarla, darp ederek giriyor. Bir de öbür boyut daha giriyor işin içine, ateşli silahlar ya da kesici aletler konusu. Kırsalda balta, keser, sopa çok daha ağır. Hatta taş ve pompalı silah bile kullanıldığını görüyoruz. Lakin kente geldiğimizde, metropollerde ateşli silah, bıçak, kesici aletlerin daha fazla kullanıldığını görüyoruz. Bu çok net bir ayrım üzere çıkıyor karşımıza” dedi.

“YETERLİ TABİP YOK”

Prof. Polat, doktor göçü ile sıhhatte şiddetin birbirinden bağımsız düşünülemeyecek hususlar olduğuna da işaret ederek şöyle konuştu:

– Evet fakülte sayımız arttı, tabip sayımız arttı lakin hala kâfi sıhhat çalışanımız, hekimlerimiz başta olmak üzere yok. Demek ki bunun için tedbirler almamız gerekiyor. Hekimlerin ve sıhhat çalışanının değersizleştirilmesini görüyoruz. Bu birinci boyut. İkinci boyut ise sıhhat çalışanının ne yapması gerektiği, nasıl yapması gerektiği ile ilgili hastalarımızı ve toplumumuzu çok bilgilendirmemişiz.

– Vatandaş zannediyor ki, istediği vakit gelir, hastaneye girer, istediği süreci yaptırır ve çıkar. Kurallar, yapılması gereken prosedürler, güya onlara zorluk çıkarmak için konulmuş algısı var. halbuki bir algoritma var. Bu algoritma içerisinde çalışmak zorunda sıhhat sistemi.

“DÜNYADA AĞIR YAPTIRIMLAR VAR”

Prof. Dr. Polat, dünyada, sıhhatte şiddeti çözmüş ülkelerdeki dikkat çeken tedbirlere de değinerek kelamlarını şöyle tamamladı:

– Misyon başındaki bir sıhhat çalışanına şiddet uygulayan kişinin, çok acil olmadıkça sıhhat hizmeti almaktan muhakkak bir mühlet için men edilmesi üzere bir ceza var, ki bence çok geçerli, uygulanabilir bir cezadır. Bugün, Amerika’ya baktığımızda bu var. Almanya ve İngiltere’de ise şunu yapıyorlar: Doktorlara yahut sıhhat çalışanlarına rastgele bir şiddet uygulandığı anda, çok süratli bir mahkeme evresi var ve çok da ağır cezalar uyguluyorlar.

– Devlet vazifelilerinin, Cumhurbaşkanından başlamak üzere, kesinlikle ve kesinlikle bu mevzuda yanlışsız iletileri vermesi gerektiğini bir kere daha hatırlatmak isterim. Sonuçta, dünyada bu sorunu çözmüş ülkelere baktığımızda, emniyetin, hukukun, o ülkeyi yönetenlerin hepsinin birlikte, olaya bir hal koyması kelam konusu ve tedbirleri almış olması kelam konusu.