Engin Altan Düzyatan’dan mikroplastik kirliliğine dikkat çeken belgesel

Engin Altan Düzyatan, yapımcılığını ve direktörlüğünü yaptığı ‘Sen de Fark Et’ belgeseli hakkında konuştu.
Belgeselin konusunu birinci başta su olarak planladığını, bu gayeyle İngiltere’deki Exeter Üniversitesi’nde dünyadan alınan su örneklerinin karşılaştırıldığı bir laboratuvarda çekimlere başladığını anlatan Düzyatan, araştırmaları sırasında mikroplastik tehlikesinin boyutunu fark ettiğini ve belgeselin içeriğinin değiştiğini söyledi.
Çekimlere İngiltere’nin akabinde Tayland, Malezya, Filipinler ve Japonya’da devam ettiğini belirten Düzyatan, “Bir su belgeseli çekeceğimizi planlarken bir anda mikroplastik belgeseline dönüştü zira sularımızı süratle mikroplastiklerle doldurduğumuzu ve bundan en çok etkilenenlerin Uzak Doğu Asya’daki toplumlar olduğunu fark ettik. Malezya, Filipinler üzere mutfak kültürleri olmayan toplumlar daima hazır yiyecek yiyor ve bu yüzden de daima tek kullanımlık plastik atıklara maruz kalıyor” diye konuştu.
4 YILDA TAMAMLADI
Son çekimleri Türkiye’de yaparak belgeseli 4 yılda tamamladığını kaydeden Düzyatan, belgeselin 30 dakikalık birinci iki kısmının yurt dışı, 42 dakikalık son kısmının ise Türkiye’de yapılan çekimlerden oluştuğu bilgisini verdi.
Yıllar içinde kullanım hedefi değişerek daha çok kullan-at eserlere dönüştürülen plastiklerin etrafa ziyan vermeye başladığına değinen Düzyatan, mikroplastik kirliliğine neden olan tek kullanımlık plastiklerin kullanımının asgariye indirilmesi gerektiğini en çarpıcı örneklerle izleyiciye aktarmaya çalıştığını lisana getirdi.
Düzyatan, “Şu anda dünyada üretilen plastiğin yüzde 20’si direkt okyanuslara boşaltılıyor. Bu çok önemli bir sorun ve işin derinine gerçek inmeye başladıkça nitekim çok da iç açıcı olmayan tablolarla karşılaşıyorsunuz. İçtiğimiz sularda plastiğe, mikroplastiklere rastlıyoruz. Yer kaynaklarımızda ve deniz canlılarında da mikroplastiklere rastlıyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Belgeselde etraf kirliliğine neden olan plastikler kadar sorunu çözmek için teşebbüslerde bulunan âlâ örneklere de yer verdiğini vurgulayan Düzyatan, Japonya’da gördüğü örnek bir sıfır atık uygulamasıyla ilgili şunları söyledi:
“Kamikatsu diye özel bir bölgeleri var, 2 bin 500 kişilik bir kasaba. Sıfır atık projesine yaklaşık 8-10 yıl evvel başlamışlar ve şu anda emellerine ulaşmışlar. Çöplerini 40 küsur kesime ayırıyorlar. Bütün bireyler, aileler konutlarında çöplerini ayırıyor, sonra da bir fabrikaya götürüp çöplerini 40 başka kesime ayrılmış biçimde bırakıyorlar ve neredeyse sıfır atığa gelmiş durumdalar. Bu fevkalade bir örnek. Dünyadaki sıfır atık uygulamalarına baktıktan sonra Türkiye’de bu hususta neler yapıldığını ayrıntılıca araştırıp Türkiye’den örneklere yer verdim.”
“FİLİPİN’DE ÇOK ETKİLENDİM”
Düzyatan, çekimler esnasında yaşadığı hafızasında kalan değerli anlardan birini de şöyle aktardı:
“Filipinler’in biraz daha aşağısında bir mahalleye girdim. Çok yoksul bir mahalleydi. Beşerler tek odalı küçücük meskenlerde, daracık sokaklarda yaşıyordu. Ona karşın sıfır atık projesi başlatmışlar ve o meskenlerde sıfır atıkla uğraşıyorlardı. Yani o küçücük, tek göz odalı meskenlerde, çok büyük bir fakirliğin içinde yaşayıp sabahleyin plastikleri oraya, metalleri buraya, kağıtları buraya diye çöp ayırıyorlardı. Bundan çok etkilendim. Yani yaşadıkları ortam ve yaptıkları iş çok etkileyici, harika sahiden. Biz bunu unutuyoruz. Çağdaş hayatlarımızda o günlük koşturmalarımızda birçok imkan elimizde varken bunları yapmıyoruz lakin elinde hiçbir imkan olmayan, çok güç kaidelerde yaşayan beşerler dünyayı bizden daha fazla düşünüyor.”
Düzyatan, belgeselin yakın vakit evvel bir yayıncı kuruluş tarafından yayımlandığını, bir müddet sonra da açık yayın olarak paylaşılacağını bildirdi.
“BİR İNSAN DÜNYAYI DEĞİŞTİREBİLİR”
Tek kullanımlık plastiklerin kullanımını en aza indirmeyi, geri dönüşümü desteklemeyi, kamuoyunda farkındalık yaratmayı ve toplumda sürdürülebilir uygulamaların benimsenerek plastik kirliliğinin azaltılmasına katkıda bulunmayı amaçladığını söz eden Düzyatan, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Yapmaya çalıştığım şey; kişisel farkındalıkları yakalayabilmek ve insanlara bireylerin kendi başlarına aldığı kararlar doğrultusunda dünyayı değiştirebileceklerine inandırabilmek zira ben sahiden bir insanın dünyayı değiştirebileceğini düşünüyorum. Şayet hakikaten Brezilya’da bir kelebeğin kanat çırpması bütün dünyayı etkileyebiliyorsa bir insan dünyayı değiştirebilir.”