Fakirin enflasyonu yüzde 109,5
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ocak ayı tüketici enflasyonu sayılarını açıkladı. Buna nazaran ocakta yıllık enflasyonda 14 ayın, aylık enflasyonda beş ayın doruğu görüldü. Besin enflasyonu yüzde 69,71 olarak hesaplandı.
Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), enflasyon datalarının akabinde yaptığı açıklamada, “TÜİK, Aralık 2023 devrinde besin enflasyonunu yüzde 69,71 olarak açıkladı. Lakin bu enflasyon halkın hissettiği gerçek enflasyonu yansıtmaktan epey uzak bir oran” tabirlerine yer vererek en fakir yüzde 20’lik gelir kümenin besin enflasyonunun yüzde 109,5 olduğunu açıkladı.
YOKSULUN BESİN ENFLASYONU
Açıklamada ayrıyeten TÜİK’in Haziran 2022’de husus sepeti fiyat listesini açıklamaktan vazgeçmesi üzerine DİSK’in TÜİK’e karşı açtığı davaya karşın husus sepeti datalarının hâlâ yayımlanmadığına da değinildi.
“Resmi ortalama enflasyon oranları düşük gelirlilerin, işçilerin günlük ömürde karşılaştığı ve hissettiği oranlar değildir” denilen açıklamada DİSK-AR’ın araştırmasına ilişkin datalara yer verildi.
DİSK-AR datalarına nazaran besin enflasyonu ortalama yüzde 69,7 olarak gerçekleşirken emeklilerde besin enflasyonu yüzde 85,6 oldu.
Üçüncü yüzde 20’lik gelir kümesinin besin enflasyonu yüzde 79,5 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik kümenin besin enflasyonu yüzde 91,1 ve en fakir yüzde 20’lik gelir kümenin besin enflasyonu ise yüzde 109,5 olarak gerçekleşti.
“Yüksek gelir kümelerinin daha düşük enflasyon hissettiği görülüyor” tabirlerine yer verilen araştırma raporunda dördüncü (yüksek) yüzde 20’lik gelir kümesinin besin enflasyonu yüzde 66,7 olurken, en yüksek gelir kümesinin besin enflasyonu ise yüzde 50,8 olduğu kaydedildi.
Raporda “Böylece en fakir gelir kümesinin besin enflasyonu yüzde 110 olurken, en yüksek gelir kümesinin besin enflasyonu yüzde 51 oranında kaldı. Bu durum enflasyonun gelir kümelerine, farklı toplumsal kesim ve sınıflara nazaran kıymetli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor” denildi.
ENFLASYONDA DEV ARTIŞ
2005 ve 2024 datalarının karşılaştırıldığı açıklamada son yıllarda besin enflasyonu ile genel enflasyon ortasındaki farkın açılmaya başladığı belirtilerek şunlar kaydedildi:
* 2005 yılında 114,49 olan TÜFE endeksi, Ocak 2024’te 1.984,02’ye yükseldi.
* 2005’te 111,95 olan besin fiyatları endeksi ise 2024’te 2.814,14’e yükseldi.
* Böylelikle TÜFE 2005’ten bu yanda 17 kat; besin fiyatları ise 2005’ten bu yana 25 kat arttı.
* 2005’te yüzde 9,24 olan yıllık enflasyon oranı 2024’te yüzde 64,86 oldu.
* 2005’te yüzde 6,79 olan yıllık besin enflasyonu ise 2023’te yüzde 69,71’e yükseldi.
* Öte yandan son yıllarda besin enflasyonu ile genel enflasyon ortasındaki fark açılmaya başladı. Aralık 2005’te TÜFE’yle birebir seyreden besin fiyatları endeksi Ocak 2024’te TÜFE’nin 830 puan (yüzde 41,8) üstüne çıktı.
