DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, 6 Şubat sarsıntılarının yıl dönümünde Kahramanmaraş’ta açıklama yaptı.
“YAŞADIĞINIZ KAYGIYI, ACIYI, ÇARESİZLİĞİ BİLİYORUM”
Babacan, şunları söyledi:
* “Tam bir sene önce; burada yaşadığınız kaygıyı, acıyı, çaresizliği biliyorum. Bir sene önce bu kentin nefesini, sesini, huzurunu yok eden o geceyi, sizler kadar anlamam mümkün değil. Biliyorum ki çok güç. Ülkemizin en karanlık sabahına uyandık. Sayılara indirgenemeyecek 11 vilayetle, üç dört bölgeyle sınırlandırılmayacak; sayı ile söz edilemeyecek bir felaket yaşadık. Doğusundan batısına, kuzeyinden güneyine her vilayetimizde hissedilen bir sarsıntıydı bu. İstanbul’daki bir öğrenci, Maraş’taki ailesinden haber almak için telefona sarıldı, sarsıntısı İstanbul’da hissetti. İzmir’de bir kardeş, Hatay’daki ağabeyine ulaşamadı; zelzelesi İzmir’de hissetti… 6 Şubat, Türkiye’nin yedi bölgesini vurdu, 81 ilinin, 85 milyonunu vurdu.
“HERKESİN ORTAK SORUSU, ‘İLK 48 SAATTE DEVLET NEREDEYDİ?’”
* Sarsıntının üçüncü gününden itibaren bölgedeydim. Maraş’ın o yaşadığı çaresizliği gözlerimle gördüm. Evladına, kardeşine, anne babasına sevdiklerine ulaşamayan insanların ıstırabına şahit oldum. Kendi çalışma arkadaşlarımı da kaybettim… Üçüncü gününden itibaren daima buralardaydık. Biz o denli özel uçaklarla, helikopterlerle gelip; tekrar uçup gidenlerden olmadık. İlçe ilçe, köy köy gittik; girilmemiş sokaklara girdik. Yardım eli uzatılmamış insanlarımıza ulaştık. Arama kurtarma çalışmaları başlatılmayan enkazların başındaki çaresizliği gördük. Karanlık sokaklarda, gece eksi 17 derecede vatandaşlarımızın hangi kaidelerde hayata tutunmaya çalıştıklarına şahit olduk. Ateşin düştüğü yerleri gördük. Acıyla kavrulmuş sokakları gördük.
* Gün gün yaşanan her şey çok acıydı. Herkesin ortak sorusu, birinci 48 saatte devlet neredeydi. Kimi yerlerde bu mühlet 72 saatti, kimi yerlerde 4 gündü, 5 gündü. Köy muhtarları, ‘Biz enkazdan kendi ellerimizle komşularımızı çıkarttık’ diyordu. Lisana kolay ancak yüreğe çok ağır bu. Evladının olduğu bir enkazın başında günlerce tek başına bekleyen beşerler gördüm. Ellerini parçalaya parçalaya moloz kaldıran insanlarımızı gördüm. Günlerce aç susuz kalmış bebeğine çaresizlikle sarılan anneler gördüm. En temel muhtaçlıkları için saatlerce kuyrukta bekleyen vatandaşlarımızı gördüm.
“DEMİŞTİM Kİ, ‘UZMANLAR UYARIYOR’”
* Tüm bu tabloya baktığımda, ne gördüm? Göz nazaran göre gelen bir zelzeleyle, göz nazaran göre gelen bir afetle uğraş edemeyen bir hükümet gördüm. 6 Şubat sarsıntılarından 1 buçuk sene önce buradaydım. Kentin orta yerinde dört yıldızlı bir otelde vilayet kongremizi yapmıştık… Ben demiştim ki, ‘Uzmanlar uyarıyor, Doğu Anadolu Fayı’nın Maraş kısmında 500 yıldır bekleyen güç var.’ Tam bir buçuk sene evvel. O konuşmayı yaptığım, kentin en merkezi yerindeki otel yıkıldı… Büsbütün un ufak oldu. Tek bir kişi bile oradan sağ çıkmadı… Sonradan ortaya çıktı ki o otelin sağlam olmadığını ilgili kurumlar biliyormuş. Periyodun İçişleri Bakanı’nın, 6 Şubat sarsıntılarından önce, bir gösteri havasında yaptığı tatbikatta; bu otelin yıkılacağı yazılıymış. Yıkılacağı belirli olan binaları, mezar diye bırakmışlar.
“KILLARINI KIPIRDATMADILAR”
* Kayıtsızlığın, umursamazlığın resmi; insanımıza verilen ehemmiyetin ne kadar düşük olduğunun resmi. Uzmanlarla senelerce ‘Kahramanmaraş’ta zelzele olacak’ dedi. Onlar da kıllarını kıpırdatmadılar. Sarsıntı geliyorum der, insanlarımızı göz nazaran göre kaybettik. Birinci 48 saat ne oldu, birinci 72 saat ne oldu? Sistem niçin işlemedi. Niçin kurumsal yapı felci yaşandı? Neden enkazların altında kurtarılmayı bekleyenler varken, iş makinaları kentlerin girişlerinde bekletildi?
* Neden birinci 48 saatte, 72 saatte; derhal harekete geçmesi gereken kurumlar harekete geçmedi? Silahlı Kuvvetler neden çok geç devreye girdi? Bunların hepsi karanlık. 17 Ağustos sarsıntılarında askerler çabucak devreye girmişti. Neden sonra görmeye başladık, askerlerimizi? Madenciler, gönüllüler… Harekete geçmek istediler, birden fazla yerde geçemediler. Arama kurtarma çalışmalarında yapılan ihmalleri unutmayacağım.
“BİR SENE GEÇTİ HALA DEPREMZEDELER”
* Üzerinden bir sene geçtikten sonra, hala temel gereksinimlerine erişemeyen vatandaşlarımızın yaşadıklarını unutamayacağım. Yalnızca seçim geliyor diye, apar topar konut yapmaya çalışanların; acıdan devşirmeye çalıştıkları fırsatları unutmayacağım. Nerede verilen kelamlar, hani nerede konutlar? Türkiye Cumhuriyeti bu kadar zayıf bir devlet mi, bu kadar yokluk çeken bir devlet mi? Bir sene geçti hala burada yaşayan beşerler gündelik ömürlerine geri dönemedi. 6 Şubat 2023 sabahı depremzedeydiler, bir sene geçti hala depremzedeler. 6 Şubat 2023 sabahı her şey olağandışı, bir sene geçti; hala her şey anormal…
“YOK OLAN KENTLERİN YERİNDE KENTLEŞMEYE DAİR BİR HAZIRLIK YOK”
* Şu anda vatandaşlarımız kıt kanaat imkanları ile başlarını sokacak meskene kavuşamıyor. Bir sene oldu. Açıklama yapmamışlar mıydı, bir yılda tamamlayacağız diye. Ülkenin en zirvesinden bunu duymamış mıydık? Yok olan kentlerin yerinde kentleşmeye dair bir hazırlık yok. Kültürel altyapı oluşturma hazırlığı, toplumsal dokuyu yine inşa etme hazırlığı yok. Biz bunlara razı değiliz. En büyük sorun… Tam bir yılı geçti, plan yok, program yok; büyük bir belirsizlik hâkim. Hiç kimse ne vakit ne olacağını bilmiyor… Orta hasarlı binaların konut sahiplerinin, o meskenlerde oturanların oluşturduğu bir platform var, onlarla buluştuk. En büyük şikayetleri, ‘Biz hiçbir şey bilmiyoruz’ diyorlar. Konutlarımız yıkılacak mı, yıkılmayacak mı? Hepsi birbirlerine bakıyor. Sahiden çok acı.
* Sayın Erdoğan, geçen gün Hatay’da ne demiş? Demiş ki, ‘Bakın, lokal idareyle merkezi hükümet ahenk içinde olmazsa işler yürümüyor. Hatay’da işler yürüyor mu?’ demiş. Kendisi yarın Kahramanmaraş’a gidecek. Sorsun vatandaşlara, Kahramanmaraş’ta işler yürüyor mu? Kahramanmaraş’ta belediye ile hükümet tıpkı partiden değil mi? Burada işler yürüyor mu? Kahramanmaraş’ın zelzelesi dün üzere yaşamasına razı değiliz. Tek sebebi uyum bozukluğu. Merkezi idare ile lokal idare ortasında gerekli bağlantı sağlanmıyor. Beşerler dinlenmiyor. O birinci hafta demiştim ki, 8 Şubat, Hatay’dan canlı yayın yapıyoruz… Bir gün evvelden çıkmıştı, televizyona tehdit eden açıklamasını unutmuyorsunuz değil mi? O zihniyet bir yıl geçti değişmedi.
“ŞANTAJ YAPIYOR”
* Artık de insanları mahallî seçimle tehdit ediyor. Bana oy vermezseniz kentleriniz yıkık kalmaya devam eder diyor. Lokal seçimde bana dayanak vermezseniz, hizmet alamazsınız diyor. Şantaj yapıyor. Bu türlü bir şey olur mu. İstismar, istismar, istismar… Devleti yönetenlerde o denli bir anlayış var ki, ‘Her şeyi ben bileceğim, her şeyde benim imzam olacak.’ Hele hele işin ucunda rant varsa. Büyük bir rant varsa, Ankara’dan habersiz kuş uçmayacak. Şu anda ülkenin yaşadığı sıkıntıların temelinde bunlar var…
“YÜZDE 10 CİVARINDA BİR GERÇEKLEŞME VAR”
* Cumhuriyet’in 100. yılında Hatay’daydım. İnsanlarımızı dinledim. Herkesin öyküsünün diğer, biricik olduğunu göstermeye çalıştım. Ocak ayında Gaziantep’teydim. Yaraların hala sarılamadığını gördüm. Yapılan zelzele konutlarının, yaşayan nüfusun fakat yüzde 10’una ulaştırılabildiğini de gördüm. Kahramanmaraş’ta da oranlar bu türlü. Bir yılda tamamlayacağız dediler, yüzde 10 civarında bir gerçekleşme var…
* Şu anda bir muhalefet partisiyiz. Çok kıymetli bir vazifemiz var. Demokratik kontrol. Badireler, problemler varsa; bu sıkıntıları görmek, tespit etmek; tüm Türkiye’ye duyurmak. Lakin yalnızca problemlerin tespiti değil, tıpkı vakitte tahlil üretmek… O günlerde söyledim; tahlil merkezi hükümet, lokal idare, sivil toplum bir ortaya gelecek, yerele yetki ve imkan devranı yapılacak ve tahlil yerelden başlayacak…
* Biz yanlışa yanlış diyoruz, doğruya gerçek diyoruz; yanlışın da doğrusu budur diyoruz. Tam 11 yıl bu ülkenin iktisadının başında olan bir insan olarak söylüyoruz. 14 Mayıs seçimlerinden sonra, sarsıntı bölgesinden, iktidar partisine oy verenlere hakaret eden, aşağılayan, vatandaşı küçük gören zihniyeti kınıyorum. Halkımız bir karar verdiyse, hürmet duyarız. Kuzeyden güneye, doğudan batıya. İnsanlarımızın, insan onuruna yaşarış bir halde yaşaması için biz çalışacağız.
“NE YAPACAKLARINI ŞAŞIRDILAR…”
* Sarsıntının 11. ayında, Irak’ta hayatını kaybeden Kahramanmaraşlı şehidimiz Müslüm Özdemir şehadeti ile bölgedeki insanların sesini ana haberlere taşımak üzere bir güzel gelişmeye de vesile oldu. Onun şehadeti, Kahramanmaraş’ın şu anda içinde olduğu kaidelerin Türkiye tarafından daha yeterli görülmesine, anlaşılmasına vesile oldu… Şehidimizin acısı ile kahrolurken, ailesinin çadırda yaşadığını öğrendik ve bir sefer daha kahrolduk. Ne yapacaklarını şaşırdılar.
* Olağanda şehit konutlarına, büyükçe bayraklar götürülür, ailesi ziyaret edilir. Baktık o çadıra bayrak götürsek mi, asmasak mı; ikilem yaşamışlar. Zelzelenin yaralarının sarılamadığını, hala vatandaşlarımızın hangi kurallarda yaşadığının ibretlik imajını nasıl saklayacağız; kederine düşmüşler. Soğuk çadıra bir de apar topar ısıtıcı bile gönderdiler. Tahminen de milyonlarca insan, insanların hala çadırlarda kaldığını da bu vesile ile gördü. Buraların sesini insanların duyması gerekiyor. İki başka mağdur kümeyle, yol üstü buluştuk, konuştuk… Mağdurların sesini duyurmak, hem de problemlere tahlil üretmek için de buradayız. Demokratik denetim…
“KAYBOLAN VATANDAŞLARIMIZIN SAYISI DA 1000 CİVARINDA”
* Sarsıntıda kaybolan vatandaşlarımızın sayısı da 1000 civarında. Bu da büyük bir acı… Katlanılması sıkıntı acılar bunlar. Yüzlerce insan, yakınlarını soruyor; iktidardan ses yok. Soruyorum: Bir ay, iki ay, dört ay değil; bir sene geçti… Zelzele öncesi ikazları görmezden geldiniz, binlerce insanımızın vefatına sebep oldunuz, hala seslerini duymuyor, kulak tıkamaya devam ediyorsunuz. Sarsıntı kayıpları nerede? Bir açıklama getirin. Deyin ki, bugüne kadar şunları yaptık. Lakin büsbütün karanlık. Bu acıyı daha fazla yaşatmayın.
* Bu ülkeyi karanlıkta yönetmeye o kadar alıştılar ki… Hiçbir şeffaflık yok. Eski komünist blok ülkeleri vardı… O ülkelere çevirdiler Türkiye’yi. Hiçbir sorunun karşılığını alamıyorsunuz. Hiçbir şey aşikâr değil, diyorlar. Orta hasarlı binalar var, vatandaşlara çık deniyor… Fakat tam gerisinde inşaat devam ediyor. Siz bu insanların aklıyla alay mı ediyorsunuz. Bu kadar belgisiz, idarenin birbirinden habersiz olduğu, bu karanlık sebebiyle insanların mağdur olduğu bir idare olamaz. Nitekim çok yazık. İnsanlarımıza yazık.
* Yaşadığımız bu acı, bir hakikati gösterdi. Haber gelir gelmez, tüm toplum bölümlerinden herkes seferber oldu. Herkes kendi imkanınca elini uzattı. Bu toprakların insanı kimliği ne olursa olsun, birbirini çok seviyor, elini uzatmaktan çekinmiyor. Biz birbirimizi daha çok seveceğiz. 6 Şubat acısından sonra bu hakikate şahit olduk.”
