Tayvan’dan ‘Çin’in 2023’te Ada’ya karşı güç kullanabileceği’ uyarısı
Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan’ın istihbarat kurumu “Ulusal Güvenlik Bürosu”nun (NSB) Genel Yöneticisi Çın Ming-tong, Pekin’in 2023’te hükümeti kendi talepleri konusunda müzakereye zorlamak için Ada’ya karşı güç kullanabileceği ikazında bulundu.
Tayvan ajansı CNA’nın haberine nazaran, Çın, Yasama Meclisi’nde katıldığı komite toplantısında, ABD Deniz Kuvvetleri Kumandanı Oramiral Michael Gilday’ın, Çin’in Tayvan’ı bu yılın sonunda ya da gelecek yıl işgal edebileceğine yönelik kelamları hakkında sorulan soruya cevap verdi.
Oramiral Gilday, Washington merkezli Atlantik Konseyi’nde yaptığı konuşmada, Çin’in 2018’den bu yana daha çok “agresifleştiğini” belirterek Tayvan’ı, 2027’de işgal edeceğine yönelik varsayımlarını 2022-2023’e çekerek hazırlık yapılması gerektiğini vurgulamıştı.
İstihbarat şefi Çın, işgal konusunda yorum yapmaktan kaçınırken NSB’nin Çin’in atak ihtimallerine dair çok sayıda senaryoyu ele aldığını, bunlar ortasında en muhtemel gördüklerinin, Pekin’in 2023’te Taipei’yi müzakereye zorlamak hedefiyle güç kullanması olduğunu belirtti.
Müzakerenin içeriğinin ne olabileceğine dair fikir belirtmeyen Çın, güç kullanmanın Tayvan’ı ablukaya alacak bir güç gösterisi halinde olabileceği, bunun da savaş manasına geleceğini söz etti.
11 GÜDÜMLÜ FÜZE TAYVAN ETRAFINA DÜŞMÜŞTÜ
Gilday ve Çın’ın yorumları, ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin ağustos başında Tayvan’ı ziyaretinin akabinde bölgede askeri tansiyonun arttığı bir periyoda denk geldi.
Çin, ziyaretin akabinde Ada etrafında askeri tatbikatlar yapmıştı. 6 bölgede yürütülen tatbikatlar, Ada’nın etrafında fiili bir abluka oluşturmuştu. Tatbikatların başladığı 4 Ağustos’ta Çin ana karasından ateşlenen 11 güdümlü füzenin Tayvan etrafındaki sulara düştüğünü bildirilmişti.
Çin ordusu, 10 Ağustos’ta tatbikatları tamamladığını duyurmuş lakin Tayvan Boğazı’ndaki askeri devriye faaliyetinin devam edeceğini açıklamıştı.
Pekin, “tek Çin ilkesini” vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik bağlar kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve başka memleketler arası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilgileri kesmesini kural koşuyor.
ÇİN-TAYVAN ANLAŞMAZLIĞI
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri ortasında yaşanan iç savaşta galip gelen Komünistler, 1 Ekim 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmişti.
İç savaşı kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek burada süreksiz hükümet kurmuştu.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin kendi topraklarının kesimi olduğunu savunduğu Tayvan, 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan ortasındaki ayrılık hala sürüyor. (AA)
