Sansür yasası toplumsal medyayı nasıl etkileyecek? Uzmanlar değerlendirdi…

İfade ve haber alma özgürlüğünü kısıtlayacağı gerekçesiyle eleştirilen basın kanunu değişiklikleri ile toplumsal medya platformları da ağır yükümlülükler ile karşı karşıya kalırken; uzmanlar, toplumsal medya platformlarının birtakım düzenlemelere uymasını güç olduğunu belirtiyorlar.

Facebook, Twitter ve Google başta olmak üzere toplumsal medya platformları gelecek yıl Nisan ayına kadar kanunun getirdiği tüm yükümlülüklere uymak zorundalar. Yükümlülüklere uymamaları halinde temel gelirleri olan reklamdan yoksun kalacak, hatta seçim periyodu ile eş vakitli olarak erişimi fiili olarak olanaksız hale getirecek “bant daraltma” tedbirleri ile karşı karşıya olabilecekler.

Reuters’ta yer alan habere nazaran, uzmanlar, kelam konusu şirketlerin uyguladığı ve global geçerliliği olan ferdî dataların kapalılığı kurallarını Türkiye için gevşetmeyeceğini, gevşetmeleri halinde bunun öbür ülkeler için tehlikeli bir emsal oluşturacağından kaygılandıklarını belirttiler.

Mevzuat konusunda danışmanlık hizmeti veren Istanbul Economics’in kurucu ortağı Sinan Ülgen, yeni yasanın toplumsal medya şirketlerini güç bir ikilemde bıraktığını tabir ederek, şirketlerin ticari çıkarları ile son derece ağır yükümlülükler ortasında seçim yapmak zorunda kalacağını tabir etti.

Ülgen, “Bu şirketlerden kimileri büyük ihtimalle yeni yasaya uymayacak” dedi.

Sosyal medya şirketlerinin Türkiye’deki düzenlemelere uymaları halinde bunun diğer ülkeler için emsal oluşturacağına dikkat çeken Ülgen, “Çünkü üzerlerine gelen yükümlülükler ve bu yükümlülüklerin bilgi saklılığı ile güvenliğine olan tesirleri çok ağır. Ayrıyeten öteki (Türkiye dışındaki) yetki alanları için de emsal oluşturmuş olurlar” diye konuştu.

YENİ DÜZENLEMELER VE AĞIR YÜKÜMLÜLÜKLER

Muğlak formda tanımlanan “yanıltıcı bilgiyi yayma” hatasını ceza kanununa eklediği ve bu kabahati işleyen bireylere 3 yıla kadar mahpus cezası verilmesini sağladığı için berbat bir üne sahip olan yasaya nazaran, toplumsal medya platformları aldatıcı bilgi yayan yahut devletin bütünlüğünü tehlikeye soktuğuna kanaat getirilen kullanıcıların bilgilerini yetkili kurumlar ile paylaşmak zorunda olacaklar.

Ayrıca toplumsal medya platformları mahkemenin talep ettiği kullanıcı bilgilerini paylaşmaz ise birkaç saat içinde siteye erişimi neredeyse imkansız kılacak sınırlamalara maruz kalacak. Ayrıyeten içeriği yahut şikayet edilen hashtag’i kaldırmazsa “doğrudan sorumlu” olacak.

Buna ek olarak çağdaş yayın ve e-ticaret uygulamalarının temelinde yer alan WhatsApp üzere elektronik haberleşme hizmetlerinin hepsi “şebekeler üstü hizmet” olarak nitelenerek düzenleyici kurum BTK’nın yetki alanına dahil edildi.

Kanun geçen hafta meclisten AKP ve MHP’nin oyları ile geçerken, muhalefet maddeyi “sansür yasası” olarak nitelemişti. Resmi gazetede yayımlanmasının akabinde ise CHP problemli bir hususun yürütmesinin durdurulması için Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Read full story

Yasa toplumsal medya platformlarına 2020 yılında getirilen kısıtlama ve yükümlülükleri de artırmış oldu.

“OTORİTERYEN REJİMLER İÇİN MODEL YASA”

Türkiye’de toplumsal medyada yazılanlar ağır halde yargının konusu oluyor. Pek çok kişi cumhurbaşkanına hakaret ettikleri yahut askeri operasyonları eleştirdiği gerekçesiyle yargılanıyor.

Bilgi Üniversitesi’nde siber haklar konusunda uzmanlaşan hukuk profesörü Yaman Akdeniz, toplumsal medya şirketlerinin 2020 yılındaki düzenlemelere ahenk için Türkiye’de minimum bir yapı kurduklarını, böylelikle üzerlerindeki baskının artması halinde kolay kolay Türkiye’deki faaliyetlerine son verebileceklerini belirtti.

Bu periyodu “yumuşak geçiş” olarak niteleyen Akdeniz, bu hafta yürürlüğe giren yasa ile toplumsal medya şirketleri üzerindeki yükümlülüklerin önemli halde arttığını tabir ederek, “Otoriteryen rejimler için model yasa olabilecek bir halde toplumsal medya platformlarını düzenleme teşebbüsü var burada… Bütün bunları kabul edersen kolluk ünitelerinin bir modülü haline geliyorsun, senden her talebi yerine getirmen isteniyor” diye konuştu.

Sosyal medya şirketleri düzenlemelere uymamaları halinde yıllık memleketler arası cirolarının %3’ü oranında para cezası yahut reklam yasakları ile karşı karşıya kalabilecekler.

Twitter yapılan değişikliklere nasıl ahenk sağlayacağı sorusuna karşılık veremeyeceğini belirtti. Facebook’un sahibi Meta Platforms, Google ve Tiktok soruları cevapsız bıraktı.

Şirketler her ne kadar sorulara yanıt vermemiş olsalar da, kanun tasarısı Haziran ayında meclis kurullarında ele alınırken Meta ve Google temsilcilerinin yaptıkları beşer dakikalık konuşmalar şirketlerin nasıl düşündüğü hakkında ipucu verdi.

Meta’nın Türkiye ve Azerbaycan Kamu Siyasetleri Yöneticisi Sezen Yeşil, Haziran ayında komiteye yaptığı açıklamada, şirketlere getirilen yükümlülüklerin “çok geniş” kapsamlı olduğunu ve pratikte nasıl uygulanacağı konusunda birçok belirsizlik olduğunu tabir ederek, “Elektronik haberleşme kesiminde klasik olarak uygulanmakta olan regülasyonların şebekelerüstü hizmetlere de uygulanmasının sakıncaları olacağını değerlendiriyoruz” demişti.

Yine tutanaklara nazaran Google’ın Türkiye Hükümet Alakaları ve Kamu Siyasetleri Müdürü Pelin Kuzey Karaman da, 2020’deki değişikliklere ahenk için azami gayret sarf ettiklerini belirterek, “Ancak… bu çabalar, maalesef… (bu kanun teklifiyle) güya biraz boşa gitmiş üzere olacak. Sahiden, bunu Google olarak çok üzücü bir gelişme olarak karşılıyoruz… Gerek Google’ın gerekse aslında bizim de değil yalnızca bütün ekosistemin tüm paydaşlarının bu teklifle getirilen ağır yükümlülük ve yaptırımlar konusunda da zorlanacağını düşünüyoruz” sözlerini kullanmıştı.