Anayasa Mahkemesi, AKP Genel Lideri ve Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından sık sık eleştirilen meslek birliklerinin siyasi kıymetlendirme ve açıklamalarıyla ilgili değerli bir karara imza attı.
Türk Diş Doktorları Birliği Lideri Alirıza İlker Cebeci, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçiş sürecinde referandum öncesi ‘Hayır’ tarafındaki görüşünü açıklamıştı.
Cebeci açıklamasında şunları kaydetmişti:
“Sağlıklı olmayan bir toplum demek, illa dişleri çürük, öksüren, burnu akan, midesi ağrıyan toplum demek değildir.
Sosyal ve ruhsal manada sağlıksızlık da bunun içindedir. Türkiye toplumsal ve ruhsal olarak sağlıklı değil.
Giderek de daha berbata gidiyor. Biz de öbür meslek örgütleri üzere referandumun maksadını aşan bir noktaya rejimi götüreceğini düşünüyoruz.
Referandumların aslında toplumsal bir mutabakat yaratması gerekirken, bu referandumun toplumu daha da böldüğünü düşünüyoruz, bu sıhhatsiz durumun oluşmaması için referandum sonucunun HAYIR olması gerektiğini düşünüyoruz ve HAYIR’ı güçlü bir formda destekliyoruz.
Umuyoruz, Türkiye’nin aydınlık geleceği için bir bahar günü, yeterli bir karar alacağız daima bir arada.”
Bu açıklama AKP iktidarını rahatsız etmiş, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Lider Cebeci’ye idari para cezası kesti. Başsavcılık cezanın münasebetine şunları yazmıştı:
“Adı geçen şahsın İdare Konseyi Lideri olarak vazife yaptığı Türkiye Dişhekimleri Birliğinin basın toplantısında Birliğin kuruluş maksadı dışında beyanda bulunduğundan fiilin emre karşıtlık kabahatini oluşturduğu gerekçesiyle belge ofisimize tevzi edilmekle aksiyonun 5326 sayılı Kanun’un 32. unsuruna temas ettiği..”
Mahkemeye yaptığı itiraz da tıpkı münasebetle reddedilen Cebeci, Anayasa Mahkemesi’ne ferdî müracaatta bulundu.
“CEZA YASAL DEĞİL”
Yüksek Mahkeme şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu:
5326 sayılı Kanun’un 32. hususu mucibince bir idari yaptırım kararının uygulanabilmesi için daha evvelden ilan edilmiş bir buyruğun varlığı ve bireylerin bu emre alışılmamış davranışlarının tespiti gerekir. Başsavcılığın atıfta bulunduğu 3224 sayılı Kanun’da 5236 sayılı Kanun’a atıfta bulunulmadığı üzere daha evvelden ilan edilmiş bir buyruk de yoktur.
5326 sayılı Kanun’un 32. unsuru mucibince adabına uygun olarak verilmiş bir emre karşıtlığın cezalandırılabilmesi lakin ilgili kanunda açık karar bulunması hâllerinde kelam konusu olabilir.
Ancak bu konuya yönelik olarak ne Başsavcılıkça ne de Sulh Ceza Hâkimliğince yapılmış bir tespit kelam hususudur.
Başvuruya bahis müdahalenin yasallık kuralını sağlamadığı anlaşıldığından başka teminat ölçütlerine riayet edilip edilmediğinin ayrıyeten kıymetlendirilmesine gerek görülmemiştir.
HÜKÜM: SÖZ ÖZGÜRLÜĞÜ İHLAL EDİLDİ
Anayasa Mahkemesi inceleme sonunda kurduğu kararda, tabir özgürlüğünün ihlal edildiğine ait argümanın kabul edilebilir olduğuna, Anayasa’nın 26. hususunda teminat altına alınan tabir özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi.
Yüksek Mahkeme kararın bir örneğinin söz özgürlüğünün ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yine yargılama yapılmak üzere Ankara 5. Sulh Ceza Hakimliği’ne gönderilmesine oy birliğiyle karar verdi.
