BM’den kritik karar: Rusya’ya Ukrayna’dan çabucak çekilme daveti yapıldı
BM’de iki gün süren ve birçok konuşmacının katıldığı BMGK Özel Acil Ukrayna Oturumu’nda, 193 üyeli heyette karar, 32 “çekimser” ve 7 “hayır” oyuna karşı 141 oyla kabul edildi.
Rusya, Belarus, Mali, Suriye, Nikaragua, Eritre, Kuzey Kore “hayır” oyu kullanırken, Küba, Cezayir, Ermenistan, Bangladeş, Bolivya, Çin, Hindistan, Pakistan, İran, Kazakistan, Özbekistan, Sudan, Uganda ve Vietnam çekimser oy kullanan ülkeler ortasında yer aldı.
BM Genel Kurulu’nda alınan kararın bağlayıcılığı bulunmuyor.
ADİL BARIŞ ÇAĞRISI
Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 50’den fazla ülkenin eş sunucusu olduğu kararda, BM koşulu uyarınca tüm üyelerin bir öteki devletin toprak bütünlüğüne ya da siyasal bağımsızlığına karşı kuvvet kullanma tehdidine ya da kuvvet kullanılmasına başvurmaktan kaçınması gerektiğine vurgu yapıldı.
Kuvvet kullanma tehdidi ya da kuvvet kullanarak elde edilen toprakların yasal olarak tanınmayacağı belirtilen kararda, kalıcı ve adil bir barışın memleketler arası barış ve güvenliğe katkı sağlayacağı kaydedildi.
Kararda, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının insani boyutta yarattığı müthiş tahribat kınanırken, savaşın global besin güvenliği, güç, nükleer ve etraf güvenliğine olumsuz tesirlerine dikkati çekildi.
Tüm üye ülkelere ve milletlerarası örgütlere “Ukrayna’da kapsamlı, adil ve sürdürülebilir” bir barış elde edilmesi istikametinde diplomatik eforlarını artırma daveti yapılan kararda, Ukrayna’nın memleketler arası tanınan hudutları uyarınca kara sularına da uzanarak egemenlik, bağımsızlık, birlik ve toprak bütünlüğüne bağlılık teyit edildi.
“ÇATIŞMAYA SON VERİLMELİ”
Kararda, “Rusya Federasyonu’nun kayıtsız, kuralsız ve acil bir formda tüm Ukrayna topraklarından askeri güçlerini çekme ve çatışmaya son verme davetimizi yineliyoruz.” sözlerine yer verildi.
Çatışmaya taraf olanların memleketler arası insani hukuk uyarınca tüm yükümlülüklerini yerine getirmeleri talep edilen kararda, sivil toplumun güvenliği ve insani yardımın manisiz ulaşımının sağlanması gerektiği vurgulandı.
Kararda, milletlerarası hukuka nazaran cürüm kabul edilen aksiyonların bağımsız soruşturmalarla tespit edilmesi ve cezalandırılması gerektiğinin altı çizildi.
BM GENEL KONSEYİ KARARLARI
Rusya’nın BM Güvenlik Konseyi’nde daimi üyeliği nedeniyle üye ülkelerin burada karar alması zorlaştı. Bu nedenle, BM üyeleri bağlayıcılığı olmasa da Rusya ile ilgili kararları BM Genel Kurulu’na taşıdı.
BM Genel Konseyi 2 Mart 2022’de de Rusya’nın saldırganlığını kınayan bir kararı 141 ‘evet’ oyuyla kabul etmişti. Yeniden 24 Mart’ta Genel Şura Rusya’yı “korkunç bir insani duruma” neden olmasından ötürü kınayan ve “Ukrayna’da sivillerin korunmasına ve insani yardımın ulaşımının sağlanmasına” ait bir kararı da 140 ‘evet’ oyuyla onaylamıştı.
Genel Konsey, 7 Nisan 2022’de, Rusya’yı BM İnsan Hakları Konseyi’nden çıkarma kararı almıştı.
BM Genel Heyeti, 12 Ekim 2022’de oy çokluğuyla Rusya’nın ele geçirdiği dört bölgeyi tanımama kararı alırken, 14 Kasım 2022’de de Rusya’nın Ukrayna’ya savaş tazminatı ödemesi davetinde bulunan kararı kabul etmişti. (AA)
