Murat Ergan 1 Mayıs 2019 günü akşam 20.30 sıralarında trafik denetiminde durduruldu. Alkolmetre 1.09 promil alkol tespit etti. 1256 TL idari para cezası kesildi ve iki yıl mühletle ehliyete el konuldu.
Ergan, alkol test aygıtının kalibrasyonunun kusurlu olduğu argümanıyla hastanede alkol testi yaptırmak istedi. Lakin İzmir Valiliği’nin ferdî müracaat halinde alkol ölçümü yapılmamasına ait genelgesesi gerekçesiyle talebi yerine getirilmedi.
Murat Ergan cezanın iptal edilmesi için mevzuyu yargıya taşıdı. Hâkim; Danıştay’ın ilgili kararına da atıf yaparak verdiği kabul kararında, mevzuatta kişinin kendi imkânlarıyla sıhhat kuruluşuna başvurmasını engelleyen bir düzenleme yapılmadığı, bu imkânın Valilik genelgesiyle ortadan kaldırıldığı, Danıştay’ın kararında da belirttiği üzere itiraz edenin kandan alkol ölçümü istemesi karşısında bunun reddedilmesinin Avrupa İnsan Hakları Sözeşmesi’nin 6. hususu kapsamında savunma hakkının ve Anayasanın 36. hususunda yer alan hak arama hürriyetinin hukuka ters genelge ile sonlandırıldığı konularına dayandırdı.
HAKİM: “TEKRAR ÖLÇÜM YAPILAMAZ”
Amirlik, Hâkimliğin verdiği müracaatın kabulü kararının kaldırılmasına ait olarak Akhisar Sulh Ceza Hâkimliğine (itiraz mercii) itiraz etti.
İtiraz mercii;
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 97. hususunun (3) numaralı fıkrasının (f) bendine nazaran teknik aygıtla yapılan ölçüm sonucuna itiraz edilmesi durumunda tekrar ölçüm yapılamayacağını,
Teknik aygıtla yapılan alkol ölçümüne itiraz etme imkânının yaralanmalı, ölümlü ya da kollukça müdahil olunan maddi hasarlı trafik kazalarında mümkün olduğunu, bu istisnai hâller dışında bugünkü yasal mevzuat çerçevesinde itiraz imkânı bulunmadığını,
Olayda teknik aygıtla yapılan ölçümden sonra sıhhat kuruluşuna sevkin zarurî olduğu hâllerden rastgele birinin bulunmadığı gerekçesiyle Amirliğin itirazının kabulü ile Hâkimliğin kabule ait kararının kaldırılmasına 26/11/2019 tarihinde kesin olarak karar verdi.
Bunun üzerine Murat Ergan Anayasa Mahkemesi’ne ferdî müracaatta bulundu.
DANIŞTAY KABUL ETTİ
Diğer yandan Murat Ergan, bu müddet zarfında hastanede alkol testi yaptırmasını engelleyen ilgili yönetmelik, Valilik genelgesi ve süreçler hakkında Danıştaya başvurmuştur. Danıştay 8. Dairesi 24/10/2019 tarihli kararıyla Valilik genelgesine, müracaatçının şoför evrakının 2 yıl mühletle geri alınmasına, idari para cezası verilmesine ait süreçler tarafından yürütmenin durdurulması isteminin kabulüne karar vermiştir.
“DELİL LAKİN DEVLET YARDIMIYLA TOPLANABİLİR”
Anayasa Mahkemesi ise şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu:
Somut olayda alkolmetrenin yanlış ölçüm yaptığını ileri süren müracaatçı, Hastaneye müracaat ederek alkol testi yaptırmak istemiştir. Müracaatçının bu talebi Valiliğin genelgesi münasebet gösterilerek reddedilmiştir. Halbuki müracaatçının toplatılmasını talep ettiği kanıt lakin devlet yardımıyla elde edilebilecek niteliktedir.
Somut olayda ise müracaatçının toplanmasını talep ettiği kanıt, Valiliğin genelgesiyle engellenmiştir. Münasebetiyle müracaatçıya kendisinin elde etme imkanı bulamadığı kanıtın aksini ortaya koyma konusunda makul imkânlar sunulmamıştır.
Sonuç olarak müracaatçı, metoda ait imkânlar noktasında dezavantajlı bir pozisyona düşürülmüş; yargılamada silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama unsurları ihlal edilmiştir.
HÜKÜM: YARGILAMA PRENSİPLERİ İHLAL EDİLDİ
Anayasa Mahkemesi incelem sonunda şu kararı kurdu:
- Silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama prensiplerinin ihlal edildiğine ait argümanın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,
- Anayasa’nın 36. unsurunda garanti altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamındaki silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama prensiplerinin İHLAL EDİLDİĞİNE,
- Kararın bir örneğinin silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama prensiplerinin ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yine yargılama yapılmak üzere Bergama Sulh Ceza Hâkimliğine (2019/877 D. İş) GÖNDERİLMESİNE,
- Tazminat talebininin reddine,
OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
