Çin ile ABD ortasında savaş gemisi gerginliği
Çin Halk Kurtuluş Ordusu Güney Cephesi Komutanlığı, yaptığı açıklamada, ABD donanmasına ilişkin Arleigh Burke sınıfı güdümlü füze muhribi USS Milius’un, Çinlilerin “Nanşa” olarak isimlendirdiği Spartly Adaları’ndaki Mischief Resifi yakınında “kara sularına müsaadesiz olarak girdiğini” bildirdi.
Çin deniz ve hava kuvvetlerinin seyir boyunca gemiyi gözlediği ve takip ettiği belirtilen açıklamada, “Çin, Güney Çin Denizi’ndeki adalarda ve yakınındaki sularda tartışmasız egemenliğe sahiptir. Bölgedeki askeri birlikler yüksek teyakkuzu sürdürecek, Güney Çin Denizi’nde egemenliği, güvenliği, barışı ve istikrarı kararlılıkla savunacaktır.” tabirlerine yer verildi.
SEYRÜSEFER SERBESTİSİ OPERASYONU
ABD’nin Pasifik’teki 7. Filosu da yaptığı açıklamada, geminin geçişinin memleketler arası hukuka uygun bir “seyrüsefer serbestisi operasyonu” olduğunu bildirdi.
Geminin, tartışmalı resife 12 mil arada seyrettiği, bunun kara suları için milletlerarası kabul gören uzaklık olduğunun kaydedildiği açıklamada, ayrıyeten doğal hali düşük dalga irtifasında olan resifin memleketler arası hukuka nazaran kara suları sayılamayacağı söz edildi.
Açıklamada, ABD’nin hangi ülkeden gelirse gelsin denizlerdeki çoka kaçan egemenlik taleplerine karşı çıktığı belirtilerek, “Uluslararası toplumun denizlerde seyrüsefer serbestisini sağlama sorumluluğu vardır, bu global güvenlik, istikrar ve refahın korunması için gereklidir.” değerlendirmesi yapıldı.
ABD savaş gemisinin bölgedeki faaliyetinin, Çin ordusunun Tayvan önderi Tsai Ing-wen’in ABD’yi ziyaretinin akabinde Ada etrafında başlattığı askeri tatbikata denk gelmesi dikkati çekti.
Çin ile egemenlik ihtilafındaki Tayvan, Güney Çin Denizi’nin kuzeyinde yer alıyor.
GÜNEY ÇİN DENİZİ ANLAŞMAZLIĞI
Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde bağımsızlıklarını kazanmasından bu yana egemenlik ihtilaflarına mevzu oluyor.
Çin, birinci kere 1947’de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’inde egemenlik argümanında bulunuyor. Filipinler, Vietnam, Brunei ve Malezya üzere kıyı komşusu ülkeler de bölgede hak tez ediyor.
Çin’in bölgedeki ihtilaflı adalarda askeri üsler inşa etmesi ve sivil gemi filolarını uzun periyodik bulundurmasına bölge ülkelerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.
ABD’nin de son devirde Çin’in artan varlığına karşı bölgede “Seyrüsefer Serbestisi Operasyonları” (FONP) ismini verdiği askeri devriye ve seyir faaliyetlerini artırdığı gözleniyor. (AA)
