Beyin neden magnezyuma muhtaçlık duyar?
Magnezyum eksikliği son vakitlerin en yaygın beslenme sıkıntılarından biri… Beden bu minerali kendi başına üretmediği için besinler ve gerektiğinde de destekler vasıtasıyla alınması gerekiyor. ‘‘Modern hayatta bir yandan magnezyum muhtaçlığımız artarken öteki yandan besin yoluyla aldığımız magnezyum giderek azalıyor. Üstelik ilerleyen yaşla birlikte düşüşe geçiyor” diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, beyin ve kalpte öteki organlara göre daha ağır halde bulunan bu mineralin kıymetini şöyle anlattı:
Derya Uludüz
Eksikliği beyni nasıl tesirler?
Magnezyumun beyin hücrelerinin canlı tutulmasında kıymetli bir rolü vardır. Bilhassa hücre zarının geçirgenliğini artırarak, beyin hücreleri ortasında ilişkiyi sağlayan hudut hücrelerini ve hafızayı güçlendirir. Beyin hücrelerini birbirine bağlayan aksonları koruyan miyelin katmanının oluşması için magnezyuma gereksinim vardır. Sağlam miyelin katmanları da sağlam bir hudut sisteminin temelini oluşturur. Beyin hücrelerinde oluşan kalsiyum bu hücreleri öldürür. Magnezyum beyin hücrelerinde kalsiyum oluşumlarının engellenmesinde de çok kıymetli rol oynar. Ayrıyeten araştırmalarda magnezyumun Alzheimer hastalığında oluşan amiloid plakları azaltabileceği; bununla birlikte Parkinson, MS (Multiple Skleroz) üzere nörolojik hastalıkların tümünde takviye olduğu ortaya konulmuştur. Hasebiyle magnezyum eksikliğinde hatırlama ve konsantrasyon sorunları oluşabilir. Öfke nöbetleri ve sakinleşememe (sakinleştirici nörotransmitter GABA etkinliğinde azalma), uykusuzluk, unutkanlık, konsantre olamama, baş ağrısı ve migren ataklarında artış görülür.
Magnezyumun bedende azalma sebepleri
1) Günümüzde birçok insan besinlerden kâfi magnezyum alamamaktadır. Bu kaliteli besin kaynakları yerine daha çok hazır ve paketli besinlere yönelimden kaynaklanmaktadır.
2) Yediğimiz besinlerin da bozulmasından ötürü (Yediğimiz besinlerin içerdikleri magnezyum topraktan gelir. Artık topraklarımızda uygulanan yanlış tarım yollarından ötürü besinler eski besinsel zenginliğini koruyamamaktadır) bunlarla beslendiğimizde magnezyum eksikliği görülmektedir.
3) Alkol tüketimide bedende magnezyum düzeyini düşürür.
4) Asitli içecek, kahve ve çay tüketimi magnezyumun emilimini pürüzler. Fazla kafein magnezyum eksikliğine neden olur.
5) Chron, ülseratif kolit ve diyabet üzere hastalıklarda magnezyumun düşük olma ihtimali yüksektir.
6) Mide ilaçları, antibiyotikler, kortizonlu ilaçlar ve diüretikler magnezyum eksikliğine sebep olabilir.
Vücutta çok fazla fonksiyonu var
– Magnezyum aldığımız besinlerin hücresel seviyede güce dönüştürülmesi için gereklidir.
– Protein sentezinde yer alır, ayrıyeten genetik yapımızı oluşturan DNA sentezi için de gereklidir.
– Kalsiyum düzeylerinin düzenlenmesine yardımcı olur ve sağlıklı kemiklerin oluşumuna ve korunmasına katkıda bulunur.
– Olağan kalp ritmini müdafaaya yardımcı olur ve kan basıncını düzenler.
– Kan şekerinin dengelenmesinderol oynayarak glikozun metabolizmasına yardımcı olur.
– Bedenin antioksidan savunma sisteminde yer alır ve hücrelerin oksidatif hasardan korunmasını sağlar.
– Yara güzelleşmesi ve çok kanamayı önlemek için gerekli olan kanın pıhtılaşma sürecine katılır.
– Bağışıklık hücrelerinin üretimine ve aktivasyonuna yardımcı olarak sağlıklı bir bağışıklık sisteminin desteklenmesinde rol oynar.
– Hudut sinyallerinin iletilmesinde, olağan hudut işlevinin ve sağlıklı bir hudut sisteminin korunmasında tesirlidir.
– Kas kasılmalarını ve gevşemelerini düzenlemeye yardımcı olarak, uygun kas fonksiyonunu ve hareketini sağlar.
– Uyku kalitesi ile de bağlantılıdır ve daha düzgün bir gece uykusuna katkıda bulunarak gevşemeyi teşvik etmeye yardımcı olur.
– Gerilim hormonlarının salınımını ve aktivitesini etkileyerek bedenin gerilime verdiği reaksiyona ahenk sağlamasına dayanak olur.
Bu besinleri tüketin
Doğal yoldan alabileceğimiz en varlıklı magnezyum kaynakları şunlardır:
– Yeşil yapraklı sebzeler
– Kuru yemişler ve kuru meyveler
– Buğday ve arpa tohumları
– Kuru baklagil
– Tahin (kabak çekirdeğinden 25 kat fazla magnezyum içerir)
– Çikolata
– Soğan
– Darı
Ne vakit destek gerekir?
Türk toplumu olarak sırf besin tüketimiyle günlük magnezyum gereksinimimizin yaklaşık yüzde 30-40’ını karşılayabiliyoruz. Şayet beslenmeyle kâfi ölçüde magnezyum alınamıyorsa eksik kalan 200-250 mg magnezyum gereksinimi hekim teklifiyle destek olarak alınabilir. Çünkü bu desteklerin bilinçsiz ve çok kullanımı toksik tesir yaratabilir. Magnezyum desteği, birtakım ilaçlarla (kalp ilaçları ve antibiyotikler vb.) etkileşime de girebilir.
