Minimum fiyat ne kadar olacak 2023? Minimum fiyat ikinci toplantı ne vakit?

İşçi, patron ve hükümet temsilcilerinden oluşan Taban Fiyat Tespit Komitesi, taban fiyata yapılacak orta artırımı belirlemek için toplantılarını sürdürüyor. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın konut sahipliğindeki toplantıya, emekçi kesitini temsilen TÜRK-İŞ, patron bölümünü temsilen Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) heyeti katılıyor.

ASGARİ FİYAT İKİNCİ TOPLANTI NE VAKİT?

İlk toplantısını 13 Haziran’da Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının konut sahipliğinde gerçekleştirilen minimum fiyat toplantısı, ikinci toplantısını bugün saat 10.00’da yapacak.

Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcilerinin ekonomik data ve raporları sunacağı toplantıda, taraflar orta artırım sayısına dair pazarlık yürütecek.

Öte yandan, kurul toplantısının akabinde, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, TÜRK-İŞ Genel Lideri Ergün Atalay ve Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) İdare Şurası Lideri Özgür Burak Akkol saat 14.00’te bir ortaya gelecek.

ASGARİ FİYAT NE KADAR OLACAK?

Asgari fiyat artırımı için görüşmeler devam ederken ekonomist Hakan Kara’dan bir varsayım geldi.

Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi, Merkez Bankası (TCMB) eski başekonomisti Prof. Dr Hakan Kara, temmuz ayında yapılacak taban fiyat artırımına ait beklentisini toplumsal medya hesabı üzerinden paylaştı.

Kara, minimum fiyat belirlenirken son devirde çoklukla Türk-İş açlık endeksinin referans alındığını belirtti.

Kara, temmuzdaki orta artırım için bu endeks referans alındığında ve hazirandaki endeksin yüzde 5 artacağı varsayıldığında, net minimum fiyatın yüzde 28 artışla 10 bin 880 lira olmasını beklediğini tabir etti.
Yetkililerin sayısı düz hesap yaparak 11 bine tamamlayabileceğini de belirten Kara, bu durumda minimum fiyattaki artış oranının yüzde 29,3 olacağını aktardı.

Türk-İş tarafından paylaşılan son açlık ve yoksulluk datalarına nazaran mayısta dört kişilik bir ailenin açlık hududu 10 bin 362,01 TL’ye, yoksulluk sonu 33 bin 752,49 TL’ye yükselmişti.

SEÇİMDEN SONRA 500 DOLAR VAADİ UNUTULDU

Seçimlerden sonra taban fiyata ait açıklamalar yapan yetkililerin, seçim öncesi söylem edilen 500 dolara ait rastgele bir açıklama yapmaması ise dikkat çekiyor.

Yeni kabine öncesi Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı yapan Vedat Alım, katıldığı bir televizyon progmanında “Asgari fiyatı temmuzda gerçek alım gücünü koruyacak formda düzenleyeceğiz. Cumhuriyet tarihinde dolar bazında 455 doların üzerinde en yüksek düzeye çıkaran bir düzenlemeyi ocak ayında yaptık. Temmuzda da birebirini yapacağız. Aşağı üst 500 dolar bazında bir oran olacak. Çalışmalarımız hazır” demişti.

Asgari fiyatın temmuzdaki orta artırımla birlikte 500 dolar düzeyine çıkacağına yönelik resmi açıklamalar, seçim sonrası döviz kurundaki sert artışla birlikte sessizliğe gömüldü. Alim’in “Çalışmalarımız hazır” açıklamasına rağmen seçim sonrası hiçbir yetkili 500 dolara değinmedi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise dün katıldığı TV programında minimum fiyata ait yaptığı açıklamada “Dolar yerinde durmuyor her gün farklılaşıyor. Biz TL konuşmak durumundayız” dedi.

İŞVERENE KOLAYLIK KAİDESİYLE TABAN FİYAT İÇİN 12 BİN TL MESAJI

Sozcu.com.tr’ye konuşan bir başka isim Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Türkiye Hizmetler Meclisi İdare Konseyi Lideri Hüseyin Bozdağ ise, halihazırda zati 8 bin 500 TL’ye çalışan bulmakta zorlandıklarını, bu yüzden yeni taban fiyatın 10 bin TL olması durumunda bunu karşılayabileceklerini lakin patrona yeni kolaylıklar sağlanması durumunda bu fiyatın 12 bin TL’ye kadar çıkabileceğini söyledi.

DİSK 16 BİN TL’YE İŞARET ETTİ

Sozcu.com.tr’ye konuşan DİSK Lideri Dilek Çerkezoğlu ise, haziran ayı enflasyon sayıları belirli olmadan yeni taban fiyata ait bir sayı söylem etmenin sıkıntı olduğunu, lakin açıklanan açlık ve yoksulluk sonu bilgilerine bakıldığında esasen olması gereken sayının aşikâr olduğunun altını çizdi.

Türk-İş datalarına nazaran, mayıs ayında açlık hududunun 10 bin 362 TL’ye, yoksulluk sonunun ise 33 bin 752 TL’ye çıktığını anımsatan Çerkezoğlu, “Bir ailede iki kişi çalıştığı vakit o meskene en az yoksulluk sonu kadar para girebilmeli” diye konuştu.

Bu da taban fiyatın 16 bin TL olmasına yönelik bir talebe işaret ediyor.

Enflasyon tek haneye gerileyene kadar minimum fiyatın yılda 4 sefer güncellenmesi gerektiğini söyleyen Çerkezoğlu, bu fiyat belirlenirken de aşikâr kriterlerin göz önüne alınması gerektiğini söyledi:

“Asgari ücretlinin gerçek enflasyon karşısında, dolar kuru ve altın fiyatları karşısında alım gücünün giderilmesi ve çalışanın ailesiyle birlikte yaşayabilmesi için hesaplama yapılmalı, şimdiki üzere tek bir emekçinin geçim maliyeti üzerinden değil. Bir öteki kriter de emekçinin ulusal gelir artışından ve büyümeden aldığı hissenin artırılması formunda olmalı.”

Çalışma Bakanı’nın ‘500 dolar’ açıklamasına ait ise Çerkezoğlu, şöyle devam etti:

“”Rekor artırım yaptık’ üzere açıklamalar yapılsa da çok yüksek bir enflasyon olduğu için suya yazılan yazı üzere kalıyor bu artırımlar. Münasebetiyle dolar üzerinden bir sayı söylem etmek yerine taban fiyatın alım gücünün korunması lazım. Ülkenin yüksek enflasyon sarmalından kurtulması lazım. İktisatta bütünlüklü bir güzelleşmeye gereksinim var.”

ÇALIŞMA BAKANI ‘500 DOLAR’ DEDİĞİNDE 9 BİN TL 750 EDİYORDU

Son seçimlerden evvel minimum fiyatı gözden geçireceklerine ait açıklama yapan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, net bir biçimde “Temmuzda minimum fiyata orta artırım var” demişti.

Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım ise, temmuzda minimum fiyata artırım yapılacağıyla ilgili net açıklamalarda bulunmanın yanında ne kadar olacağıyla ilgili sayı da vermişti.

Mayıs ayı başlarında “Cumhuriyet tarihinde dolar bazında 455 doların üzerinde en yüksek düzeye çıkaran bir düzenlemeyi ocak ayında yaptık. Temmuzda da birebirini yapacağız” diyen Alım, “Aşağı üst 500 dolar bazında bir oran olacak. Çalışmalarımız hazır” diye konuşmuştu.

Bilgin bu konuşmayı yaptığında 500 dolar 9 bin 750 TL’ye tekabül ederken, seçimlerden sonra dolar kurundaki artışın hızlanmasıyla bugün prestijiyle 500 dolar 10 bin 400 TL’yi aşmış durumda.

ASGARİ FİYAT NASIL BELİRLENİYOR?

Asgari fiyatı, yasa gereği personel, patron ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 bireyden oluşan Minimum Fiyat Tespit Komitesi belirliyor. Kurul, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni minimum fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine dört defa toplanıyor.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği kurul, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.