Dünyanın konuştuğu adam: Putin’in aşçısı, nasıl dev paralı ordunun başkanı oldu?

Dünyada gündem, Rus paralı asker kümesi Wagner’in Kremlin’e meydan okumasıyla başlayan ve birçok kişinin “darbe girişimi” olarak nitelediği ayaklanma.

Ukrayna işgalinde kritik rol oynayan ve Bahmut üzere kıymetli noktalarda ön cephede savaşan Wagner’in başkanı Yevgeni Prigojin, uzun müddettir Rus ordusunu yetersizlikle ve yolsuzlukla suçluyordu lakin dünden beri yaşanan gelişmeler krizin seyrini tümüyle değiştirdi.

Prigojin’in Rusya’daki süratli yükselişi de gündem oldu. İş hayatına sandviç satarak mütevazı bir başlangıç yapan 62 yaşındaki Prigojin, daha sonra kurduğu catering şirketinin Kremlin’le yaptığı muahedeler sayesinde süratle zenginleşmişti ve uzun yıllardır “Putin’in aşçısı” olarak tanınıyordu.

KÜPE HIRSIZLIĞINDAN YILLARCA MAHPUS YATTI

Kendisi üzere St. Petersburg’da doğup büyüyen Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’e bir vakitler yakın olan Prigojin, genç yaşta babasını kaybetti ve spor akademisinde eğitim aldı.

1980’de St. Petersburg’da arkadaşlarıyla sokak ortasında bir bayanı darbederek küpelerini çalan Prigojin, 10 yıl mahpus yattıktan sonra 1990’da, Sovyetler Birliği dağılmadan kısa müddet evvel hür kaldı. Dışarı çıkınca doğduğu kentte sosisli sandviç satmaya başlayan Prigojin, bir röportajında sandviçleri kendi meskeninde yaptığını söyleyerek “Ayda 1000 dolara para kazanıyorduk” demişti.

İŞLERİ SÜRATLE BÜYÜTTÜ, ‘PUTİN’İN AŞÇISI’ OLDU

Kısa müddette bir süpermarket zincirine ortak olan Prigojin, çok geçmeden kendi restoranını ve yemek hizmeti şirketini açtı. Yemekleriyle ün kazanan restoran, o periyodun Belediye Lideri Yardımcısı olan Vladimir Putin dahil birçok üst seviye ismi ağırlamaya başladı.

Sonrasında Prigojin’in yemek şirketi Concord, hükümetten tedarik mukaveleleri kazanmaya başladı ve faaliyetlerini çok daha büyük bir ölçeğe taşıdı.

RUS ORDUSUNDAN TOPRAK TALEP ETMİŞ

Wagner’in kuruluşu ise uzun yıllardır tartışma konusu. Prigojin, uzun müddet savları reddettikten sonra geçen eylül ayında Wagner’in kurucusu olduğunu kabul etmişti. Rus kaynaklara nazaran Wagner önderinin bir devir istekli paralı savaşçıların eğitimi için Savunma Bakanlığı’ndan toprak talep etmesi Kremlin içinde büyük tartışma yaratmış, Prigojin ise Putin’i kastederek “Emir büyük yerden geldi” demişti.

Prigojin, geçen ay Ukrayna’da hayatını kaybeden ABD ve Türkiye vatandaşı iki kişinin cansız vücutlarını ülkelerine gönderdiğini açıklamış ve fotoğraf paylaşmıştı.

PUTİN’DEN DAYANAK ALDI

Putin’in dayanağıyla Wagner’i dünyanın en büyük paralı asker gücüne dönüştüren Prigojin, çeşitli savaşlardaki insan hakları ihlalleriyle de reaksiyon çeken bir isim.

Hızla büyüyen ve birçok paralı askeri bünyesine katan Wagner, Rusya’nın Ukrayna’ya bağlı Kırım’ı ilhak ettiği 2014’te kuruldu. Wagner Kümesi Libya, Suriye, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Mali üzere ülkelerde de savaşarak dünya çapında ismini duyurdu.

Wagner son devirde Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesinde ve Bahmut üzere kritik bölgelerde cephenin ön saflarında yer aldı. Rus ordusunu kendilerine mühimmat vermemekle suçlayan Prigojin, açıklamalarını giderek sertleştirmiş ve Ukrayna’da öldürülen savaşçıların imajını yayımlayıp Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’ya bağırarak reaksiyon göstermişti.

Prigojin, 2006’da eski ABD Lideri George W. Bush ve Putin’e servis yaparken.

DARBE TEŞEBBÜSÜ TEZLERİ UZUN MÜDDETTİR GÜNDEMDE

Prigojin, birkaç gün evvel de Putin’in Sergey Şoygu ve Genelkurmay Lideri Valeriy Gerasimov tarafından kandırıldığını öne sürmüştü.

Birçok uzmana nazaran darbe teşebbüsü Rusya için büyük bir sürpriz olmadı. Son ayaklanma, Rusya’da uzun müddettir gündemde olan darbe teşebbüsü söylentilerini izledi. Prigojin’in ismi Ukrayna savaşı sürerken Rusya’da Putin’e muhtemel darbe teşebbüsü haberlerinde daima en üst sıralarda yer almıştı.