Memur maaşı ve emekli aylıklarını arttıran düzenlemeyi içeren Kanun Resmi Gazete’de yayımlandı

ANKARA (AA) – En düşük memur maaşının 22 bin 17 liraya çıkarılmasını, emekli aylıklarına yüzde 25 zam yapılmasını içeren ve bazı vergi artışlarını öngören “6 Şubat 2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” Resmi Gazete’de yayımlandı.

Kanuna göre, tüm kamu personeline 15 bin 965 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda (8 bin 77 lira) ilave ödeme yapılacak. Bu ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve sigorta prim kesintisine tabi tutulmayacak.

Bu ödeme, ilgili mevzuatı uyarınca ödenmekte olan veya mali ve sosyal hakların tespitinde esas alınan aylık, ücret, zam, tazminat, ödenek, döner sermaye ödemesi, ikramiye ve diğer herhangi bir ödeme unsurunun hesabında dikkate alınmayacak. Söz konusu bugünden itibaren uygulanmak üzere yürürlüğe girdi.

Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve SSK emeklileri, yılın 6 ayı için enflasyon farkı ile birlikte toplamda yüzde 25 zam alacak. Düzenleme temmuz ayından itibaren uygulanmak üzere bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.

Kanun kapsamında, 6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli depremlerin etkilerinin azaltılması amacıyla ortaya çıkan finansman ihtiyacının karşılanmasında kullanılmak üzere bir defaya mahsus olmak üzere ek MTV uygulanacak.

Düzenlemenin yayımlandığı tarihte kayıt ve tescilli bulunan otomobil, otobüs, kamyon, kamyonet, uçak ve helikopterler dahil tüm taşıtlar ile 31 Aralık 2023 tarihine kadar kayıt ve tescil edilecek olan tüm taşıtlar, ek MTV kapsamında olacak. Ek MTV, 2023 yılı için tahakkuk ettirilen MTV tutarı kadar olacak. Ek MTV iki eşit taksitte tahakkuk ettirilecek, ilk taksit ağustos ayının sonuna kadar ödenecek, ikinci taksidin ise kasım sonuna kadar ödenmesi gerekecek. Kanunun yayımı tarihi ile 31 Aralık 2023 tarihleri arasında ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlara ilişkin ek MTV ise bu taşıtların MTV’si ile birlikte peşin ödenecek.

Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca Vergi Usul Kanunu kapsamında “mücbir sebep hali” ilan edilen yerlerde, deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar, deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar, depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar ek MTV’den müstesna olacak.

Deprem bölgesinde hak sahipliği başvuruları için Kanuni altyapı düzenlendi

Kanunla, 6 Şubat’ta meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde inşaat kredisi verilmesini ya da bina yaptırılmasını isteyenlerin hak sahipliği başvurusunun yapılacağına dair duyuru, mahallinde mülki idare amirliğince ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı resmi internet sitesinde ilan edilecek.

Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında yer alan, deprem, sel, heyelan, çığ, yangın ve benzeri doğal afetler sebebiyle tahrip olan taşınır veya taşınmaz kültür varlıklarının ihyası veya yeniden inşası amacıyla döner sermaye bütçesinden Kültür ve Turizm Bakanının onayıyla genel bütçeye kaynak aktarılabilecek.

Deprem nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler, 31 Aralık 2024 tarihine KDV’den müstesna tutulacak.

Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, afet bölgesi ilan tarihinden itibaren bir yıl süreyle sanayi alanı olabilecek yerler, fay hattına mesafesi, zeminin elverişliliği ve yerleşim merkezine yakınlığı gibi kriterler gözetilerek, alanın durumuna göre ilgili kurumların görüşü alınarak Bakanlıkça tespit edilecek. Tespit edilen yerler Cumhurbaşkanı kararıyla sanayi alanı olarak belirlenecek.

Net borç kullanım tutarı 3 katı olarak uygulanacak

Kahramanmaraş merkezli depremlerin ekonomik ve sosyal etkilerinin azaltılması nedeniyle ortaya çıkan ilave finansman ihtiyacının karşılanması ve Hazine nakit rezervinin güçlü seviyede tutulabilmesi için belirlenen net borç kullanımı tutarı, 2023 yılı için Hazine ve Maliye Bakanı ile Cumhurbaşkanı tarafından artırılan net borç kullanım tutarının 3 katı olarak uygulanacak.

Kanunla, Cumhurbaşkanının akaryakıt, alkollü ve alkolsüz içecekler ile tütün mamullerinin ÖTV oranlarını artırma veya indirme konusundaki yetkisinde de değişikliğe gidildi.

Akaryakıtla ilgili listede yer alan maktu vergi tutarları veya Cumhurbaşkanınca bunlara ilişkin belirlenen en son maktu vergi tutarları, ocak ve temmuz aylarında, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen yurt içi üretici fiyat endeksinde son 6 ayda meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanı gününden geçerli olmak üzere yeniden belirlenmiş sayılacak.

İşverenlerin işgücü maliyetlerini düşürerek istihdamı korumalarını ve artırmalarını desteklemek amacıyla 2023 haziran dönemi sonuna kadar her yıl verilen asgari ücret desteğinin süresi uzatıldı. Buna göre 2023 yılı temmuz – aralık aylarında da istihdamı desteklemek için iş gücü maliyetlerini azaltmak üzere işverenlere, finansmanı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak şekilde ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilerek günlük 16,66, aylık 500 lira asgari ücret desteği sağlanacak. Düzenleme, 1 Temmuz 2023 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yürürlüğe girdi.

Kurumların, girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen gelirlere sağlanan istisna hariç olmak üzere diğer yatırım fonlarından elde ettikleri gelirlere yönelik sağlanan istisna ile taşınmaz satışlarından elde edilen kazançlara tanınan kurumlar vergisi istisnası kaldırıldı.

Kurum kazancı üzerinden alınan yüzde 20 oranındaki kurumlar vergisi yüzde 25’e çıkarılırken, Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumlan ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları için alınan yüzde 25 oranındaki kurumlar vergisi ise yüzde 30’a yükseltildi.

Kanunla, ihracatın teşvik edilmesi amacıyla ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına 1 puan indirimli olarak uygulanmakta olan kurumlar vergisi oranı 5 puan indirimli olarak uygulanacak.

Konut kiraları artışını yüzde 25 ile sınırlayan düzenleme 1 yıl uzatıldı

Aile sağlığı çalışanları, Sağlık Bakanlığı tarafından uygun görülen ve aile hekiminin de görüşü alınarak kurumlarınca da muvafakati verilen bakanlık veya diğer kamu kurum ve kuruluşları personeli arasından seçilecek ve sözleşmeli olarak çalıştırılacak. Anayasa Mahkemesinin Aile Hekimliği Kanunu’nda yer alan “sözleşmenin feshini gerektiren nedenler” ibaresini iptal kararı 5 Mayıs’ta yürürlüğe girdi. Bu karar doğrultusunda disiplin cezalarına ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar da Kanunla yeniden düzenlendi.

31 Temmuz itibarıyla Kovid-19 izninde bulunan hükümlülerden denetimli serbestliğe ayrılmalarına 5 yıl veya daha az süre kalanlar, tekrar cezaevine dönmeyecek ve kalan sürelerini denetimli serbestlik altında infaz edecek. Terör ve örgütlü suçlar nedeniyle hükümlü olanlar açık ceza infaz kurumuna erken ayrılma veya denetimli serbestliğe erken ayrılma düzenlemelerinden yararlanamayacak.

Kanuna göre, konut kiralarında uygulanacak kira bedelini yüzde 25 ile sınırlayan düzenleme 1 Temmuz 2024’e kadar uzatıldı.

Kovid-19 hastalığının Türkiye’de yayılmasını önlemek amacıyla kanunlar kapsamında verilen ve 9 Kasım 2022 tarihinden önce tahsil edilen idari para cezalarının iade edilmesine yönelik düzenleme yapıldı.

Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen yerlerde, orta hasar ve üzeri hasarlı olarak tespit edilen yapıların yerinde yeniden yapımına yönelik iş ve işlemler belirlendi.

Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun kapsamında yapılan yardımlar da gözetilerek maliklere bir konut ve bir iş yeri için hibe ve talep etmeleri halinde yapım kredisi verilecek. Anlaşma sağlanamadığı veya kendisine ulaşılamadığı için Hazine adına tescil olunan hisselerin yapım maliyetini ise Hazine karşılayacak.

Orman vasıflı alanlar ile zeytinlik ve zeytin sahalarını depremzedelerin konut ihtiyacının karşılanması amacıyla kurulacak alanlar kroki ile sınırlandırıldı. Henüz yer seçimi tamamlanmamış köylerde ve kırsal özellik gösteren alanlarda zorunluluk durumunda ve başka alan bulunmaması halinde, hak sahibi başına bin metrekareyi geçmemek üzere illerde orman vasıflı alanlar da kullanılabilecek.

Türkiye’de yan dal uzman ihtiyacının karşılanması amacıyla gidilen düzenlemeye göre tabipler, devlet hizmeti yükümlülüklerine başlamadan veya tamamlamadan uzmanlık eğitimi yapmak için, asistanlık sınavlarına katılabilecek ve uzmanlık eğitimine başlayabilecek. Yan dalda veya birden fazla uzmanlık dalında eğitime başlanabilmesi için devlet hizmeti yükümlülük süresinin en az yarısının tamamlanması şartı aranacak.

Kanunla Dışişleri Bakanlığı merkez teşkilatında görev yapan büyükelçilere ödenecek ücret ve tazminat göstergeleri netleştirildi. Yabancı devlet harp okullarında okutulan askeri öğrencilerin eğitim süreleri ile ilgili de düzenleme yapıldı.

Muhabir: Erhan Cihan Ünal