100 binlerce kişi haftalardır sokakta: Büyük isyan

Netanyahu öncülüğündeki çok sağcı koalisyon hükümetinin yargı düzenlemesi ve sağ siyasetlerine karşı her hafta cumartesi akşamı kitlesel şovlar düzenleyen İsrailliler, protestoların 31’inci haftasında yeniden meydanlardaydı.

Başta Tel Aviv, Batı Kudüs, Hayfa, Birüssebi, Herzliya ve Rehovot üzere kentler olmak üzere ülke genelinde onlarca farklı noktadaki şovlara on binlerce İsrailli katıldı.

DÜZENLEMEYİ ELEŞTİREN KONUŞMALAR YAPILDI

Her hafta olduğu üzere en ağır iştirakli şova mesken sahipliği yapan Tel Aviv’de protestocular Kaplan Caddesi’ndeki Hükümet Kompleksi’nin önünde toplandı.

Netanyahu hükümeti tersi protesto hareketinin önderleri, burada kurulan sahnede hükümetin yargı düzenlemesini eleştiren konuşmalar yaptı.

Protesto başkanları, Netanyahu’yu, muhtemel bir anayasal krize yol açarak hukukun üstünlüğünü yok etmeye çalışmakla suçladı.

İsrail bayrakları taşıyan protestocular, davullar, düdükler ve havalı kornalarla ritim tutarak, “demokrasi” sloganları attı.

Kaplan Caddesi’nde her hafta bir ana sloganın yer aldığı dev pankart açan göstericiler, bu hafta, Netanyahu’nun siluetinin yer aldığı “%100 yalanlar” yazılı pankartı taşıdı.

SALDIRIYA KARŞIN DEVAM ETTİ

Öte yandan Tel Aviv’de şovlar, akşam saatlerinde kentte meydana gelen silahlı atağa karşın sürdü.

Gösterilerin yapıldığı alana birkaç kilometre aradaki Montefiore Caddesi’nde yaşanan atakta, bir İsrailli güvenlik vazifelisi ile saldırıyı düzenleyen bir Filistinli hayatını kaybetti.

İsrail polisi ve protesto başkanları, silahlı taarruza karşın protestoların inançlı bir halde süreceğini açıkladı.

NETANYAHU’NUN KONUTU ÖNÜNDE EYLEM

Batı Kudüs’te de protestocular Başbakan Binyamin Netanyahu’nun Azza Caddesi’ndeki konutunun önünde toplandı.

Göstericiler burada, Netanyahu’ya atfen, “Onun yüzünden her şey yanıyor” yazılı bir pankart taşıdı.

Muhalefet önderleri de ülkenin farklı noktalarında düzenlenen şovlara katıldı.

İSRAİL’DE HÜKÜMETİN YARGI DÜZENLEMESİ

İsrail’de hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesi yılbaşından bugüne ülke gündeminin merkezinde kalmaya devam ediyor.

İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin’in, 5 Ocak’ta duyurduğu “yargı reformu” Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini sonlandırma ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olması üzere değişiklikler içeriyor.

Başbakan Netanyahu, 27 Mart’ta, ülke çapında giderek artan kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini ertelediğini açıklamış lakin 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin akabinde yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.

Hükümet, muhalefetle müzakerelerin tıkanmasının akabinde yargı düzenlemesi için yine düğmeye basmıştı.

Netanyahu hükümeti, Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki kontrolünü kaldıracak yasa tasarısını ülke çapında kitlesel protestolar ve ağır kamuoyu tartışmalarına karşın 24 Temmuz’da Mecliste muhalefetin boykot ettiği oturumda kabul etmişti.

Şu ana kadar yargı düzenlemesi kapsamında İsrail Meclisinden, yargının yürütme üzerindeki kontrolünü sınırlayan iki yasa geçti.

Bunlar, mart ayında, Yüksek Mahkemenin Netanyahu’yu vazifeden almasını sınırlayan yasa ile temmuz ayında “akla uygunluk” ismiyle bilinen maddeden oluşuyor.

“Akla Uygunluk Yasası”, hükümetin aldığı bir kararın makul görülmediği durumlarda Yüksek Mahkemeye bu kararı bozma yetkisi veriyor. Buna nazaran, “akla uygun olmayan” bir karar, “kamu faydasını gereğince dikkate almadan orantısız bir halde siyasi çıkarlara odaklanan karar” olarak tanımlanıyor.

Netanyahu hükümeti, Yüksek Mahkemenin, Meclisin çıkardığı kanunları, Anayasa taslağı olarak kabul edilen “Temel Kanunlara” yahut insan haklarına karşıtlık gerekçesiyle bozma yetkisini geçersiz kılma hususu de olmak üzere 6 maddeyi daha yargı düzenlemeleri kapsamında yürürlüğe koymak istiyor.

İsrail’de muhalefet partileri, eski milletvekilleri ve birtakım sivil toplum kuruluşları, Meclisin 24 Temmuz’da geçirdiği “Akla Uygunluk Yasası”nın iptali için başvurmuştu.