’19 yılda linyit madenlerinde toplam 152 bin 698 kişi iş kazası geçirdi’

Amasra’da madende meydana gelen patlamayı kıymetlendiren CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, AKP devrinde, 2003-2021 yılları ortasında taş kömürü ve linyit madenlerinde çalışan toplam 152 bin 698 kişinin iş kazası geçirdiğini, bu kazalarda en az 921 personelin ömrünü yitirdiğini, son 20 senede yalnızca kömür madenlerinde yaşanan iş kazalarının yüzde 97 arttığını söyledi.

CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Mecliste düzenlediği basın toplantısında gündemdeki hususları kıymetlendirdi. Sarıbal, “AKP periyodunda yani 2003-2021 yılları ortasında taş kömürü ve linyit madenlerinde çalışan toplam 152 bin 698 kişi iş kazası geçirdiğini, bu kazalarda en az 921 emekçinin hayatını yitirdi.

Son 20 senede yalnızca kömür madenlerinde yaşanan iş kazaları yüzde 97 arttı. Ne Soma’nın, ne Ermenek’in, ne Bursa Mustafakemalpaşa’nın ne Zonguldak Kilimli’nin ne de öteki iş cinayetlerinin hesabı soruldu. ‘Kader’ deyip geçiştirilemez. Bu yaşananlar kaza değil. Denetimsizliğin, alınmayan tedbirlerin, cezasızlığın sonucudur” diye konuştu.

“PAMUK ÜRETİCİSİ PERİŞAN”

Konuşmasında tarımda yaşanan gelişmelere de değinen Sarıbal, pamuk üreticilerinin eserlerini maliyetlerin altında satmak zorunda kaldığını, AKP periyodunda pamuk ve pamuk türevlerinin ithalatına 28,8 milyar dolar para ödendiğini hatırlatarak, şunları söyledi:

“AKP iktidarları devrinde 17 milyon ton lif pamuk, pamuk tohumu, tohumluk pamuk, ham yağ, rafine yağ ve pamuk küspesine 28,8 milyar dolar ödendi. İthalatına bu kadar para ödenirken üretimin devamı için çiftçimizi korumuyoruz, üstüne üstlük ekim alanlarını da daraltıyoruz.

AKP’nin iktidara geldi 2002 yılında 7,2 milyon dekar pamuk ekim alanı vardı. 2020 yılında yüzde 50 azalarak 3,6 milyon dekara, 2021 yılında ise yüzde 40 azalarak 4,3 milyon dekara düşmüştü. Bu yıl geçen yıl pamuk fiyatlarının biraz yükselmesi ile 5 milyon dekara kadar yükseldi. Yine eski parlak günlerine dönecek iken fiyatlar bu yıl yerlerde sürünüyor. Çiftçi pamuğun kilosunu 14-15 liraya mal ederken satış fiyatı 15 liradan gidiyor. İthalatına en çok para ödediğimiz, tekstliden yağına, tohumundan yeme kadar onlarca kesime hammadde sağlayan pamuk üretimimizi artırmak varken yine batırıyoruz.”

CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal

“GEREKİRSE HASAT BİTENE KADAR İTHALATI DURDURUN”

Pamuk üretimini korumak için atılması gereken adımları da aktaran Sarıbal, şöyle devam etti;

AB ile yapılan gümrük muahedesi nedeniyle gümrük uygulanmayan pamuk eserleri ithalatı için yeni müdafaa duvarları getirilmesi gerek. Gerekirse hasat bitene kadar ithalatı durdurun. 1 lira 10 kuruş olan pamuk priminin 2 lira 50 kuruşa çıkartılması, pamuk alımı yapan birliklere ve küçük tüccara Ziraat Bankası üzerinden sıfır faizli kredi imkanı vererek piyasanın regüle edilmeli. Çiftçi pamuğa küserse tekrar dönmez. Buradan bir defa daha davet yapıyorum. Gelin Beyaz Altın’ı karartmayalım. Çiftçimize sahip çıkalım.”

“HAYVANCILIK CAN ÇEKİŞİYOR”

Hayvancılık kesiminin de can çekiştiğini tabir eden Sarıbal, süt üreticilerinin ve besicilerin ziyan ettiğini, süt üreticilerinin süt ineklerini kesite göndermek zorunda kaldı. En son 11 Ekim 2022 günü Ulusal Süt Kurulu çiğ süt tavsiye alım fiyatını çiftçinin eline net olarak 8 lira 50 kuruş geçecek halde revize etti. Üstüne bakanlığın 50 kuruş prim dayanağı ile birlikte süt üreticisinin eline 9 lira geçecek. Girdi maliyetleri bilhassa de yem fiyatları dikkate alındığında litre başına 9 lira fiyat süt üreticisinin beklediği fiyat değildir. Bugün süt üreticisinin 1 litre süt maliyeti 10 lira 50 kuruştur. Süt üreticisi her ürettiği litre başına 1,5 lira ziyan etmektedir” dedi.

“KIRMIZI ETİN MALİYETİ 120 LİRA”

Süt üreticileri üzere besicilerin de ziyan ettiğini kaydeden Sarıbal, “Bugün bir kilogram kırmızı etin üreticiye maliyeti 116 lira ila 120 lira ortasında değişiyor. Lakin buna rağmen kesim fiyatları 101 lira civarındadır. Besici her ürettiği et başına kiloda 15 lira ila 20 lira ortasında ziyan etmektedir” sözlerini kullandı.

“SÜT/YEM PARİTESİ 1,5, ET/YEM PARİTESİ DE EN AZ 1/25 OLMASI GEREK”

Hayvancılığın sürdürülebilmesi için süt/yem paritesinin 1,5, et/yem paritesinin de en az 1/25 olması gerektiğine dikkat çeken Sarıbal, “Süte artırım yapmak da tahlil değil. Zira süte yapılan her artırım tüketicinin süt, peynir, yoğurt, tereyağı eserlerine de artırım demek. Süt üreticisinin 1 litre süt ile 1,5 kg yem, et üreticisinin 1 kilo et ile 25 kg yem alabileceği bir sistem oluşturulmalı. Bunun için de önümüzdeki Haziran ayına kadar yem fiyatları sabit tutulmalı. Yemdeki fiyat artışı hükümet tarafından finanse edilmeli. Para var. Bu yapılabilir. Geçilmeyen köprülere, tünellere, uçulmayan havaalanlarına, kur muhafazalı mevduata para var. Neden çiftçiye de dayanak olunmasın” görüşünü lisana getirdi.

“ZEYTİNİN KİLOSU 15 LİRA OLMALI”

Hasadı başlayan zeytin ile ilgili de konuşan Sarıbal, üreticilerin Zeytin üreticisi geçmiş yıllarda yaşanan doğal afetler ve fiyatların düşüklüğünden ötürü çok düşünce çekti. Bu yıl zeytin fiyatı çiftçiyi ayakta tutacak bir fiyat olması  gerek. Bu yıl için yağlık zeytin için kilo başına 15 lira, dane zeytin için de baremine nazaran 20-25 lira fiyat verilmesi gerek” biçiminde konuştu.