Libya’da uzun yıllar boyunca kimyasal atık depolamak için kullanıldığı öne sürülen Sloug isimli tanker geminin, Basel Sözleşmesi’ne nazaran tehlikeli atıkların hudut ötesi taşınımından evvel yapılacak bildirim prosedürü yerine getirilmeden Aliağa’ya getirdiği öğrenildi.
Uzmanlar, içinde 6 bin ton kimyasal tehlikeli atık bulunduğu öne sürülen Sloug isimli tankerin Türk karasularına girebilmesinin mümkün olmaması gerektiğini belirterek, “Söküm için gelen tanker gemi tanklarının akaryakıt buharlarından temizlenmesi manasına gelen ‘gas free’ ve farelerden arındırma manasına gelen ‘deratizasyon’ dokümanlarının alınmış olması gerekiyor. Bu dokümanların olup olmadığını ilgili bakanlıkların kamuoyuna açıklaması lazım” dedi.
“KOLAY ALINACAK BİR EVRAK DEĞİL”
Gemicilik kaynakları da tanker gemiye, içinde binlerce ton tehlikeli atıkla ‘gas free’ süreci yapılmasının imkanlı olmadığının altını çizerek, “Eğer bu süreç yapıldıysa milletlerarası nezaret şirketlerinden ‘gas free’ evraklarının olması gerekiyor. Bu o denli kolay alınan bir evrak değil. Kimse uzun yıllar öğütülmesi, imhası, geri dönüşümü çok sıkıntı, cam macunu üzere bu kimyasalla bekleyen tankerin riskine girip bu sertifikayı vermez. Kaldı ki sertifika tam paklık sonrası verilir. Sloug ise bu sürecin yapılması için imkan bulunmayan Aliağa’da” diye konuştu.
“YASAL OLMAYAN YOLLARDAN GİRDİĞİ GÖRÜLÜYOR”
Çevre aktivisti, kimya mühendisi Veli Deniz, gemi söküm için getiriliyorsa, içinde hiçbir atık olmadan, pak bir halde gelmesi gerektiğini belirterek, “Geminin yalnızca sökülecek gereçleri ile gelmesi gerekirdi. Fakat tahlil raporu ve çekilen imgelere nazaran içinde tehlikeli atık var. O çuvallarda gönderilen şey tankerlerin taşıdığı ham petrolün çöküntülü eserleri, ağır petrol atığı üzere duruyor. Bunun gemiyle gelmesi olağan değil. Basel Sözleşmesi’ne muhalif bir halde yasal olmayan yollardan Türkiye’ye girmiş üzere görünüyor. Derhal geri gönderilmesi gerekir. Öteki ülkelerin atıklarını Türkiye’ye niçin kabul edelim ki” dedi.
“TEHLİKELİ ATIK YÖNETMELİĞİ UYGULANMALI”
Bu kademeden sonra geri gönderilemezse de o atıkların kurallara uygun olarak yetkili tesislerde bertaraf edilmesi gerektiğini söyleyen Veli Deniz, “Tehlikeli bu atığın Marmara bölgesindeki Etraf Bakanlığı lisanslı tehlikeli atık bertaraf tesislerinde bertaraf edilmesi gerekiyor. Lakin, bu atıkların oraya götürüldüğünü söylemek tartışmalı. Tehlikeli atıkların denetimi yönetmeliğine nazaran bunların sistemli olarak beyan edilmesi, taşıma lisansı olan yetkili firmalar tarafından bertaraf tesisine taşınması gerekiyor. Teslim alan tesisin de kurallara nazaran bertaraf etmesi gerekiyor. İşlenebiliyorsa işleniyor, yakma imkanı yoksa depolanıyor. Tüm bu prosedürün uygulanmadığını düşünmek istemiyorum” diye konuştu.
