Türkiye’yi yasa boğan Kahramanmaraş merkezli zelzeleler, yıllardır büyük zelzele riski altında yaşayan İstanbulluları huzursuz etti. Binalarının zelzeleye karşı inançlı olup olmadığını öğrenmek için İBB’nin fiyatsız olarak yaptığı süratli tarama testine başvuranların sayısında adeta patlama yaşandı.
İBB’nin uzman grupları süratli bina tarama testinin nasıl yapıldığını Bakırköy’de 12 daireden oluşan 6 katlı Gül Apartmanı’nda uygulamalı olarak basın mensuplarına gösterdi. Çalışmalar hakkında bilgi veren İBB Sarsıntı Risk İdaresi ve Kentsel Güzelleştirme Dairesi Lideri Hasret Tut, “Hızlı tarama metoduyla bina incelenmesi 3 yılı aşkın müddettir devam ediyor. Biz bu müddet içerisinde 107 bin binayı ziyaret edip inceleme müsaadesi istedik. Fakat bu vakte kadar 29 binadan inceleme müsaadesi alabildik. Bugün prestijiyle toplam 76 bin müracaat aldık. Bunların hepsine yanıt vereceğiz. Yaşadığımız yıkıcı sarsıntılardan sonra çok fazlaca hassasiyet oluştu. Müracaat sırasına nazaran değerlendirmeye alıp bütün binaları inceleyeceğiz” dedi.
HANGİ KRİTERLER GÖZETİLİYOR?
Bu yolun 10 kata kadar olan binalarda uygulanabildiğini belirten Tut, “2000 sonrası yapılan binalar daha evvel başvuramıyordu. Bu noktada da çok fazlaca müracaat aldık. Bu hafta prestijiyle bu müracaatları da değerlendirmeye alacağız. Ancak 2000 yılı öncesi inşa edilmiş yapılar bizim kırılgan yapı stokumuzu oluşturuyor. Müracaatları, bu yapıları önceliklendirerek değerlendireceğiz. Kiracılarla ilgili de yoğunlukla talepler gelmekteydi. Sistemimizi buna nazaran güncelledik. Kiracıların da müracaatlarını alacağız” diye konuştu.
4 BİN 500 TL KİRA YARDIMI
İBB’nin daha evvel açıkladığı, durduğu yerde çökecek kadar berbat durumda olduğu tespit edilen yaklaşık 10 bin kişinin yaşadığı 318 bina ile ilgili de konuşan Tut, “Bu binalar süratli tarama sonucunda ‘D’ ve ‘E’ kümesi dahi çıkmayıp hiçbir sarsıntı yükü taşıma kapasitesi olmayan, durduğu yerde çökme ihtimali bulunan binalardı. Bu binaların kentsel dönüşüm süreçlerini hızlandırmak ve süratlice tahliyelerini sağlamak için kira yardımımızı 4 bin 500 lira olarak belirledik. Bu binalarda bulunan hem malikler, hem kiracılar bu kira desteğimizden faydalanabilecekler. 318 binayla ilgili süreçlerimiz birkaç aydır devam ediyordu. Birincisini Kahramanmaraş sarsıntılarından 3 gün evvel yıktık. Şubat ayının 2’siydi. Diğer binalarla ilgili de içerisinde yaşayanlara bina bilgilendirmesini yaptık. İlçe belediyeleriyle ortak toplantılar düzenledik. Artık bu binalarla ilgili de yenileme, tahliye süreçleri devam ediyor” dedi.
“KİMSENİN TASASI OLMASIN”
Tarama yapan takımların sarsıntı nedeniyle Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın buyruğunda Gaziantep’te hasar tespit çalışmalarından bu hafta döndüğünü söyleyen Tut, bütün takımın şu an alanda tarama çalışmalarına yönlendirildiğini söz etti.
Tut, süratli tarama müracaatlarına süratle karşılık vereceklerini söz ederek, “Bu noktada kimsenin tasası olmasın” dedi. Tut, “Şu an yaptığımız süratli tarama formülüyle bina incelemesi 6306 sayılı yasa kapsamında riskli yapı ilan edilmeden bir evvelki etaptır. Bina risk kümesinde çıkarsa, ‘Binanızda yenileme ve güçlendirme gereksinimi olabilir. Lütfen 6306 sayılı yasa kapsamında gerekli süreçleri başlatın’ diye bilgilendirmeyi yapıyoruz” diye konuştu.
“HERKES ÜZERE TEDİRGİNİZ”
Evinde inceleme yaptıran Aykut İrevül de “Ülkemizde yaşanan sarsıntılara çok üzüldük. Burasının zelzele bölgesi olduğunu biliyoruz. Buralardaki binalar eski. 40 yıldır Bakırköy’de yaşayan biri olarak herkes üzere tedirginiz. Bir tespit yaptıralım istedik. Sonrasında da gerekli aksiyonu zati alacağız. Binamız 40 yıllık. Riskli çıkarsa yıkılıp yine yapılacak. Bu bölgede yaşayan Bakırköy, Ataköy, Yeşilköy, Florya tarafında yaşayan beşerler, kıyı bölümünde yaşayan beşerler olarak hepimiz yeni mesken arayışındayız. Şu an Bakırköy’de her hanede bu konuşuluyor” dedi.
TEST NASIL YAPILIYOR?
İTÜ ile birlikte geliştirilen süratli tarama yolunda binanın bilgileri toplanıyor. Evvel sıva kaldırılıyor ve röntgen aygıtıyla demir sayısı ve yerleri belirleniyor. Sıyırma süreciyle demire kadar olan beton kesimi alınıp içindeki demirin niteliğini ölçülüyor. Daha sonra betonun sertlik derecesi ölçülüyor. Akabinde binanın genel bir statik projesi çiziliyor. Binadan toplanan bilgiler binanın taban kıymetleriyle birlikte tahlil ediliyor. Ve binanın sarsıntı güvenlik oranı belirleniyor. Oranlar 5 sınıfta bedellendiriliyor. D ve E sınıfı yüksek risk içeriyor. D ve E sınıfı çıkan binalara kapsamlı tahlil yaptırılması gerekiyor. Bu tahlil sonucu da riskli çıkarsa binanın güçlendirilmesi ya da yenilenmesi gerekiyor. Başta Japonya, ABD, İtalya, Yunanistan olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde misal yollar kullanılıyor.
