Uyku bozukluklarının yüzde 60’ı teneffüs yüzünden
Türkiye’de ortalama 4 milyon kişi uykuda teneffüsün belirli bir müddet durmasına yol açan uyku apnesiyle uğraş ederken, uykuda hareket bozukluğu ve gün içinde bir anda uyuyakalmaya neden olan “narkolepsi” hastalığı önemli uyku bozuklukları ortasında gösteriliyor.
Ankara Etlik Kent Hastanesi bünyesindeki Uyku Bozuklukları Merkezi’nin sorumlusu, Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hikmet Fırat, merkezde yürütülen çalışmalar ve en sık görülen uyku bozukluklarına ait bilgileri paylaştı.
Yaklaşık 10 ay evvel faaliyete geçen merkezin 15 yatak kapasitesine sahip olduğunu anlatan Fırat, “Merkezimizde 84 farklı uyku bozukluğunu tespit etmeye çalışıyoruz. En sık gece uykuda nefes durması, horlama, gündüz çok uyku hali üzere şikayetleri bulunan, uykuda teneffüs bozukluğu olan hastalarla karşılaşıyoruz.” sözlerini kullandı.
Hastaları gerektiğinde bir gece merkezde yatırarak, uykudaki hareketlerinin, solunumlarının izlendiğini ve tanıya nazaran uyurken sistemli teneffüs için aygıt kullanma, ağız içi silikon plak yahut ilaç tedavisi üzere prosedürlerin uygulandığını belirten Fırat, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Genel olarak uyku bozukluklarının yüzde 60’ını uykuda teneffüs bozuklukları oluşturuyor. İkinci sırada ise uykuda hareket bozukluklarıyla karşılaşıyoruz. Huzursuz bacak, periyodik bacak sendromu üzere rahatsızlıkları içine alan bu hastalıklar da kişinin sağlıklı halde uyumasını engellediği için sabahları uyanamamaya, gün içinde uykulu olmaya sebep oluyor.”
Uykuda hareket bozukluğunun demir eksikliği, antidepresan ilaç kullanımı yahut farklı sebeplerle ortaya çıkabildiğini aktaran Fırat, gece uykuda çok hareket, sabahları birbirine dolaşmış nevresimle uyanma, akşam üstü bacaklarda huzursuzluk, ağrı, karıncalanmanın hastalığın en kıymetli belirtileri ortasında yer aldığını lisana getirdi.
Bazı uyku hastalıklarının da önemli hayati riskleri ortaya çıkardığına işaret eden Fırat, şunları kaydetti:
“Narkolepsi’ dediğimiz uyku bozukluğu, ender görülse de çok önemli sonuçları olan bir hastalık. Hastalar gün içinde oturdukları yerde, otobüs beklerken yahut sohbet ederken dahi bir anda saniyeler içinde uyuyakalıyor. Bilhassa dikkat gerektiren işleri yapanlar için çok önemli durumları ortaya çıkarıyor. Bu hastalığın teşhisi için hem gece hem de gündüz uyku testleri yapıyoruz ve buna nazaran teşhis koyuyoruz. Hastalığın tek bir nedeni yok, genetik bir hastalık, tedavisinde de çok uyku halini ortadan kaldıran ilaçlar kullanılıyor. Hastaların daima ilaç kullanması gerekiyor.”
Prof. Dr. Hikmet Fırat, uykuda teneffüs bozukluklarının en çok karşılaşılan tipi “obstrüktif (tıkayıcı) uyku apnesinin” dünyadaki görülme sıklığının yüzde 2-4 ortasında olduğunu anlatarak, “Türkiye’de de uyku apnesinin görülme sıklığı yüzde 4 civarında. Bu elbette tüm nüfus içerisindeki görülme sıklığı oranı. 40 yaş üzeri, erkek nüfus yahut yalnızca kilolu bireyleri ele aldığımızda bu sıklık çok daha fazla oluyor. Bu çerçevede ülkemizde ortalama 4 milyon civarında uyku apnesi hastası bulunuyor.” dedi.
Uykuda teneffüs bozukluğu hastalıklarının çocuklarda da görüldüğüne fakat çoklukla geniz etinin alınmasıyla basitçe tedavi edilebildiğine değinen Fırat, “Horlama, uykuda nefes durması, gün içinde uykulu olma hali üzere şikayetleri bulunan hastalar kesinlikle uyku bozuklukları merkezlerine başvurmalı. Merkezlerde yapılan uyku testiyle hastalığın tanısı ve derecesi belirleniyor. Buna nazaran de tedavi usulleri uygulanıyor.” biçiminde konuştu. (AA)
