Sel baskınlarını hafife almayın… Uzmanı uyardı: ‘Tedirgin olmamız gerekiyor’

Son olarak İstanbul ve Kırklareli’nde yaşanan ani yağış ve sel baskınlarını pahalandıran Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, İklim değişikliği nedeniyle artık hava olaylarının beklenmedik olaylar olduğunu söz etti.

Eskiden 3 gün evvelden ikazlar yapılabilirken şu anda yarım saat, 40 dakika içerisinde ani yağışların yaşanabileceğini söyledi.

“2030’A KADAR BİR DAHA GÖRÜRÜZ”

Daha öncede benzeri sel felaketlerinin İstanbul’da yaşandığını ve ders alınmadığını söyleyen Prof. Dr. Levent Kurnaz, şöyle konuştu:

-Tedirgin olmamız gerekiyor, o kesin. Şu anda bulunduğumuz yer mesela çok önemli yağışta su altında kalan bir yer. Bizim konutumuzda de oluyor, pek çok yerde oluyor ve nazaran göre oluyor birden fazla noktada. Huzursuz olmamız çok gerçek.

-2009’da bu yağışın olduğu bölgede, İkitelli, Ayamama bölgesinde çok önemli bir sel felaketi yaşadık ve 31 can kaybı olmuştu.

-Şimdi birebir yerde o vakit olduğundan biraz daha az yağış düştü ve bu birinci kez oluyormuş üzere bir davranış içerisinde. Hayır, bu birinci kez olmuyor. 14 sene evvel çok daha büyük bir felaketi tıpkı yerde yaşadık ve maalesef biz ondan hiçbir şey öğrenmedik. Biz yeniden tıpkı binaları tıpkı dere yataklarına yapıyoruz.

-Aynı tırları tıpkı yerlerde bırakıyoruz. Ondan sonra da, o sefer hatırlıyorsunuzdur 2009’da TIR parkında, İkitelli de ki tır sürücüleri uyurken yakalanmışlardı.

-Şimdi neyse ki uyurken yakalanma durumu kelam konusu olmadığından daha az can kaybıyla atlattık. Fakat emin olun 2030’a kadar bir daha görür müyüz, görürüz.

“GÜNLER ÖNCESİNDEN ‘HAZIRLIKLI OLUN’ DEMENİN İMKANI YOK”

-İstanbul için esasen hiçbir şey beklemiyoruz. Yani hiçbir yağışı beklemiyoruz ki. Bu yağışlar beklenmedik yağışlar olduğu için tehlikeli. Yoksa 3 gün evvelce bu yağışın geleceğini biliyor olsak hayat çok daha kolay olurdu hepimiz açısından.

-Mesela 2017 yılıydı sanırım dolu yağmıştı, Temmuz sonunda İstanbul’a. Onun uyarısı yarım saat, 40 dakika evvelden yapıldı, ‘Aman dikkatli olun’ diye. Artık tabi ki tabiat artık o denli bir duruma geldi. 3 gün evvelce ‘Balkanlardan üstünden soğuk hava dalgası geliyor’ falan, o denli bir durumda değiliz. Birden oluyor lakin şunu da bilelim, Yunanistan’da bizim İkitelli’de yağan yağışın 3 katını alan yerler var. Oraları da sel bastı. Ancak az çok biliyoruz bu yağışların geleceğini.

-Çünkü şuan da Akdeniz’in ortasında bu türlü çok alışılmadık kuvvette alçak basınç bölgesi var ve devamlı Yunanistan’ın üzerine yağış getiriyor. Sel üstüne sel basıyor, biz onun biraz daha uzağında kaldığımız için bize nispeten daha az geliyor.

-Bu İkitelli’deki üzere birşey Silivri’de olur mu? , Çanakkale’de olur mu? , Edirne’de olur mu? , Düzce’de olur mu? , bunların hepsi olabilir, mümkündür. Ancak hani bunun vaktini söylemek lakin yarım saat, 1 saat, 2 saat evvelden mümkün. Günler öncesinden ‘Hazırlıklı olun’ demenin çok fazla imkanı yok bu hususta.” dedi.

“AŞIRI YAĞIŞLARA KARŞI HEPİMİZİN DAHA ÂLÂ HAZIRLANMASI GEREKİYOR”

Metrekareye düşen yağış ölçüsünün ehemmiyeti hakkında açıklamalarda bulunan Levent Kurnaz, “Birtakım sayıları verdiğimiz vakit, hiçbir şey söz etmiyor. Benim açımdan da söz etmiyor. Metrekareye 150 kilogram dediğimizde bu güzel midir, berbat müdür bilmiyoruz. İstanbul’ a olağanda, 1 ay boyunca Eylül ayından düşen yağışın 2 katı 2 saat içerisinde düşüyorsa bu kıymetli bir sıkıntıdır.  Bu yağış değil İstanbul’a, dünyanın neresine düşerse düşsün kıymetli bir sıkıntıdır. Yalnızca bu sıkıntıyla yaşamaya alışmış yerler bu sorunu nispeten rahat atlatabilir. Yani Hindistan’a gittiğiniz vakit onlarda yağış aslında devamlı o denli yağıyor. O vakit diyorsunuz ki ‘Bu Hindistan’ın olağan yağışı’ . Onlar bu yağışın 3-4 katı olduğu vakit dertlenmeye başlıyorlar. Bizim için çok yağış bu. Onun için de bu çok yağışlara karşı hepimizin daha çok hazırlanması, makul kurallara uyması gerekiyor. Biz kendi koyduğumuz kanunlara, kurallara, yönetmeliklere uymuyoruz.” diye konuştu.

“BUNLARI FAKAT SEL OLDUĞU VAKİT KONUŞUYORUZ”

Yaşanan kayıplar ve yerleşim yerleriyle ilgili değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Levent Kurnaz, “Bizim kanunlarımıza, yönetmeliklerimize nazaran yağmurda su basabilecek bir yerde konut olması yasak. Kim denetim edecek bunu ? Belediye edecek, bakanlık edecek, denetleyecek. Kimse denetim ediyor mu? Hayır. Ana sorunumuz bu. Sen bunun yasak olduğunu biliyorsun ve tekrar de kiralıyor musun? Kiralıyorsun, zira maddi imkanın o kadar. O vakit da insanı suçlayamıyorsun. Yani orada oturan kişi hatalı değil lakin onun mesken sahibi katiyen hatalı. Onu denetlemeyen belediye, devlet tıpkı suçluluk zincirinde. Ancak bunu biz lakin sel olduğu günlerde konuşuyoruz. Sel gittiği vakit kimsenin onları denetim ettiği yok. Artık bu türlü bir ortamın içerisinde hepimiz birbirimizi eğliyoruz. Sonra sel basıyor, o basan selde 4 can kaybı oluyor. Sayı 7’ye çıktı sanırım şu anda. O vakit da ‘Aman Allah’ım nerede yanlış yapıyoruz.’ diyoruz” sözlerini kullandı.

“BU YAĞIŞ, İSTANBUL’UN 2 GÜNLÜK SU GEREKSİNİMİNİ KARŞILADI”

Yaşanan ani yağışın, sıcaklıkların artmasıyla birlikte yaşanan susuzluğa tesirine değinen Kurnaz, “Yağışın nereye yağdığına değerli. Yani mesela bu İkitelli yerine Ömerli’de olmuş olsaydı. İstanbul memnun olurdu. Lakin buraya yağan yağış, olduğu üzere İkitelli Ayamama akarak Marmara denizine gitti. Münasebetiyle onun tesiri olmadı değil oldu lakin tahminen İstanbul’un 2 günlük su muhtaçlığını karşıladı, daha fazla değil. Ömerli’ye yani o havzaya yağıyorsa aktığı vakit Ömerli barajını besleyecek. Bir barajın üstüne yağıyorsa barajı besleyecek. Lakin onun dışında bir alana yağıyorsa o vakit yavaş yavaş yağması kıymetli, ki toprağın altına geçsin, yer altı sularını beslesin. Onlar da bir noktada gidip barajları beslesinler.” diye konuştu. (DHA)