Devalüasyon nedir? Devalüasyonun sebepleri neler?
Devalüasyon ekseriyetle ekonomik zorluklar, dış ticaret dengesizlikleri, yüksek enflasyon yahut ödemeler istikrarı sıkıntıları üzere nedenlerle ortaya çıkıyor. Bir ülke, para ünitesinin kıymetini düşürerek, dış ticaretini canlandırmayı, rekabet avantajı elde etmeyi yahut borç yükünü hafifletmeyi amaçlayabilir.
Devalüasyonun kimi olumsuz tesirleri de olabilir. Bilhassa ithalata bağımlı olan ülkelerde, devalüasyon sonucu ithalat maliyetleri artabilir, enflasyon yükselebilir ve lokal halkın satın alma gücü azalabilir. Bu nedenle, devalüasyon kararları ekseriyetle dikkatlice kıymetlendirilir ve uzun vadeli ekonomik tesirleri gözetilir.
DEVALÜASYON NEDİR?
Devalüasyon, bir ülkenin resmi para ünitesinin başka ülke dövizleri karşısında kıymet kaybettirilmesidir. Devalüasyon, bir ülkenin ödemeler istikrarını düzgünleştirmek, ihracatı teşvik etmek ve ithalatı azaltmak için uygulanabilir.
Devalüasyon, bir ülkenin para ünitesinin kıymetini düşürerek, ihracatı daha ucuza getirir. Bu da ihracatın artmasına ve cari açığın azalmasına neden olur. Devalüasyon birebir vakitte, ithalatı daha değerli hale getirir. Bu da ithalatın azalmasına ve yerli üretimin desteklenmesine yardımcı olur.
Devalüasyon, bir ülkenin para ünitesini daha az pahalı hale getirdiği için, yurt içi enflasyonu artırabilir. Bu da, yurt içi mal ve hizmetlerin fiyatlarının artmasına neden olur.
Devalüasyon, ekseriyetle sabit kur sistemlerinde uygulanır. Sabit kur sistemlerinde, bir ülkenin para ünitesi öteki ülke dövizleri karşısında belli bir bedele sabitlenmiştir. Hükümet, bu bedeli değiştirmek için devalüasyon yapabilir.
Devalüasyonun tesirleri, uygulanan ülkenin ekonomik şartlarına nazaran değişebilir. Devalüasyon, ekseriyetle cari açık veren ülkeler tarafından uygulanır. Lakin, cari fazla veren ülkeler de devalüasyon uygulayabilir.
Devalüasyon, bir ülkenin iktisadını etkileyebilecek değerli bir ekonomik siyaset aracıdır. Devalüasyonun olumlu ve olumsuz tesirlerini dikkatlice pahalandırmak gerekir.
DEVALÜASYON SEBEPLERİ NELER?
Devalüasyonun sebepleri, uygulanan ülkenin ekonomik şartlarına nazaran değişebilir. Lakin, devalüasyonun en yaygın sebepleri şunlardır:
Cari açık: Bir ülkenin ithalatı, ihracatından fazla olduğunda, cari açık oluşur. Cari açık veren ülkeler, devalüasyon yoluyla ihracatı teşvik ederek cari açığı azaltmaya çalışırlar.
Döviz kıtlığı: Bir ülkenin döviz rezervleri yetersiz olduğunda, döviz kıtlığı oluşur. Döviz kıtlığı çeken ülkeler, devalüasyon yoluyla ihracatı teşvik ederek döviz gelirlerini artırmaya çalışırlar.
Enflasyon: Bir ülkede enflasyon yükseldiğinde, yerli para ünitesinin kıymeti düşer. Bu durumda, hükümet devalüasyon yoluyla para ünitesinin kıymetini daha da düşürebilir.
Siyasi istikrarsızlık: Bir ülkede siyasi istikrarsızlık olduğunda, yatırımcılar riskten kaçınmak için o ülkenin para ünitesine yatırım yapmayı azaltırlar. Bu durumda, hükümet devalüasyon yoluyla para ünitesinin kıymetini düşürerek yatırımları teşvik etmeye çalışabilir.
Devalüasyonun öteki sebepleri şunlardır:
İhracatçıların talebi: İhracatçılar, ihracatlarını daha rekabetçi hale getirmek için hükümetten devalüasyon talep edebilirler.
Uluslararası Para Fonu (IMF) baskısı: IMF, cari açık veren ülkelere devalüasyon uygulamasını kural koşabilir.
Devalüasyonun, uygulandığı ülkenin iktisadını olumlu yahut olumsuz etkileyebileceğini dikkate almak gerekir.
Devalüasyonun olumlu tesirleri şunlardır:
İhracatı teşvik eder.
Cari açığı azaltır.
Yerli üretimi dayanaklar.
Devalüasyonun olumsuz tesirleri şunlardır:
Enflasyonu artırır.
Yurt içi mal ve hizmetlerin fiyatlarını artırır.
Yatırımları azaltabilir.
