Prof. Dr. Yavuz: Maymun çiçeğinde ilk vaka tespit edildiğinde karantina 28 gün sürebilir

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Başkanı ve Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınında gelinen son durum ve dünyada endişeyle izlenen monkeypox (maymun çiçeği) salgınıyla ilgili açıklamalarda bulundu.

Koronavirüste ölüm ve vaka sayılarının tüm dünyada azalma eğiliminde olduğunu belirten Prof. Dr. Yavuz, yeni varyantlarla ilgili “yaz ya da sonbaharda yeni dalgalara yol açar mı” endişesi yaşandığını ve sürecin yakından takip edildiğini kaydetti. Prof. Dr. Yavuz, “Ayrıca bundan sonra yapılacak aşıların içeriğinin belirlenmesi için Dünya Sağlık Örgütü’nün aynen grip aşılarında olduğu gibi bir organizasyonu söz konusu. Yani nasıl grip aşıları her yıl yenileniyor, böyle bir yenilenmeye ihtiyaç var mı, bunu göreceğiz sonbahara doğru. Çünkü şu an dünyada BA.2 varyantı da artık azalıyor. Diğer varyantlar, BA. 4, 5, Amerika’da çıkan BA.12 varyantları, bulaşık özellikleri daha yüksek olduğu için, baskın hale geçti. Onlar da kaçıyorlar aşı bağışıklığından. Dolayısıyla aşı takviminde bir değişiklik gerekecek mi bunun cevabını arıyoruz” dedi.

MAYMUN ÇİÇEĞİ: SALGIN VAR AMA PANDEMİYE DÖNÜŞMESİNİ BEKLEMİYORUZ

Maymun çiçeği salgınına dair de bilgi veren Yavuz, ilk kez 7 Mayıs’ta İngiltere’de tespit edilen vakanın üzerinden geçen 20 günde, tam 21 ülkede yeni vaka tespit edildiğine işaret ederek “Koronavirüs’teki gibi büyük bir pandemi beklenmese de burada en büyük sıkıntı; virüsün hayvan konaklardan da geçebilmesi nedeniyle, kontrolünün zorlaşabileceği” diye konuştu.

Prof. Dr. Yavuz, “20 günde, 21 ülkede vaka tespit edildi. Bu bayağı bir salgın olduğunu gösteriyor bize. Gerçek boyutunu da tam olarak bilemiyoruz. Bu sadece yakalanan olgular. Sürveyans (takip) sistemi iyi olan ülkelerin yakaladığı olgular. Aslında bilinenden çok daha fazla vaka olduğu tahmin ediliyor. Eldeki verilere göre pandemik kapasitesinin çok yüksek olmadığı düşünülüyor. Çünkü solunum yoluyla çok etkili bir şekilde bulaşamıyor, ya da asemptomatik dönemde bulaştırıcılığı yok diye kabul ediliyor. DNA virüsü olduğu için çok mutasyon geçirmeyecek diye tahmin ediliyor. Ama tabii ki mikroorganizmaların yakın takip edilmesi gerekiyor. Çünkü daha önce koronavirüsler de bu kadar bulaşıcı olarak bilinmiyordu. SARS hele hiç yayılmıyordu mesela” dedi.

‘İLK TEMASLIYA AŞI VE 21 GÜN KARANTİNA’

Prof. Dr. Yavuz, henüz Türkiye’de vaka tespit edilmediğini ama ilk vaka çıkarsa neler yapılması gerektiğini ise şu sözlerle anlattı: “Türkiye’de düşünsenize hiç görülmemiş bir hastalık. İlk hastanın, döküntüler tamamen kuruyana kadar izolasyonda kalması gerekecek. Çünkü toplumda hiç görülmeyen bir hastalık ki ilk defa olacak. Daha önce yayılmamış bir hastalık yani, bu şekilde belki yayılmasını engelleyebiliriz. Hasta tespit edildikten sonra tüm lezyonlar kuruyacak, kabukları dökülecek, çünkü oralardan da bulaşma söz konusu olabiliyor; bu da 2 ila 4 hafta kadar sürüyor. Semptomlar çıktıktan, döküntüler başladıktan sonra 14-28 gün arası hasta olan kişinin izolasyonu gerekiyor. Temaslıda ise semptomlar oluşmadan aşılama yapılması ve 21 güne kadar izolasyonu söz konusu olabilir.”

Hastalığın bulaşma yolunun döküntülerle yakın temastan geçtiğine işaret eden Prof. Dr. Yavuz, “Döküntülerde bol miktarda virüs var. O döküntü veya hastanın çıkartılarıyla diyelim (vücut sıvıları) yakın temasla bulaşır. Mesela konuşurken de uzun süre çok yakın temasta, bulaşma riski var. Çünkü Afrika’daki salgınlarda yapılan çalışmalarda, ev halkının yüzde 10’una yakın, temasla bulaştığı tespit edilmiş” dedi.

Hastalığın yayılması Covid’den zor olsa da neredeyse Covid’den daha fazla ölümcül olabilen bir virüs olduğuna da dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, “Bir diğer sıkıntı da çiçek hastalığının akrabası bir virüs olmakla birlikte, hayvan rezervuarlarında bulunabilmesi. Gerçek hayvan rezervuarı hangisi, onu bile bilmiyoruz. Böyle bir hastalık olduğu zaman, hayvanlarda da etken olabiliyorsa, Covid’den de biliyoruz, o zaman kontrolü daha zor oluyor. Bir de kişi semptomatik olduktan sonra yani hastalık belirtileri başladıktan sonra bulaştırıcılık oldukça uzun sürüyor. Kabuklanmaların hepsi, vücutta çıkan döküntülerin hepsi yok olana kadar bulaştırıcılığı sürebiliyor. Ama hastaları yakalamak kolay olduğu için, döküntülerden hemen tanıyıp hastayı izole edip, çevresini de ‘ring aşılama’ dediğimiz şekilde aşıladığınız zaman kontrol altına alınabileceği düşünülüyor” şeklinde konuştu.

‘HEKİMLERİN BİLGİLENDİRİLMESİ LAZIM’

“Bizim de Türkiye olarak hızlıca vaka tanımlaması yapmamız lazım ve sürveyansı (takip) artırmamız lazım” diyen Prof. Dr. Yavuz, şu uyarılarla sözlerine devam etti: “İnsanların farkındalığını arttırmamız lazım. Vakayı görecek olan hekimlerin eğitimlerini artırmamız lazım çünkü uzun zamandır görülmeyen bir hastalık. Biz KLİMİK Derneği olarak bugün hekimlerimize yönelik bu yönde bir eğitim toplantısı yapıyoruz örneğin. Türkiye’de 1980’e kadar aşılanma vardı, 80’den sonra aşılı olan yok. Dolayısıyla en geç aşılanan grubun bile aşısının üzerinden 42 yıl geçmiş. Aşısı olup da hastalığa yakalanan var. Aşı ne kadar koruyor, gene kısmi bir koruyuculuğu olacaktır. Ama bunun yüzde 80-90 düzeyinde olması beklenmiyor açıkçası.”

2001’de Amerika’da gerçekleşen şarbon saldırısı sonrası ülkelerin çiçek virüsüyle de ilgili alarma geçtiğini ve biyolojik saldırı tehdidine karşı çiçek aşısı temini gerçekleştiğine de değinen Prof. Dr. Yavuz, Türkiye’nin de o yıllarda belli bir miktar çiçek aşısı aldığını söyleyerek sözlerini şöyle noktaladı: “Çiçek aşıları stoklamıştı bazı ülkeler. Sanırım Türkiye’de de 2011 yılında belli bir miktar aşı alınmıştı. Aslında öngörülüyordu maymun çiçeği salgını. Çünkü Nijerya’da 2017 yılında birdenbire ortaya çıktı, şu andakinin bir modeli orada yaşanmıştı zaten. Böyle bir hazırlık vardı. Bu nedenle de 2019’da, daha az yan etkisi olan MVA (nonreplike atenüe canlı aşı) aşısına EMA ve FDA onay vermişti. Ama o aşı da kitlesel aşılamalarda henüz büyük çapta kullanılmadığı için, koruyuculuğuyla ilgili acaba etkinliği ne olur diye düşünülüyor. Maymun çiçeğinde riskli grup daha çok çocuklar ve gebeler. O yüzden ekstra dikkat edilmesi gerekiyor bu grupta.”

KEKO75 KALAY SÖKÜCÜ

Metal ayrıştırma işlemlerinde ön temizlik için kullanılır. Rafinasyonu olumsuz etkileyen ve nihai ürün kaybına yol açan metallerin bir kısmının uzaklaştırılmasına yardımcı olur, sarf kimyasalların kullanımında tasarruf sağlar, nihai çökelekte daha rafine sonuç alınmasına katkı sağlar.

Pars alüminyum tozu,parsbakır tozu,Pars Çinko Tozu,Pars Grafit Tozu,Pars Kurşun Tozu,Parsdemir tozu,pars kurşun oksit,pars kurşun oksit sülyen,pars kurşun oksitmürdesenk,pars fire assay flux,pars nitrik asit,pars hidroklorik asit,parssülfürik asit,pars hidrazin hidrat,pars kaolin,parssepiyolit,sunsep,sundiyo,sunmag,pars zeolit,pars 67 mangan dioksit,pars85mangan dioksit,hadjin yılan kovucu,parsvet yara tozu,pars limesülfür,nanotozlar,yemkat.com,sunshield kaolin,sunshield sıvı kaolin,parssilisyum karbür,silisyum karbür,dmr74 mangan dioksit,pars magnezyum sülfat,parsmagnezyum sülfat anhidrat,pars magnezyum sülfat monohidrat,pars magnezyumoksit,pars bakır sülfat,pars demir sülfat monohidrat,pars kalay sökücü,parsnikel sökücü,süren vollastonit tozu,pars volfram  tozu,pars molibdentozu,pars antimon oksit,pars potasyum hidroksit,pars potasyumsilikat,kimyadeposu.com,claypacks.com,demsil silikajel,demsil kil paketi,demsilnem alıcı,nemal nem alıcı,pars sodyum metabisülfit,pars sodyum bisülfat,parsmagnezyum nitrat,pars sodyum persülfat,pars kalsiyum sülfat,pars kalsiyumsülfat dihitrat,pars hayvan altlığı,pars sodyum lignosülfonat,pars madentozları,pars metal tozları,pars yem katkıları,pars nanotozlar,pars çinkooksit,sunshield sıvı kaolen,süren titanyum tozu,pars bakır oksit,demsilsilikajel,süren otocam çizik giderici,pars seryum oksit,süren ferro vanadyumtozu,pars spekülarit,süren bit-pire kovucu,süren bakır tozu,süren teknoloji,bakır tozu,keko75kalay sökücü,kaojel tarımsal kaplama jeli,serajel sera üsüt kaplama jeli,bakırtozu,nital dağlama solüsyonu,pcb test kiti,fire assay fluks,sgs,alfredkniht,bronz tozu,ironfer ağırlık tozu,demir tozu,kurşun tozu,sarı kurşunoksit,mürdesenk,pirinç tozu,ferro alaşım tozları,nanomikron.com,nanomikronmetal tozları,muskovit,kuvars tozu,silika tozu,mika tozu,kalsine kaolin,rafinesaf kaolin,meta kaolin,dmrsüren şirketler grubu,mikronize madenler,kalsiyumoksit,kalsiyum hidroksit,claypacks oksijen emici,grafit tozu,yağlı grafit,

DMRSÜREN KİMYA LTD.ŞTİ

0216 4421200-05523307100-05325466184

www.kimyadeposu.com,www.nanomikron.com, www.claypacks.com, www.nanotozlar.com,www.netyerim.net,www.metaltoz.com

jurnalci.com