Velilerden yetkililere çağrı: ‘Harçlığı olmayan çocuklar, tuvaletlerden su içmek zorunda kalıyor’

Öğrenci Veli Derneği, ekonomik kriz sebebiyle çocuklarına su için dahi harçlık veremeyen aileler olduğuna dikkat çekerek “Çocuklarımızın sağlıklı ücretsiz ve erişilebilir suya kavuşması için merkezi ve yerel yönetimlerin ortaklaşa çalışması beklenmekte bununla ilgili bir projenin hayata geçirilmesi acilen sağlanmalıdır” açıklamasını yaptı.

Öğrenci Veli Derneği, “Sağlıklı bir yaşam için ücretsiz ve sağlıklı suya erişim her öğrencinin hakkıdır” açıklamasında yetkililere erişilebilir su çağrısında bulundu.

593 öğrencinin yüzde 55’e yakının suyunu evden götürdüğüne dikkat çekilen açıklamada, harçlığı olmayan öğrencilerin tuvaletlerden su içmek zorunda kaldığı vurgulandı.

Açıklamanın tamamı şu şekilde:

“Ülkemizde artan ekonomik krizin biz veliler ve özellikle okul çağındaki çocuklarımız üzerindeki etkisi gün geçtikçe ağırlaşmaktadır. Sağlıklı bir nesil yetiştirmekten çok uzakta olduğumuzu artık bilimsel ve istatiksel çalışmalar yapmadan da okulların içerisinde sadece gözlemler yaparak görmek mümkün. Önceki yıllarda kantinlerde sağlıklı besinlerin satılması için çaba sarf eden bizler, bu günlerde kantinlerden yiyecek içecek alamadığı için kantinlerin önlerinden bile geçemeyen çocukların sayısının çoğaldığına tanık olmaktayız.

Su, sağlıklı bir biçimde yaşamın sürdürülebilirliği için vazgeçilemez hayati bir kaynaktır. Ancak gerek kantin çalışanları gerekse veli ve öğretmen gözlemlerini bir araya getirdiğimizde çocuğun en temel haklarından biri olan suya erişimin de büyük bir çoğunluk için kolay ve mümkün olmadığını görmekteyiz. Edirne Şube’mizin gerçekleştirdiği Mayıs-2022 anket çalışmasına göre; en az 593 öğrencinin %55’e yakını suyunu evden götürmekte ( çantasında taşıyabileceği ağırlık en az 500 ml. – en fazla 1 lt ), % 35’i okul kantininden günde tek bir küçük şişe su alabilmektedir.

Ankara 2,50 TL

Antalya 3,00 – 3,50 TL

Bursa 2,50 TL

Çanakkale 3,00 TL

Denizli 2,00 – 2,50 TL

Edirne 2,50 – 3,00 TL

Manisa 2,50 – 3,00 TL

İstanbul 2,50 – 4,00 TL

İzmir 2,50 – 3,00 TL

Kocaeli 2,00 TL

Bu rakamlar bazı illerimizin okul kantinlerindeki ortalama 500 ml. şişe su satış ücretleridir. Bu eğitim öğretim yılının başında ortalama satış rakamları ise 1,00 – 1,50 TL aralığındaydı.

Bir öğrenci okul türüne bağlı olarak ortalama 6 ila 8 saat aralığında okulda bulunmaktadır. Büyükşehirlerde daha yoğun olmak üzere yolda geçen zaman da buna eklendiğinde evinden ayrı kaldığı zaman 10 saate kadar çıkabilmekte. Bu süre zarfında tüketilmesi gereken en az miktar ise hareketliliğin fazla olduğu bu yaş grupları için en az 1,5 litre olmalıdır*.

Çocuklarımızın sağlıklı ücretsiz ve erişilebilir suya kavuşması için merkezi ve yerel yönetimlerin ortaklaşa çalışması beklenmekte bununla ilgili bir projenin hayata geçirilmesi acilen sağlanmalıdır. Edirne yerelinde ( merkez, İlçeler ve bunlara bağlı köyler dahil ) örnekbir çalışma başlatılmış olup, bütün okullara su sebilleri ile montaj sonrası teknik destek sağlanacağı açıklanmıştır. Proje Edirne Valiliği ile Belediyesi tarafından onaylanmıştır.

Merkezi yönetimin bu konuda (MEB) yaptığı en büyük hatalarından biri son yıllarda yapılan okul binalarında çocukların içmek için kullanacağı su muslukları için ayrı bir alan bulunmamasıdır. Suya ayıracak harçlığı olmayan çocuklar sağlıksız koşullarda tuvaletlerden su içmek zorunda bırakılmaktadır. Gerek okul içerisinde gerekse okul bahçelerinde su içme alanları olmalı, okul planlamaları buna uygun projelendirilmelidir.

Ayrıca okulların su tesisatlarının da düzenli bakımı yapılmamakta, okula kadar gelen temiz su binanın içerisine girdiğinde içilebilme özelliğini kaybetmektedir.

Okulların sorumluluğu ne kadar merkezi yönetimlerde olarak görünse de binalara kadar gelen suyun sağlıklı içilebilir olmasından yerel yönetimler sorumludur. Bunu sağlayamayan belediyelerin en az merkezi yönetimler kadar bu olumsuzlukta payları mevcuttur.

2022-2023 eğitim-öğretim yılı başlamadan önceki yaz tatili süresince okullarımıza ücretsiz, ulaşılabilir sağlıklı suyun sağlanması (içilebilir şehir şebeke suyu varsa okul bahçelerine çeşmeler ve benzeri düzenekler kurulması, şehir şebeke suyu sağlıklı, içilebilir değilse; arıtma cihazlarının sağlanması veya doğrudan doğruya çocuklarımıza günlük 1,5 litre su verilmesi vb.) hususunda planlama ve çalışmalarının yapılmasını devletin tüm kurumlarından talep etmekteyiz.

Çocuklarımızın sağlıklı yaşam hakkıyla ilgili basın açıklamamız sonrasında bağlı bulunduğumuz il/ilçe Milli Eğitim Müdürlükleri, Valilik/Kaymakamlık ve belediyelerden görüşme taleplerimize olumlu yanıt veren kurumlarla görüşmelerimizi gerçekleştirip, sorunun vehametini onlarla da paylaşacağız. Yanıt vermeyen kurumlara ise dilekçelerimizle başvurumuzu yapacağız.

Devlet Okullarına ücretsiz sağlıklı suyun sağlanması konusundaki kararlılığımız nettir. Kurumların bu konudaki hassasiyetleri ile bizlere geri dönüşlerinin ne olduğunu düzenli olarak basın ve kamuoyu ile paylaşacağımızın bilinmesini istiyoruz. Sürecin ısrarlı takipçisi olacağımızın da altını çiziyoruz.”