Milli Savunma Bakanı Akar’ın 2022’deki yoğun “savunma ve güvenlik” diplomasisi

ANKARA (AA) – Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, 2022 boyunca gerçekleştirdiği yoğun “savunma ve güvenlik diplomasisi” kapsamında 141 yüz yüze görüşme, 55 telefon görüşmesi ve 9 ülkeye ziyaret gerçekleştirdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı doğrultusunda Akar’ın gerçekleştirdiği yoğun diplomasi, küresel gıda krizinin çözümünde önemli rol oynayan “tahıl koridorunun” kurulması ve hava sahasının kapanması nedeniyle Ukrayna’da kalan Türk Silahlı Kuvvetlerinin iki dev nakliye uçağı A400M’nin yurda dönmesine katkı sağladı.

AA muhabirinin derlediği bilgiye göre Akar, 2022’yi yoğun savunma ve güvenlik diplomasisi ile geçirdi.

Aralarında ABD, Fransa, İtalya ve İspanya ile NATO üyelik süreçleriyle gündeme gelen Finlandiya ve İsveç’in savunma bakanlarının da yer aldığı çok sayıda mevkidaşıyla 141 yüz yüze görüşme gerçekleştiren Akar, 55 telefon görüşmesi yaptı, 9 ülkeye ziyarette bulundu.

Akar’ın savunma ve güvenlik diplomasisinde Ukrayna ve Rusya arasındaki savaş da yoğun biçimde yer aldı. Akar, bu kapsamda Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov ve Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ile birçok kez hem telefonda hem yüz yüze görüştü.

“Kırmızı hat” diplomasisi

Savaş nedeniyle ortaya çıkan küresel gıda krizinin önüne geçilmesi için Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.

“Lider diplomasisi” yürüten Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatları doğrultusunda Akar da tahıl koridoru için yoğun çalışmalar yaptı.

Bu kapsamda Akar’ın girişimiyle Rusya ve Ukrayna savunma bakanlıkları ile “kırmızı hat” kuruldu. Savunma bakanlıklarından general rütbesindeki birer personelin görevlendirildiği “kırmızı hat” kapsamında doğrudan iletişim hatları açık tutuldu.

Telefon diplomasisi ve yoğun görüşmelerin ardından Türkiye, Ukrayna, Rusya askeri heyetleri ile BM temsilcileri Kalender Kasrı’nda bir araya geldi.

Çalışmaların olumlu sonuç vermesinin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres riyasetinde 22 Temmuz’da Karadeniz Tahıl Girişimi belgesi imzalandı.

Belgenin imzalanmasının ardından İstanbul’da Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM yetkililerinin görev aldığı Müşterek Koordinasyon Merkezi kuruldu, Ukrayna limanlarında bekleyen tahılın sevkiyatı için “tahıl koridoru” oluşturuldu.

Gıda krizinin aşılmasında önemli görev üstlenen “tahıl koridoru” 29 Ekim’de Sivastopol’de gerçekleşen saldırı sonrasında Rusya Federasyonu tarafından askıya alındı. Bunun üzerine Türkiye yoğun diplomasi çalışmalarını sürdü ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 2 Kasım’da yaptığı açıklama ile tahıl koridorunun yeniden açıldığı kamuoyuyla paylaşıldı.

“Koca Yusuf”lar yurda döndü

İnsani yardım götürmek ve Türk vatandaşlarını tahliye etmek için gittikleri Ukrayna’da hava sahasının kapatılması nedeniyle Borispol Havaalanı’nda kalan Türk Silahlı Kuvvetlerine ait iki “A400M” nakliye uçağının yurda dönmesinde de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ve onun talimatları ile Bakan Akar’ın gerçekleştirdiği yoğun görüşme trafiği etkili oldu.

Durumları yakından takip edilen, bakımları düzenli olarak yapılan dev nakliye uçakları en uygun şartlar oluşur oluşmaz 20 Aralık’ta yurda döndü.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, telefonda hitap ettiği uçak personeline “Bu sıkıntılı anda, uçaklarımızı alıp getirdiniz, bundan dolayı sizleri milletim adına tebrik ediyorum” diye seslenirken, Akar da “Uçaklarımız sağ salim yurda döndü ve bu hikaye sorunsuz bir şekilde tamamlandı” açıklamasında bulundu.

Milli Savunma Bakanı Akar önemli görüşmeleri arasında ABD Savunma Bakanı Lloyd James Austin ile yaptıkları da yer aldı. ABD’li mevkidaşıyla gerek telefonla gerekse yüz yüze görüşen Akar tarafından görüşmelerde, terörle mücadelenin yanı sıra ABD’den 40 F-16 Viper uçağı tedariki ve 79 uçağın modernizasyonu konuları da gündeme getirildi. Akar tedarik çalışmaları ile ilgili gazetecilere, “Artık ABD tarafından konunun olumlu bir şekilde sonuçlandırılmasını bekliyoruz.” açıklamasında bulundu.

İngiltere ve İtalya Savunma Bakanlarının katılımı ile üçlü toplantı

Savunma ve güvenlik diplomasisi kapsamında Akar, 12 yıldan sonra ilk defa İsrail’den savunma bakanlığı düzeyinde gerçekleştirilen ziyarette İsrail Savunma Bakanı Benjamin Gantz ile de bir araya geldi. Bunun yanı sıra Akar, NATO üyelik süreci ile gündeme gelen İsveç ve Finlandiya savunma bakanları ile de ayrı ayrı görüştü. Akar görüşmelerinde, iki ülkenin de terör örgütünün provokatif eylemlerine karşı somut adımlar atması gerektiğini vurguladı.

Bakan Akar, İtalya ve İngiltere savunma bakanlarını İstanbul’da ağırladı. İtalya Savunma Bakanı Lorenzo Guerini ve İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace’nin katılımıyla Bakan Akar’ın ev sahipliğinde İstanbul’da üçlü toplantı gerçekleştirildi. Toplantıda ülkeler arasındaki savunma ve güvenlik konularının yanı sıra savunma sanayi, askeri eğitim işbirliği ile dünya ve bölgedeki son gelişmelere ilişkin karşılıklı görüş alışverişinde bulunuldu.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Bulgaristan Savunma Bakanı Dragomir Zakov, Polonya Savunma Bakanı Mariusz Blaszczak, Romanya Savunma Bakanı Vasile Dincu, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov ve Gürcistan Savunma Bakanı Juansher Burchuladze ile altılı videokonferans toplantısında da yer aldı. Türkiye’nin daveti ve koordinesiyle gerçekleştirilen toplantıda bölgesel savunma ve güvenlik konuları ele alındı.

Moskova’da önemli görüşme

Bunlarla birlikte Azerbaycan Savunma Bakanı Orgeneral Zakir Hasanov ve Gürcistan Savunma Bakanı Juansher Burchuladze’nin de katıldığı Gürcistan-Azerbaycan-Türkiye Savunma Bakanları Toplantısı’nın dokuzuncusu da Akar’ın ev sahipliğinde Kayseri’de gerçekleştirildi.

Bakan Akar, 2022’nin son günlerinde ise önemli bir görüşme gerçekleştirdi. Akar beraberinde Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı Hakan Fidan ile gittiği Rusya’nın başkenti Moskova’da Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Suriye Savunma Bakanı Ali Mahmud Abbas ile iki ülkenin istihbarat başkanlarıyla bir araya geldi.

Söz konusu toplantı da Akar’ın yıl içinde gerçekleştirdiği önemli savunma ve güvenlik diplomasisi adımları arasında yer aldı.

Muhabir: Sarp Özer