Depremlerin akabinde birçok soruşturma başlatıldı, yüklü olarak müteahhitler tutuklandı. Hususun tüzel boyutlarını afet hukuku alanında uzmanlaşan, tıpkı vakitte Acil Durum ve Afet İdaresi kısmından de mezun olan İstanbul Barosu Lideri Avukat Filiz Saraç’a sorduk. Saraç, “Sorumluluk müteahhitler ve birkaç belediye vazifelisi ile mi hudutlu?” sorumuza şu cevabı verdi:
HER EKSİKLİK SORUŞTURULMALI
“Bir sorumlular zinciri vardır. 6 Şubat’taki zelzelede, 72 saat dediğimiz bu çok kıymetli süreçte, müdahalelerin son derece yetersiz olduğunu gördük. Kusur ve kusurlularının araştırılmasında, hazırlıkların yapılmaması, önlemlerin alınmaması, afet anında müdahalelerin neden kâfi formda yapılmadığı, güzelleştirme çalışmaları dediğimiz etapta eksiklik olursa, bu eksikliklerin de sorgulanmasına gereksinim vardır. Evet, müteahhitlerin sorumluluğu da birden fazla kez vardır. Fakat bina imalindeki tüm süreçteki kusurluların ve kusurlarının araştırılması gerekir.”
2005’te Türk Ceza Kanunu’nda yapılan değişiklikle zelzele nedeniyle vefata sebebiyet vermede cezaların ağırlaştırıldığını belirten Saraç’a imar afları konusunu sorduk. Baro lideri “Bugüne kadar iskanı yoksa, gerekli kontrolleri yapmamışsan ve vatandaş da oturmaya devam etmişse, siz de teşvik edici yasalar çıkarmışsanız devlet olarak ‘Bunlardan dolayı doğan ziyanlardan yükümlü değilim’ diyemezsiniz. Ülkemizdeki binaların bu durumda olmasından pek çok kurum sorumlu. ‘İmar barışı’ dahil tüm imar affı maddelerinin çıkarılmasında siyasalların sorumlulukları vardır. 1959’dan beri imar afları daima seçim materyali yapılmaktadır. Oy uğruna vatandaşlarımızın can güvenliği riske atılmaktadır” dedi.
“Depremde yakınlarını kaybedenler davalara müdahil olabilecekler mi?” sorumuzu Saraç şöyle yanıtladı: “Bina çökmesine, taksirle adam öldürmeye, yaralamaya sebebiyet hataları kamu tarafından resen soruşturulan hata çeşitleridir. Savcılık öğrendiği anda tabiatıyla soruşturma açmak zorundadır. Yurttaşlar ise davalarını takip etmeli, yargılamalara mağdur taraf olarak davaya katılmalıdır. Ceza davasının yanı sıra dava açarak tazminat tarafından de talepte bulunabilirler.”
Filiz Saraç, zelzelenin sorgulanmasına ait siyasi iradenin olmasının ehemmiyetine de vurgu yaparak “Kamu vazifelilerinin de yargılanmaları gündeme gelecektir. Şayet bir direnç oluşursa kamu vicdanını zedeleyen aksilikler gündeme gelebilir” diye konuştu.
Deprem yaralarını bayanlar saracak
İstanbul Barosu Lideri Avukat Filiz Saraç, 8 Mart Dünya İşçi Bayanlar Günü’ne 6 Şubat zelzelesinden kısa bir mühlet sonra girildiğini hatırlatarak “Aslında 8 Mart bir anma günü. Bu vesileyle zelzelede hayatını kaybeden bayanlarımız dahil tüm yurttaşlarımızı hürmetle anıyorum. Zelzele sonrasında yaraların sarılmasında bayanların büyük rol oynayacağına inanıyorum” dedi. Saraç, baro olarak zelzele sorası yaptıkları çalışmaları da “Afet Hukuku ve Uyum Merkezi kurduk. Meslektaşlarımızdan yardım topladık, barolarımıza ulaştırdık. Adliyelerde kan bağışı çalışmaları düzenledik. HSK’ya yazı göndererek, zelzeleden etkilenen vilayetlerdeki avukatların mazeretli sayılmalarını istedik. Sarsıntıda yıkılan her türlü binanın üretiminde ve kontrolünde sorumluluğu bulunanlar hakkında cürüm duyurusunda bulunduk. 125 avukat arkadaşımız, kanıt tespiti ve yardım konusunda bölgeye takviye için gitti” diye aktardı.
