Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki sarsıntılardan etkilenen vilayetler ortasındaki Diyarbakır’da 1’i boş, 7 bina yıkıldı. 414 kişi hayatını kaybetti, 912 kişi de yaralandı. Yenişehir ilçesinde kentin birinci alışveriş merkezi olarak 1999 yılında hizmete giren, 4 katı alışveriş merkezi olup, 8 katı da 128 daireden oluşan 4 bloklu Galeria Sitesi’nin 1 bloku, Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin birincisinde yıkıldı.
Sitede 89 kişi ömrünü yitirdi, 22 kişi de yaralandı. Başka 3 blok da denetimli biçimde yıkıldı. Yıkımın akabinde başlayan enkaz kaldırma çalışmaları savcılığın yapacağı taban etüdü incelemesi nedeniyle durduruldu. İş makinaları bölgeden ayrılırken, yapılacak incelemenin akabinde enkaz kaldırma çalışmalarının süreceği öğrenildi.
Mülk sahipleri de enkaz kaldırma çalışmalarının akabinde alana park yapılacağı argümanları üzerine birebir yere tekrar bina yapılması için Galeria Mülk Sahipleri Platformunu kurdu.
“PARK OLSUN DEMELERİ YANLIŞSIZ DEĞİL”
Mülk sahiplerinden Abdulkadir Aydın (65) yıkılan Galeria Sitesinin alışveriş merkezi kısmında 2 sinema salonu olduğunu belirterek, “Birinin mülkiyeti bana aitti. Maalesef sarsıntıda o da yıkıldı. Savcılık kararıyla buranın çalışmaları durduruldu. Zira yer etüt çalışmaları ve kolonların kesildiği savından ötürü çalışmalar yapılıyor. Bu incelemenin akabinde buradaki molozlar tekrar kaldırılacak. Biz burada büyük mağduriyet yaşadık. Birçok insanın tek mal varlığı burasıydı.
Bu mağduriyetlere daha deva ve teklifler bulunmadan etraftaki iş yerleri ya da kimi binalarda kalanlar, önlerinin açılması için park tekliflerinde bulunmuş. Bu kabul edilebilecek bir durum değil. Savcılık incelemesinin akabinde bu tabanda tekrar yapı yapılabilir mi, yapılamaz mı, çıkacak incelemenin akabinde bizim de tekliflerimiz var.
Bizim buranın tekrar eski duruma getirilmesi konusunda eforlarımız var. Bu hususla ilgili bir platform da kurduk. Bu platformla Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü, AFAD ve bakanlıklarla çalışmalarımız var. Şimdiden kimi insanların oburlarının mağduriyetinin üzerinden park olsun demeleri yanlışsız değil. Bu toplumsal bir problemdir. Bu toplumun içerisinden yüzlerce insan mağdur olmuş. Bu mağduriyetlerin bir an evvel giderilmesi için çalışma yapılması lazım” diye konuştu.
PROFESÖRDEN YER UYARISI
Dicle Üniversitesi Maden Mühendisliği Kısmı Genel Jeoloji Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Kavak ise “Galeria Sitesi yapılırken gerek zeminsel gerekse temelsel alanda ve inşa esnasında yapılan yanılgılar nedeniyle yıkımın olduğunu tabir ederek, “Bu yanlışlar yapılmamış olsaydı bina şu an sağlam ve yerinde olacaktı. Makus yerde ve âlâ yerde de bina yapılması mümkündür. Uygun kalitede tabanı güzelleştirerek bina yapmamız mümkün. Bunu yapmamız maliyetleri artıyor.
Galeria Sitesinde zeminsel meseleler, alüvyal alan vardı. Yer altı suyunun hala temelde bulunması önemli birtakım temel problemler yaratacaktır. Şayet tekrardan bina yapılacaksa taban etüdünün ayrıntılı bir biçimde yapılması gerekmektedir. Yer etüdünün datalarına bağlı olarak alüvyal alanının büsbütün temizlenmesi gerekiyor. Sağlam tabana inilebiliyorsa inilebilir. Oradaki yer altı suyunun mutlak suretle uygunlaştırılması lazım.
Değişik tekniklerle yerin altında sızıntı halinde yahut kimi düzeylerde su olsa oradan uzaklaştırılması gerekiyor. Bunun yanı sıra şayet ki bunların imkanı mümkün değilse fore kazık tekniği ile ana kayaya erişmemiz lazım. Ana kayaya eriştikten sonra fore kazıkları ana kayaya, temeli birbirine bağlayıp bir biçimde su basma tertibatını gerçekleştirmemiz lazım. Su basma tertibatından sonra uygun demir, uygun beton, uygun kalitede betonun dökülmesiyle çok hoş, sağlıklı bir formda bir bina olacaktır” sözlerini kullandı.
Galeria Sitesi yapılmadan evvel arazinin bataklık olduğu sözleri de soruşturma kapsamında hazırlanan eksper raporuna da yansımıştı. Raporda bilgi sahibi olarak tabirine başvurulan S.S.nin, Bu site yapılmadan evvel yerde Yıldız Otoparkı, Yıldız Yazlık Sineması ve Yıldız Havuzu vardı. Arazi o vakit bataklıktı kelamlarının de yer değerlendirmesi konusunda epeyce kıymetli olduğu vurgulanmıştı. (DHA)
