BM’den memleketler arası topluma ‘İsrail’ daveti
BM özel raportörleri tarafından yapılan yazılı açıklamada, İsrail’in, Doğu Kudüs’ü memleketler arası hukuka alışılmamış bir biçimde ilhak etmesinin akabinde şu anda Batı Şeria’nın büyük bir kısmına odaklandığı kaydedildi.
Açıklamada, İsrail’in işgal altındaki Filistin topraklarının kimi kısımlarını daima ilhak etmesinin, bu topraklarının tamamını “uluslararası hukuku ihlal ederek ilhak etmek için” somut bir uğraşın başlamış olabileceğini gösterdiği söz edildi.
2020’de 46 BM uzmanın, milletlerarası topluma “İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’nın birtakım kısımlarını ilhak etme planlarına kesin bir biçimde karşı çıkma” daveti hatırlatılan açıklamada, “Çağrımız o vakit duyulmamıştı lakin artık sessiz kalamayız. Hukuksuzluk ve adaletsizlik labirentinde eşit olmayan koşullarla kapana kısılmış Filistinliler ve İsrailliler için trajedi sürüyor. Bu ihlallere barışçıl bir halde kamuoyunun dikkatini çeken Filistinli ve İsrailli insan hakları savunucuları karalanmaya, kriminalize edilmeye yahut terörist olarak etiketlenmeye devam ediyor.” denildi.
Açıklamada, BM’ye üye devletlerin büyük çoğunluğunun “Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini” ve Ukrayna’nın doğu bölgelerini ilhakını bir taarruz aksiyonu olarak tartışmasız bir biçimde kınadığı hatırlatılırken, bu “uluslararası ihlalin” durdurulması için Rusya’ya yaptırımlar uygulandığı belirtildi.
“Buna karşılık İsrail’in işgal altındaki Filistin topraklarını ilhakı, ikili standarda dayanan siyasi retorik, tartışmalar ve müzakerelerle gizleniyor.” sözleri yer alan açıklamada, bunun milletlerarası insan haklarının evrenselliğine de ziyan verdiği kaydedildi.
Açıklamada, “Uluslararası toplum, Doğu Kudüs de dahil olmak üzere İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’yı ilhakına son vermek ve memleketler arası hukuku savunmak için harekete geçmeli. Memleketler arası toplumun, İsrail hükümetinin memleketler arası hukuku sistematik olarak ihlal etmesini kabul ediyormuş üzere görülme riskini önlemek için adımlar atması gerekiyor.” tabirleri yer aldı.
BM üyesi devletlere İsrail’in bu yasadışı hareketlerine son vermesi için mevcut yasal yollardan faydalanması daveti da yer alan açıklamada, “Bu şiddet döngüsünü sona erdirmek ve hem Filistinliler hem de İsrailliler için adil ve kalıcı bir barışı teminat altına almak için adalet yerini bulmalı, milletlerarası hukuk ikili standart olmadan uygulanmalı.” denildi.
BM ÖZEL RAPORTÖRLERİ
BM özel raportörleri, İnsan Hakları Konseyi’nin özel düzenekleri olarak tanınan sürecin bir kesimi olarak biliniyor. BM İnsan Hakları sistemindeki en büyük bağımsız olarak bilinen özel düzenekler, İnsan Hakları Konseyi’nin muhakkak bir ülkenin durumunu yahut dünyanın rastgele bir yerindeki tematik sıkıntıları ele alan bağımsız bilgi toplama ve izleme sistemleri olarak öne çıkıyor.
BM bünyesinde bulunmayan özel sistemler uzmanları, gönüllülük temeline nazaran ve bağımsız olarak çalışmalarını yürütüyor. (AA)
