Tarihi kaynaklara nazaran 1254 yılında Moğolistan’a giderken Erzurum’da konakladığı bir handa sabah meyyit bulunan ve zehirlendiği ileri düşünülen Selçuklu sultanlarından 2. Alaaddin Keykubat, Pasinler civarında defnedildi.
Selçuklu sultanının annesi Gürcü Hatun ise vasiyeti üzerine oğlunun yanına gömüldü. Lakin kesin olarak defin yeri bilinmeyen 2. Alaaddin Keykubat’ın olduğu düşünülen Pasinler İlçesi Pasinler’e bağlı Ovaköy’deki kümbet tipi mezar 2019 yılında Kafkas Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısım Lideri Doç. Dr. Muhammet Arslan’ın bilimsel danışmanlığı ile açılmış, içerisinden üzerinde ‘Sultan Alaaddin’ yazılı sanduka çıkmıştı.
BEŞ BİREYE İLİŞKİN KEMİK BULUNDU
Erzurum’da ortaya çıkarılan ve Selçuklu Sultanı 2. Alaaddin Keykubat ile annesi Gürcü Hatun’a ilişkin olduğu düşünülen mezardan alınan kemikler, incelenmek üzere İstanbul İsimli Tıp Kurumu’na gönderilmişti. Yapılan incelemelerde kümbette toplamda 5 bireye ilişkin kemik bulunduğu anlaşıldı. Kemikler üzerinde ortalarında genetik yakınlık olup olmadığına dair testler yapıldı.
DNA TESTLERİ SONUÇLANDI
Kazıda bulunan kemiklerden ikisinin yetişkin bayan olduğu, birinin yetişkin erkeğe ilişkin olduğu geri kalan ikisinin ise erkek ve kız çocuğuna ilişkin olduğu tespit edildi. Kemiklerde DNA eşleştirmesi için inceleme yapıldı. Kemiklerin kaçak hafriyatlar sırasında tahrip edilmesi ve çok eski olmasından ötürü DNA datalarına ulaşmak için titiz bir çalışma yürütüldü. İnceleme sonucunda iki bayan cenazesinin ortasında akrabalık bağı olduğu, iki çocuğun ise yetişkin erkeğin çocukları olduğu anlaşıldı. Bayan cenazelerinden birinin Gürcü Hatun, yetişkin erkeğe ilişkin kemiklerin ise 2. Alaaddin Keykubat’a ilişkin olduğu düşünülüyor.
KEMİKLER MUHAFAZA ALTINDA TUTULUYOR
Kemikler, testlerin akabinde Erzurum Kültür Varlıkları ve Müzeler Müdürlüğü’ne gönderildi. Burada sandukalarla birlikte koruma altında tutulan kemikler, şimdi her hangi bir resmi girişimde bulunulmadığı için gömülemedi. Pasinler ilçesinde bulunan mezar yerindeki hafriyat çalışmaları sonrası ise kümbet de açıkta kaldı. Kümbet temelinin yepyeni taşları da korunmasız biçimde bekliyor.
HENÜZ RESMİ ÇALIŞMA BAŞLATILMADI
Selçuklu Sultanı 2. Alaaddin Keykubat, devlet adamı olması sebebiyle resmi bir karar verilmesi halinde Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı’nca devlet merasimi ile defnedilmesi gerekiyor. 800 yıl sonra mezarından çıkarılan kemiklerin, akıbetinin ne olacağı, mezar yerinde bir onarım çalışması yapılıp yapılmayacağı ise merak konusu.
2. ALAADDİN KEYKUBAT KİMDİR?
1239 yılında dünyaya geldi. II. Gıyâseddin Keyhusrev’in, Gürcü Kraliçesi Rusudan’ın Anadolu’da Gürcü Hatun diye bilinen kızı Thamara’dan doğan oğludur. Gıyâseddin Keyhusrev, Thamara’yı çok sevdiği ve bu eşi tıpkı vakitte soylu bir prenses olduğu için Keykubad’ı veliaht ilân etmişti. Lakin onun vefatından (644/1246) sonra devlet adamları siyasi geleneğe uyarak büyük şehzade II. İzzeddin Keykâvus’u tahta çıkardılar.
1254 yılında Moğol Hükümdarı Mengü Han’ın toplantıya çağırdığı kurultaya katılmak için yola çıkan II. İzzeddin Keykâvus Sivas’a geldiğinde Celâleddin Karatay’ın vefat haberini aldı ve kapıldığı büyük keder sebebiyle Moğolistan’a gitmekten vazgeçip yerine küçük kardeşi 2. Alaaddin Keykubat’ı göndermeye karar verdi, bu durumu bir mektupla Mengü Han’a bildirdi.
Tarihi kaynaklarda; 2. Alaaddin Keykubat ve beraberindekilerin Erzurum’da bir gece kalarak yemek yiyip içki içtiklerini, sonra da uyumak için odalarına çekildiklerini, ama sabahleyin Keykubat’ın meyyit bulunduğunu, mevt sebebinin araştırıldığını, lakin anlaşılmadığını ve bunun üzerine birtakım dedikoduların çıktığını kaydediliyor.
