AB, Macaristan’ın fonlarını bloke etmeyi sürdürecek

Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, Macaristan’ın yaklaşık 20 milyar Euro’luk fonunun dondurulmuş olduğunu anımsatarak, fonların gerekli bütün şartlar yerine getirilmeden hür bırakılmayacağını söyledi.

Von der Leyen, Strazburg’da düzenlenen Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Konsey oturumunda konuştu.

“Sınırlarımızın çabucak dışında iki kanlı savaş sürüyor. Beşerler çok büyük acılar çekiyor. Şok dalgaları Ukrayna ve Gazze’nin çok ötesinde de hissediliyor.” diyen von der Leyen, “Rusya’nın başlattığı güç ve besin krizinin akabinde global ticaret Kızıldeniz’deki Husilerin akınları nedeniyle sekteye uğruyor.” yorumunu yaptı.

Von der Leyen, dünyanın bir meydan okuma, çatışma, parçalanma ve endişe çağına girdiğini, bu durumda AB içinde bahislere sorumlu biçimde odaklanılması gerektiğini vurguladı.

AB’nin karşılaştığı zorlukların lakin üye ülkelerin birlikte hareket etmesiyle aşılabileceğine işaret eden von der Leyen, birlikten kuvvet doğacağını hatırlattı.

Von der Leyen, Ukrayna ile AB’ye iştirak müzakerelerinin başlatılması kararı alındığını hatırlatarak, Ukrayna halkının bu gayeye ulaşmak için yalnızca savaş alanında değil tıpkı vakitte demokratik kurumların işleyişini geliştirmekte ağır efor gösterdiğini söyledi.

Ukrayna ile iştirak müzakerelerine hazırlık olarak tarama sürecini başlattıklarını ve müzakere çerçevesini bir ortaya getirdiklerini belirten von der Leyen, 30’dan fazla üyeli bir AB’ye hazırlanmak için kendi iç ıslahatları üzerinde de çalışmaya başlayacaklarını söz etti.

Von der Leyen, bu ıslahatlar konusundaki fikirlerini gelecek ay AB ülkeleri ve AP ile paylaşacaklarını belirtti.

UKRAYNA’YA MALİ DESTEK

En son düzenlenen AB Başkanlar Tepesi’nde Ukrayna’nın yanında olma siyasi iradesinin ortaya konulduğunu anımsatan von der Leyen, “Bu kararı kâfi finansmanla desteklememiz gerekiyor.” dedi.

Von der Leyen, Ukrayna’ya gelecek 4 yıl boyunca devletin günlük işleyişini desteklemek için 50 milyar Euro’luk finansman sağlamayı teklif ettiklerini hatırlatarak, bu kaynağın sağlanması için AB bütçesinde değişiklikler yapılması gerektiğini, AB üyesi 27 ülkenin bu bahiste bir tahlil bulacağına inandığını vurguladı.

Macaristan’ın AB fonlarına erişimi konusunda da değerlendirmelerde bulunan von der Leyen, “Bu bizi bir ortaya getiren temel kıymetlerle ilgili bir mevzu. Vazifeye geldiğimizde bütün üye ülkelere karşı adil olurken birliğimizde hukukun üstünlüğünü koruyacağımıza dair kelam verdik.” diye konuştu.

Von der Leyen, hem kıymetleri hem de AB finans kurumlarını korumak için ellerindeki bütün araçları kullandıklarını, maksatlarının üye ülkelerde vatandaşların hayatlarını güzelleştirecek ıslahatların yapılması olduğunu anlattı.

Macaristan’ın geçen yıl tavsiyelerinin bir kısmını ele alan adalet ıslahatı yasasını kabul ettiğini anımsatan von der Leyen, bunun yargı bağımsızlığını güçlendiren ve yargıya siyasi müdahale mümkünlüğünü sınırlayan bir yasa olduğunu söyledi.

Von der Leyen, Macaristan’ın ahenk fonları şartlarını karşılayabilmesi için kelam konusu yasanın gerekli olduğunu belirtti.

“Aynı vakitte yaklaşık 20 milyar Euro fon donmuş halde duruyor.” diyen Von der Leyen, “Fonlar, LGBT hakları, akademik özgürlük ve sığınmacı haklarına ait kaygıları içeren nedenlerle askıya alındı. Kimileri şartlılık sistemi kapsamında bloke ediliyor. Fonlar, Macaristan gerekli bütün şartları yerine getirene kadar bloke edilecek.” sözünü kullandı.

Von der Leyen, kelam konusu kararların herkesin kabul ettiği ortak kurallar çerçevesinde alındığını anımsattı.

AB, uzun müddettir Macaristan’ı demokrasi ile hukukun üstünlüğü üzere temel alanlarda gerileme olduğu gerekçesiyle eleştiriyor ve Macaristan’ın kurtarma programı kapsamındaki fonlar aktarılmıyor.

Komisyon, AB bütçesinin Ukrayna için 50 milyar Euro, göç harcamaları için de 15 milyar Euro olmak üzere daha da artırılmasını teklif etmişti.

Aralık ayında yapılan AB Başkanlar Tepesi’nde oybirliği gereken Ukrayna’ya 50 milyar Euro’luk mali dayanak planı Macaristan tarafından veto edilmişti.

Macaristan, AB bütçesinin üye ülkeleri desteklemesi gerektiği, Ukrayna’da önemli yolsuzluklar olduğu ve savaşta Batı’nın verdiği takviyenin sonuç vermediği münasebetleriyle Ukrayna’ya mali yardım sağlanmasına karşı çıkıyor.

Bu bahiste şimdi karar alamayan AB önderleri, 1 Şubat’ta Brüksel’de Ukrayna’ya mali takviye sağlanması ve AB uzun periyot bütçesinde revizyonları ele alacakları bir tepe düzenleyecek.