AB’den genişleme açıklaması: Hazırız
Avrupa Birliği (AB) Komitesinin genişlemeden sorumlu üyesi Oliver Varhelyi, Komite olarak genişleme planı konusunda teklifler sunmak için hazır olduklarını, 26-27 Ekim’deki AB Önderler Zirvesi’ne tekliflerini sunacaklarını söyledi.
Varhelyi, AB ülkelerinin dışişleri bakanlarının İspanya’nın Toledo kentinde düzenlenen gayriresmi toplantısı öncesinde AB Komitesi Lideri Charles Michel’in bilhassa Batı Balkanlar’ı işaret ederek “AB’nin 2030’a kadar genişleme için hazır olması gerektiği” istikametindeki kelamlarına ait soruyu yanıtladı.
Bu kelamların AB ülkelerinin başkanlarının oluşturduğu Konsey’in bir bildirisi olması halinde memnuniyet verici olduğunu belirten Varhelyi, “AB Kurulu, bizi buraya götürecek rastgele bir teklifi yapmak için her vakit hazırdır.” dedi. 2030 tarihinin belirlenmesini yanlışsız bulup bulmadığı sorulan Varhelyi, şöyle devam etti:
“Bence bu tarih sıkıntısı değil daha çok irade ve (yükümlülükleri) yerine getirme sorunudur. Hem AB’nin yerine getirmesi hem de Balkanlar’daki ortaklarımızın ve öteki 3 aday ülkenin yerine getirmesidir. AB Komitesi, buraya (genişleme) varmak için her teklifi yapmaya hazırdır. Bunu ekimde göreceksiniz. Büyüme planı dahil olmak üzere önemli teklifleri ortaya koyduğumuzda bunları göreceksiniz. Bunlar yalnızca kurumsal değil, halkların ve iktisatların AB’ye gerçek entegrasyonunu hızlandıracak.”
AB BAŞKANLARI BRÜKSEL’DE TOPLANACAK
Hangi ülkelerin birinci olarak AB’ye katılabileceği sorulan Varhelyi, “Bence ihtiyaçları yerine getirenler daha yakın. Bu nedenle bu ülkelere çalışmalarını hızlandırmaları tavsiyesinde bulunuyorum. Ekim ayında her şey masada olacak.” diye konuştu.
AB’nin uzun yıllardır rafa kaldırdığı genişleme sorunu Ukrayna’daki savaştan sonra yine gündeme geldi. AB ülkelerinin başkanları, 26-27 Ekim’de Brüksel’de düzenlenecek tepe toplantısında genişleme konusunu masaya yatıracak.
AB Kurulu Lideri Charles Michel’in 28 Ağustos’ta bilhassa Batı Balkanlar’a değinerek 27 üyeli AB’nin 2030 yılına kadar genişleme için kendisini hazırlaması gerektiğini söylemesi üzerine genişleme yine Brüksel’in gündem hususlarından biri oldu.
AB, 2003’te Batı Balkanlar’a genişleme perspektifi sunmuş, 20 yılda bu bahiste ilerleme olmamıştı. Rusya’nın saldırısının akabinde Ukrayna’ya ve komşu ülke Moldova’ya da Haziran 2022’de “aday ülke” statüsü verilmişti.
Almanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Belçika ve Lüksemburg tarafından 1951’de Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu olarak kurulan ve 1957’de Avrupa Ekonomik Topluluğuna dönüşen, daha sonra yıllar içinde iştiraklerde Avrupa Birliği halini alan Avrupalı ülkeler kümesinin son genişleme dalgası 2004’te 10 ülkenin iştirakiyle yaşanmıştı.
AB’nin tarihindeki en büyük genişleme dalgasında Çek Cumhuriyeti, Estonya, GKRY, Letonya, Litvanya, Macaristan, Malta, Polonya, Slovakya ve Slovenya, Birliğe katılmıştı. 2007’de, Bulgaristan ve Romanya’nın iştirakiyle AB’nin üye sayısı 27’ye çıktı. 2013 yılında Hırvatistan’ın iştirakiyle AB üye sayısı 28’e ulaştı. İngiltere’nin 2020’de ayrılmasıyla sayı 27’ye düştü.
Şu anda AB adayı ülkeler ise Batı Balkanlar’dan Arnavutluk, Karadağ, Kuzey Makedonya, Sırbistan’ın yanı sıra 1999’dan beri Türkiye ve 2022’den bu yana Ukrayna ile Moldova. Bosna Hersek, Gürcistan ve Kosova ise potansiyel aday ülkeleri oluşturuyor. (AA)
