AIDS nedir? AIDS belirtileri neler, tedavisi var mı?
AİDS, 1981 yılından bu yana 78 milyon bireye aşkın bulaştı. AIDS, İnsan Bağışıklık Eksikliği Virüsü (HIV)’nün bağışıklık sistemine yaptığı hasardan kaynaklanan bir durum olup, “Edinilmiş Bağışıklık Yetersizliği Sendromu” olarak tabir ediliyor. Dünyada her gün 5 bin kişi yeni enfeksiyon tanısı alıyor.
AIDS NEDİR?
AIDS bir virüs değil, HIV virüsünün neden olduğu bir dizi semptomdur (veya sendrom). Bağışıklık sistemi enfeksiyonla savaşmak için çok zayıf olduğunda bir kişinin AIDS’e sahip olduğu söylenir ve muhakkak belirleyici semptomlar ve hastalıklar geliştirir. Bu, HIV enfeksiyonunun çok ilerlemiş olduğu ve tedavi edilmediği takdirde vefatla sonuçlanacağı son evredir.
HIV VE AIDS ORTASINDAKİ FARK NEDİR?
HIV ve AIDS iki başka şeydir. HIV, insan bağışıklık yetmezliği virüsüdür ve enfekte şahıslarda bağışıklık sistemini bozar. AIDS ise, HIV enfeksiyonunun ilerlemesi sonucu gelişen edinilmiş bağışıklık yetmezliği sendromudur.
HIV, enfekte olan kişinin bağışıklık sistemini zayıflatır ve bedeni başka enfeksiyonlara ve kanserlere karşı savunmasız hale getirir. Fakat, HIV enfeksiyonu olan bir kişi her vakit AIDS hastası değildir. AIDS tanısı, bağışıklık sisteminin çok önemli formda bozulduğu ve enfekte kişinin bilhassa bakteriyel ve mantar enfeksiyonları ile gayret ederken zorlandığı vakit konulur.
AIDS, ekseriyetle HIV enfeksiyonunun ilerlemiş bir kademesidir. HIV enfeksiyonu tedavi edilmediğinde, enfekte kişinin bağışıklık sistemi önemli formda zayıflar ve o kişi, AIDS hastası olarak tanımlanabilir. Fakat, HIV enfeksiyonu erken teşhis edilir ve tedavi edilirse, enfekte kişinin bağışıklık sistemi güçlenebilir ve AIDS gelişmesi engellenebilir.
AIDS NEDENLERİ NEDİR?
AIDS’in nedeni, insan bağışıklık yetmezliği virüsü (HIV) enfeksiyonudur. HIV, enfekte kişinin bağışıklık sistemini gaye alarak, bilhassa T lenfositleri olarak bilinen hücrelere saldırır ve bu hücreleri yok eder. Sonuç olarak, HIV enfeksiyonu olan kişinin bağışıklık sistemi zayıflar ve başka enfeksiyonlara, kanserlere ve öteki sıhhat problemlerine karşı savunmasız hale gelir.
HIV, kan yoluyla, cinsel temas yoluyla, iğne paylaşımı yoluyla yahut anneden bebeğe doğum sırasında geçebilir. HIV virüsü, enfekte kişinin kanında, beden sıvılarında (örneğin, semen, vajinal sıvılar, anal sıvılar ve süt) ve anne sütünde bulunabilir.
HIV enfeksiyonu olan bireyler, bağışıklık sistemleri zayıfladığı için başka enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale gelirler. Bilhassa mantar enfeksiyonları, bakteriyel enfeksiyonlar, virüsler ve kanserler HIV enfekte şahıslarında daha yaygın hale gelir. Bu nedenle, HIV enfeksiyonu olan şahısların öteki enfeksiyonlardan korunmak için özel tedbirler alması gereklidir.
AIDS BELİRTİLERİ NELER?
AIDS’in belirtileri, HIV enfeksiyonunun ilerlemiş bir etabında ortaya çıkar. AIDS, edinilmiş bağışıklık yetmezliği sendromu olarak da isimlendirilir ve enfekte kişinin bağışıklık sistemi önemli biçimde zayıfladığında gelişir.
AIDS’in belirtileri, öbür enfeksiyonlar ve kanserler üzere öbür sıhhat sıkıntılarına bağlı olarak değişebilir. Bununla birlikte, HIV enfeksiyonu olan şahıslarda sıklıkla görülen belirtiler şunlardır:
Uzun süren ateş
Aşırı terleme (özellikle geceleri)
Kilo kaybı
Yorgunluk yahut bitkinlik hissi
Kronik ishal
Deri döküntüleri yahut lezyonlar
Ağız, boğaz yahut genital bölgede ağrılı ülserler
Beyin ve hudut sistemi sorunları (özellikle baş ağrısı, unutkanlık, dengesizlik, konuşma bozuklukları ve felç)
Akciğer, karaciğer yahut böbrek problemleri
AIDS belirtileri, öbür enfeksiyonlar yahut hastalıklar nedeniyle de ortaya çıkabilir. Bu nedenle, HIV enfeksiyonu olan şahısların belirtilerini ciddiye almaları ve bir doktora müracaatları değerlidir. HIV enfeksiyonu erken teşhis edildiğinde, tedavisi mümkündür ve hastalığın ilerlemesi durdurulabilir yahut yavaşlatılabilir.
AİDS TEDAVİSİ VAR MI?
AIDS’in tedavisi yoktur, lakin HIV enfeksiyonu tedavi edilebilir ve hastaların sıhhat durumunu güzelleştirebilir. HIV enfeksiyonunun tedavisi, antiretroviral tedavisi (ART) olarak isimlendirilen ilaçların kullanımını içerir. Bu tedavi, enfekte kişinin bağışıklık sistemindeki virüs yükünü azaltır ve enfekte kişinin sıhhatini korur. ARKA, enfeksiyonun ilerlemesini yavaşlatır ve HIV enfekte kişinin AIDS geliştirmesini önler.
ART, bir dizi ilacın kombinasyonunu içerebilir ve bu ilaçlar, HIV’in farklı basamaklarında tesirli olabilir. Tedavi, enfekte kişinin tıbbi geçmişi, enfeksiyonun evresi, öteki sıhhat meseleleri ve ilaçlara karşı direnç üzere faktörlere nazaran belirlenir.
Ayrıca, HIV enfeksiyonu olan şahısların öbür enfeksiyonlardan ve kanserlerden korunmak için özel tedbirler alması gereklidir. Bu tedbirler, bilhassa enfekte kişinin bağışıklık sistemi zayıfladığında çok değerlidir. Örneğin, HIV enfekte şahıslar, başka enfeksiyonlara karşı aşılanmalı ve cinsel temas sırasında prezervatif kullanmalıdırlar.
Sonuç olarak, HIV enfeksiyonu olan bireylerin tedavisi, özel bir tedavi planı gerektirir ve bu plan, enfekte kişinin tıbbi geçmişi ve enfeksiyonun etabına nazaran belirlenir. Tedavi, hastanın sıhhati ve hayat kalitesini korumak için çok değerlidir.
