Amasra’daki maden faciası davasında orta karar

Amasra’da 14 Ekim 2022’de 43 emekçinin hayatını kaybettiği, 9 emekçinin yaralandığı patlamaya ait 7’si tutuklu 23 sanığın yargılandığı davada orta karar duruşması görüldü.

Bartın Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan 195 sayfalık iddianamenin, Bartın Ağır Ceza Mahkemesince kabul edilmesiyle 25-28 Nisan, 3-5 Mayıs, 24-25 Temmuz ve 16-18 Ekim tarihlerinde gerçekleştirilen duruşmaların akabinde davanın beşinci oturumu tamamlandı.

Bartın Adliyesi’nde özel oluşturulan salonda yapılan duruşmaya, tutuklu ve tutuksuz sanıklar, müştekiler, patlamada hayatını kaybedenlerin yakınları ile taraf avukatları katıldı.

Adliye içi ve etrafında kolluk kuvvetlerince geniş güvenlik tedbiri alındı.

16-18 Ekim tarihlerindeki dördüncü duruşmada 74, beşinci duruşmada 71 olmak üzere toplam 145 şahidin dinlenilmesinin akabinde cumhuriyet savcısı görüşünü açıkladı.

İddia makamı, tutuklu sanıkların mevcut halinin ve tutuksuz sanıklarla ilgili isimli denetim önlemlerinin devamını talep etti.

“METAN GAZI YOKTU, ÇOK AĞIR KARBONMONOKSİT VARDI”

Mahkemede şahit olarak dinlenen maden emekçisi Hasan Özkanca patlama anında eksi 250 kotunda olduğunu ve eksi 350 kotuna inerek, bütün yaralılara ve hayatını kaybedenlere birinci müdahaleyi yaptığını söyledi.

Özkanca, “Patlama sırasında çok kuvvetli bir basınç ve 5-6 saniye sonra da toz geldi. O sırada biz de yakın aralıkta olduğunu sandık. Daha sonra patlamanın olduğu yere hakikat indik. Ben eksi 350’ye gittim. Yanımdaki arkadaşım eksi 300 kotuna hakikat gitti. İleriye gerçek koştuğumda problemin büyük olduğunu görünce bir tane diyafon bulup, üstteki arkadaşımıza eksi 350 kotunda ‘Trafo patladı’ dedim. O sırada 9 numaralı bandın orada yani yol vericilerin ardında alevleri ve yangını gördüm. Daha sonra yangın var diye ileriye gitmedim. O anda panikle ne yaptığımı da bilmiyordum. Yaralı olan Remzi Taşkömür’ü 8 numaralı bandın oradaki su kanalından alıp, şuuru açık halde üste gönderdim. Ben yaralılara kendim müdahale etmeye başladım. Orada metan gazı yoktu, yalnızca çok ağır derecede karbonmonoksit gazı vardı. Daha sonra eksi 350 kotundaki sol tarafta duman çok ağırdı, fakat sağ tarafta çok duman yoktu, ben de oraya hakikat gittim. Orada 4-5 arkadaşımız vardı, hepsinin nabzı vardı, onlara müdahale etmeye başladım. Hiçbirinde yanık yoktu, yalnızca yüzleri kapkaraydı. Hiçbiri maskelerini takamamıştı. Kıyafetlerinde bile bir külfet yoktu. Hepsi baygın formdaydı. Hepsini taşımaya çalıştım. Sonra benim bedenim uyuşmaya başladı. Daha sonra kurtarma grupları gelmeye başladı. Onlara personellerin nerede olduklarını bağırarak söyledim. Gruplar üstten gelmeye başladığında dışarıya çıktım” diye konuştu.

İTFAİYE ERİ: DAHA EVVEL MADENE İNMEMİŞTİM

Mahkemede maden faciasında olay yerine birinci gelen Amasra Belediyesi’ne ilişkin itfaiye grubunda misyonlu Sedat Kırat, mahkemede dinlendi. Patlamadan 3-4 dakika sonra kuyu başına ulaştıklarını söyleyen Sedat Kırat, “Orada bir düzensizlik vardı. İtfaiye olarak elimizden geleni yapmaya çalıştık. Biz yeraltına yani olay yerine 19.30’da madenci arkadaşlarla indik. Ben daha evvel madene hiç inmemiştim. Eksi 320 kotuna kadar indik. Oradan arkadaşlarımızı elimizden geldiği kadar çıkarmaya çalıştık. Onları tahliye etmek için elimizden geleni yaptık” dedi.

“10 GÜN EVVEL OCAĞIN HAVALANDIRMA TRAFOLARINDAKİ BORU PATLAMIŞTI”

14 Ekim’den 10 gün evvel Amasra Kurum Müdürlüğü’nde bulunan havalandırma borularının patladığını söyleyen Sedat Kırat, “Patlamadan 10 gün evvel havalandırma trafolarındaki hidrolik sisteminin borusu patlamış, bizden yıkama talep edildi. Orada çalışan arkadaşa sordum, bu boru nedir? hidrolik ne işi yarıyor? diye oda bana, yeraltındaki havalandırmayı sağlayan boru sisteminin olduğunu söylemişti. Bu arızanın daha sonra giderilip, giderilmediğini bilmiyorum. Yeniden bizlerden mahkemenin talep etmesi halinde o gün hidrolik borularıyla ilgili yaptığımız sürecin daha ayrıntılı olarak sizlere sunabiliriz” Tabirlerini kullandı.

“BİLİRKİŞİDEN BİLGİ SAKLANDI”

Tanık beyanlarına karşı kelam alan müşteki avukatı Derviş Emre Aydın 3 boyutlu simülasyon üzerinden ocaktaki yapıyı anlattı.

Ocaktaki sensörlerin 1,70 santimetre yükseklikte olduğunu fakat ocağın üst kısmında kalan tıpkı orana sahip boşluktaki havanın ölçülemediğini savunan Aydın, 1,40 santimetre düzeyinde devre kesmesi gereken sensörlerin 1,49 bedellerinde dahi devreye girmediğinin görüldüğünü, bunun sonucu olarak da birtakım sensörlerin devre kesiciye bağlanmadığının ortaya çıktığını, bu durumun uzman heyetinden de saklandığını belirtti.

YETERSİZ EĞİTİM, MOBBİNG, ADAM KAYIRMACILIK…

Özellikle maske eğitimlerinin yetersiz olduğu, üretim baskısı yaşandığı, başıbozuk bir işleyişin hakim olduğu, adam kayırmacılık yapıldığı, mobbing uygulandığı, sensörlerin yerlerinin değiştirildiğinin şahit tabirleriyle ortaya çıktığını savunan müşteki avukatları, tutuklu sanıkların bu halinin devamını ve tutuksuz sanıklardan iş güvenliği uzmanı H.G. ile F.K’nin de tutuklu yargılanmasını istedi.

Müşteki avukatlarının akabinde kelam verilen tutuksuz sanıklar, beraatlerini talep etti. Tutuklu sanıklar da evvelki beyanlarını tekrar ettiklerini, üretim baskısı, taş tozu uygulaması yapılmadığı, sensörlerin aşağı düzeye indirildiği argümanlarını reddederek tahliye talebinde bulundu.

Sanık avukatları da tutukluluğun devamına yönelik mütalaaya katılmadıklarını söyleyerek müvekkillerinin tahliyelerini talep etti.

Ara kararını açıklayan mahkeme heyeti, sanıkların tutukluluk halinin devamına karar verdi.

Mahkeme heyeti, 6. duruşma öncesinde maden mühendislerinden oluşan ve profesörlerin yer alacağı 5 kişilik uzman heyeti oluşturulacağını, kelam konusu heyetle maden ocağında keşif yapılıp yapılamayacağının değerlendirileceğini bildirdi.

Duruşma, kalan şahitlerin dinlenilmesi için ertelendi.

BUGÜNE KADAR NELER YAŞANDI?

Bartın’ın Amasra ilçesindeki TTK Amasra Kuruluşuna ilişkin maden ocağında 14 Ekim 2022’de saat 18.15 sıralarında meydana gelen patlamada 41 personel hayatını kaybetmiş, 11 emekçi yaralanmıştı. Bir personel sevk edildiği hastanede 4 Kasım 2022’de, bir emekçi de 5 Nisan’da tedavi gördüğü hastanede hayatını yitirmişti.

Amasra Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında ortalarında TTK Amasra Kuruluş Müdürü Cihat Özdemir’in de bulunduğu 24 kuşkulu gözaltına alınmıştı.

Şüphelilerden TTK Amasra Kurum Müdürü Cihat Özdemir, Kurum Müdür Yardımcısı Salih Atmaca, İşletme Müdürü Selçuk Ekmekci, İş Güvenliği ve Eğitim Başmühendisi Volkan Soylu ve Başmühendis Mehmet Tural ile kartiyelerden (birkaç üretim ünitesinden oluşan ocak) sorumlu maden mühendisleri Levent Aydın ve İbrahim Hakan Mengeş ile emniyet mühendisi Şahan Kahraman, “bilinçli taksirle birden fazla insanın vefatına ve yaralanmasına neden olmak” cürmünden tutuklanmış, 4 şüpheliye isimli denetim kararları uygulanmış, şüphelilerden 3’ü çıkarıldıkları hakimlikçe, 9’u savcılık sorgularının akabinde özgür bırakılmıştı. Bu şüphelilerin ortasında yer alan bir kişi hakkında da soruşturma sürecinde takipsizlik kararı verilmişti.

İddianamede, tutuklu sanıklar Özdemir, Ekmekci, Soylu ve Tural hakkında 42 defa “olası kastla öldürme” hatasından toplam 840 yıldan 1050’şer yıla kadar, 4 sefer “olası kastla yaralama” hatasından da toplam 4 yıl 16 aydan 12’şer yıla kadar mahpus talep ediliyor.

Bu 4 sanığın iki kabahatten toplam 844 yıl 16 aydan 1062’şer yıla kadar mahpusu istenen iddianamede, öbür 3’ü tutuklu 19 sanığın ise “bilinçli taksirle birden fazla kişinin vefatına ve yaralanmasına neden olma” cürmünden 2 yıl 8 aydan 22 yıl 6’şar aya kadar mahpusu isteniyor.

Mahkeme heyeti, 28 Nisan’daki duruşmada Kurum Müdür Yardımcısı Salih Atmaca’yı isimli denetim kaidesiyle tahliye etmişti. (AA-DHA)