Amasra’daki maden faciası tutuklamalarının gerekçesi…

Bartın’ın Amasra ilçesindeki maden ocağındaki patlamayla ilgili yürütülen soruşturmada ortalarında TTK Amasra Kurum Müdürü Cihat Özdemir’in de bulunduğu 8 kişi tutuklanırken, münasebet olarak en fazla son vakitlerde ocağın ‘yetersiz havalandırma’ sebebiyle gaz oranının yüksek düzeyde olduğu, havalandırmanın kâfi seviyede sağlanması için gerekli teşebbüslerde bulunulmaması gösterildi.

Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Kurum Müdürlüğü meydana gelen grizu faciasının sonrasında yürütülen soruşturma kapsamında 24 kişi gözaltına alınarak, adliyeye sevk edildi.

Amasra Sulh Ceza Hakimliği, TTK Amasra Kurum Müdürü Cihat Özdemir, TTK Amasra Kurum İşletme Müdürü Selçuk Ekmekçi, teknikten sorumlu kuruluş müdür yardımcısı Salih Atmaca, TTK Amasra Kuruluş İşletme Baş Mühendisi Mehmet Tural, iş güvenliği şube müdür vekili Volkan Soylu, maden mühendisi Levent Aydın, maden mühendisi İbrahim Hakan Mengeş ve emniyet mühendisi Şahan Kahraman ‘Taksirle vefata ve yaralanmaya neden olmak’ kabahatinden tutuklanmalarına karar verdi.

Soruşturma kapsamında 9 kişi savcılık sorgusunun akabinde, 3’ü nöbetçi mahkeme tarafından özgür bırakılırken, 4 kişi nöbetçi mahkeme tarafından isimli denetim koşuluyla özgür bırakıldı.

‘SADECE OTURDUM, MAAŞIMI ALDIM’

Tutuklanan TTK Amasra Kuruluş Müdür Yardımcısı Salih Atmaca, mahkemedeki sözünde,
şunları söyledi:

*Üretim teknik müdür muavini olarak Ağustos 2020 yılından itibaren misyonları benden alındığı için bu misyonları yapmıyorum. 2020 Ağustos ayından sonra hiçbir iş yapmadım, talimat almadım, buyruk vermedim, hiçbir sorumluluk altında da değildim.

*Sadece oturdum, maaşımı aldım. Üretim iltisak müdürü olarak boş takım üzerimde duruyordu lakin bana bir şey yaptırılmıyordu.

*2020 Ağustos ayından sonra iş icabı ocağa girmem, bana bağlı ünitelere buyruk vermem, bilgi almam hem şifahen hem de yazılı olarak yasaklanmıştır.

*İş güvenliği uzmanlığım vardı. 16 Kasım 2021’de yazılı olarak benden iş güvenliği uzmanlığım düşürüldü.

*Ocağa girdiğim tarih kazadan 1-1,5 sene öncedir. Bu tarihten sonra ocağa girmedim. Benim idari vazifem yerine Kuruluş Müdürü Cihat Özdemir bana bağlı olan üniteleri kendisine bağlayarak bakmaya başladı.

Sayıştay raporunda isminin geçmesine değinen Atmaca, şöyle söz verdi:

*2020 yılı Sayıştay kontrol raporunda komite üyesi olarak ismim geçmekteyse de benim hiçbir yerde imzam yoktur. Bana hiçbir şey sorulmadı. Daha evvelki Sayıştay raporunda belirlenen eksikliklerin ne olduğunu şu an bilmem mümkün değildir.”

*İş güvenliği uzmanlığı sırasında bir aksaklık olmadığını tabir eden Atmaca, “Son 1-1,5 yıldır yani ben misyonda değilken iş güvenliği personel sıhhati ve eğitim şube müdürlüğü direkt kuruluş müdürlüğüne yani Cihat Özdemir’e bağlandı.

*Ben 2021 yılı sonbaharında ocağa iş güvenliği uzmanı olarak indiğimde bir aksaklık yoktu. Ben vazifede olsaydım, o servisin yani emniyet servisinin tekrardan işletme müdürlüğüne sağlanmasına müsaade etmezdim, hatasızım hür bırakılmayı talep ediyorum” dedi.

‘KAZADAN 1 HAFTA EVVEL GAZ DÜZEYİ 3,5-4 SEVİYELERİNDEYDİ’

Tutuklanan emniyet mühendisi Şahan Kahraman, sözünde şunları söyledi:

*Yaşanan kazanın sorumlusu ben değilim. Emniyet mühendisi olarak 6 aydır misyon yapmaktayım. 6 ay öncesinde 5,5 yıldır maden mühendisi olarak çalıştım.

*Emniyet mühendisi olarak biz yangın bekleme barajlarını yaparız. Onların kapatılmasını gerçekleştiririz.

*Maden alanının havalandırılmasından biz sorumlu değiliz lakin her ünite gaz ölçümünden sorumlu olduğu için bizler de ölçüm yaparız. Kaza günü gündüz vardiyasındaydım. Çıkarken rastgele bir düşünce yoktu. Gaz düzeyiyle ilgili rastgele bir ihbar gelmemişti.

*Gaz düzeyi çalışma düzeylerinin altındaydı. Kazadan bir hafta evvel ölçüm yapıldığında gaz düzeyi 3,5-4 düzeylerindeydi.

*Bu paha -310 kotundaydı. Bu seviyeyi öğrendiğimde maden emekçilerini tahliye ettim. Bana bu seviyeyi gaz izleme servisindeki çalışanlar söyledi.

*1 gün sonra gaz düzeyi olağan kıymetlere dönmüştü. Ayak ardı denilen tavan göçmesi sonucundaki oradaki metan gazı havaya kalkar lakin bu kalkan hava vakitle örneğin bir saatte eski olağan çalışma düzeyine iner.

*Eksi 350 kotundan eksi 320 kotuna hava basan 4 pervaneden bir tanesi arızalı durumdaydı.

*Bu durumu şefim olan F.G.’ye iletilmiş, o da arızayı gidermeye çalışmış lakin üstten gelmesi gereken kelepçe gelmediği ve vardiyası da bittiği için müteakip vardiyaya tamir için hazırlanan parçayı teslim ettik.

*Bir sonraki vardiya bu parçayı takacaktı. Bu havalandırma arızası gaz düzeyinde bir kahra yol açmamıştı. Bu arıza kaza günü gündüz vardiyasında gerçekleşen arızadır. Öncesinde bu türlü bir arıza yoktu.

‘OLAYDAN EVVEL BİZE İLETİLEN BİR SORUN OLMADI’

TTK Amasra İşletme Başmühendisi Mehmet Tural, olay günü mesainin 16.30’da bittiğini söyleyerek, “Kazadan sonra madene geldim. Son 1 hafta içerisinde gazla ilgili bir sorun yaşanmadı. Çalışanlarımıza maske eğitimlerini ve iş güvenliği eğitimlerini tam olarak verdik. Kaza olayından evvel bize iletilen bir sorun olmadı. Üretim başmühendisi olarak yaklaşık olarak 10 yıldır kurumda çalışmaktayım. Olay günü ve öncesinde gaz düzeyinin yükselmesiyle ilgili bana bir şikayet ya da bildirim yapılmadı. Maden içerisindeki havalandırmalar yeterliydi” dedi.

YETERSİZ HAVALANDIRMA

Sulh Ceza Hakimliği, tutuklamalarda bireylerin uzmanlığına nazaran kömür tozu ile uğraşın yetersiz olması, kazadan 1 hafta evvel metan oranının yüzde 3,5 düzeylerine yükseldiği, bu tarihten sonra ocakta gerekli denetimlerin kâfi olarak yapılmadığı, kaza günü yaşanan pervane arızasının giderilip giderilmediğine ait takibin sağlanmadığı, çalışanlara kâfi ve gerekli iş güvenliğini sağlamadığı, 2019 ve 2020 Sayıştay raporlarında belirtilen maden ocağı ile ilgili eksikliklerin ikmali konusunda teşebbüste bulunulmaması münasebet gösterdi.

Tutuklamalarda en fazla münasebet gösterilen bahis ise “Dosya kapsamına nazaran son vakitlerde ocağın yetersiz havalandırma sebebiyle gaz oranının yüksek düzeyde olduğu, bu havalandırmanın kâfi seviyede sağlanması için gerekli teşebbüslerde bulunmadığı anlaşılmakla, şüphelinin üzerine atılı cürmü işlediğine dair kuvvetli hata kuşkusunu gösterir” tabirlerine yer verildi. (DHA)