AB Komisyonu’nun yıllık raporunda Türk demokrasisinin geriye gittiği tabir edildi, başkanlık sistemindeki sıkıntıların hâlâ devam ettiğine dikkat çekildi. Ankara, raporda yer alan tenkitlere reaksiyon gösterdi.
Rapor hakkında Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada şu tabirlere yer verildi:
– “Avrupa Birliği (AB) Komitesi, 2023 yılı Genişleme Strateji Dokümanı ile Türkiye dâhil tüm aday ve potansiyel aday ülkeler için hazırlanan Ülke Raporlarını bugün açıklamıştır. 2023 yılı Türkiye Raporu, ülkemiz için Kurul tarafından hazırlanan 25. Rapor olmasına karşın, AB’nin ülkemize karşı haksız ve önyargılı yaklaşımını koruma etmesi, pek çok tehditle karşı karşıya olan kıtamızın geleceği açısından telaş vericidir.
“MESNETSİZ SAVLARI VE HAKSIZ TENKİTLERİ REDDEDİYORUZ”
– Raporda yer alan, bilhassa siyasi kriterler ile Yargı ve Temel Haklar faslındaki mesnetsiz argümanları ve haksız tenkitleri tümüyle reddediyoruz. 23. Yargı ve Temel Haklar ile 24. Adalet, Özgürlük ve Güvenlik fasılları tüm gayretlerimize karşın, 2009 yılından itibaren bir üye ülkenin siyasi mahzuru yüzünden açılamamışken, üye ülkeler bakımından kendi ortalarında bile tartışmalı temel haklar alanındaki pek çok mevzuda ülkemize yönelik haksız argümanlarda bulunulması, AB’nin samimiyetsiz ve ikili standartlı yaklaşımının bir tezahürüdür.
“EN HAFİF TABİRİYLE TUTARSIZLIK”
– Bir yandan aday ülke Türkiye ile dış siyaset, bölgesel gelişmeler, güvenlik, savunma ve sektörel hususlarda mevcut üst seviye diyalog ve işbirliği sistemlerini engellerken, başka yandan bu kritik alanlarda AB siyasetlerine uyumumuzun azaldığını ileri sürmek en hafif tabirle tutarsızlıktır. Keza Türkiye’nin Gümrük Birliği yükümlülüklerini yerine getirmemesinin ikili ticari ilgilerin önünde bir mani olduğu argüman edilirken, bu manilerin aşılmasına imkân verecek güncelleme müzakerelerinin siyasileştirilerek engellenmesi de, AB’nin benzeri çelişkilerinden biri olmaya devam etmektedir.
“BU TESPİTİ ÖVGÜ OLARAK DEĞERLENDİRİYORUZ”
– Metinde bir tenkit olarak yer verilen, ülkemizin Hamas-İsrail savaşına dair tavrının AB’yle büsbütün uyumsuz olduğu yolundaki tespiti ise esasen övgü olarak kıymetlendiriyoruz. Orta Çağ karanlığından 21. yüzyılda hortlamış sivil bir katliamın karşısında tarihin yanlış yerinde duran AB’ye, üniversal kıymetlere, milletlerarası hukuka ve insancıl unsurlara dayalı siyasetlerin yalnızca Ukrayna yahut Avrupa’nın öteki bir bölgesi için değil, Ortadoğu dâhil tüm dünyada geçerli olması gerektiğini hatırlatma gereği duyuyoruz.
“AB, DAYANIŞMA KİSVESİ ALTINDA…”
– Raporun Doğu Akdeniz, Ege ve Kıbrıs bahislerindeki kısımlarının her zamanki üzere, gayrihukuki, gerçek dışı ve maksimalist Rum/Yunan tezlerini yansıtması, ülkemizin ve KKTC’nin haklı siyasetlerini görmezden gelen dışlayıcı tavrın sürdürülmesi, Kıbrıs Türklerinin haklarının yok sayılması ise, AB’nin dayanışma kisvesi altında taraflı ve haksız tavrını bir defa daha gözler önüne sermektedir. Bu vesileyle, Kıbrıs probleminin tahlil sürecinin formatının Ada’daki iki taraf, üç Garantör ve Birleşmiş Milletler Teşkilatı olduğunu, AB’nin geçmişteki süreçlerdeki rolünün tarafların isteğiyle gözlemciliğin ötesine geçmediğini, rastgele bir halde kelam sahibi olmadığını vurgulamak isteriz. AB’nin Kıbrıs’ta muhtemel bir tahlile dair Rum tezlerini kayıtsız koşulsuz savunmaktan ibaret beyanlarının Türkiye ve Kıbrıs Türk tarafı nezdinde ne bir kıymeti ne de bir bağlayıcılığı bulunduğunun ve tahlil sürecine hizmet etmektense ziyan verdiğinin artık idrak edilmesi gerekmektedir.
“İZLEDİĞİMİZ KARARLI SİYASETLERİN YANSIMASI”
– Türkiye iktisadının gelişmişliğine, Birlik içindeki rekabet baskısı ve piyasa güçleriyle baş edebilme kapasitesine vurgu yapılmasının yanısıra, Gümrük Birliği’nden bu yana mevzuatını AB müktesebatı ile ahenkleştiren ülkemizin pek çok alanda AB standartlarına ahenk sağladığı gerçeğinin Raporda yer bulması, izlediğimiz kararlı siyasetlerin bir yansımasıdır.
“AB’NİN SOMUT ADIMLARINI GÖRMEK İSTİYORUZ”
– Mevcut memleketler arası konjonktürde, AB’nin genişleme siyasetini hakkaniyetli ve kapsayıcı bir yerde yürütmesi elzemdir. Türkiye-AB alakalarının her alanda güçlendirilmesi gereğinin geçmişe nazaran daha fazla değer arzettiği, şahsen AB tarafından da kabul edilen bir gerçektir. Tek taraflı ve haksız tenkitlerin yerine, işbirliği ve diyalog ruhuyla hareket edildiği takdirde, AB ile bağlarımızı daha sağlam temellere oturtmaya ve ortak çıkarlarımız doğrultusunda işbirliğimizi güçlendirmeye her vakit açığız. Adaylığımızı kağıt üzerinde kuru bir cümle olarak değil, AB’nin aksiyon ve söylemlerinde, somut adımlarında görmek istiyoruz.
– 2023 yılında zelzele felaketi nedeniyle yaşadığımız güç vakitlerde AB’nin ülkemizle dayanışma içerisinde olduğunu göstermesi bizim için değerli ve değerlidir. Birebir dayanışma ve işbirliği ruhuyla, AB’yi ülkemizin iştirak sürecinin önündeki pürüzleri kaldırmaya, daha fazla sorumluluk üstlenmeye ve ahde vefa prensibinin gereklerini yerine getirmeye davet ediyoruz.”
