Avrupa Kalkınma Bankası’ndan Türkiye’ye ‘dış borç’ uyarısı: Türk lirası büyük risk altında
Bloomberg HT’nin canlı yayınına katılan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Bölgesel Başekonomisti Roger Kelly, “Türkiye’nin kısa vadede dış borcu çok yüksek, yaklaşık olarak 180 milyar dolar. Baktığımız zaman da 15 milyar dolarlık bir net rezerv var. Türk lirasındaki değer kaybı çok büyük bir risk olacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Öte yandan Kelly, “Türk Lirası daha da değer kaybı yaşarsa bunun tabii ki telafi edilmesi gerekir ve kamu finansmanı bundan oldukça olumsuz etkilenebilir” ifadelerini kullandı.
Kelly, sözlerine şu şekilde devam etti:
“2022 Türkiye büyüme beklentisini yüzde 2’den yüzde 4,5’e çıkardık. Aslında çok büyük bir artış oldu. 2023’te bölgesel olarak tahminimizi aşağı yönlü yüzde 4,7’den yüzde 3’e revize ettik. 2023 Türkiye tahminini değiştirmedik. 2023’te Türkiye’de yüzde 3,5 büyüme bekliyoruz. 2022 tahmininde değişiklik yapmamızın sebebi tüketimin seyri. Enflasyonun yüzde 80 olmasına rağmen insanlar hâlâ harcama yapmaya devam ediyor. Bunu aslında önden yüklemeli tüketim olarak görüyoruz. Hükümet de hane halkı satın alma gücünü desteklemeye çalışıyor. Biliyorsunuz asgari ücret ve emekli maaşları arttı, bu şekilde devam etmesini bekliyoruz. Hükümetin daha fazla bütçesi olduğunu düşünüyoruz. Hükümetin desteğinin devam edeceğini düşünüyoruz önümüzdeki seçimlerden dolayı insanların harcama yapması hükümete yararlı olacaktır”
“TL’NİN DEĞER KAYBINDAN KAMU FİNANSMANI OLUMSUZ ETKİLENEBİLİR”
Türk lirasında çok büyük bir değer kaybı olduğunun altını çizen Kelly, “Halihazırda yüzde 80’in üzerinde enflasyon var. Cari açığın da arttığını gördük. Ortodoks olmayan bir politik ortam var. Negatif reel politika faizi var. Bunların hepsi Türk lirası üzerinde baskı oluşturuyor. Türk Lirası daha da değer kaybı yaşarsa bunun tabii ki telafi edilmesi gerekir ve kamu finansmanı bundan oldukça olumsuz etkilenebilir” dedi.
“TÜRKİYE’NİN KISA VADELİ DIŞ BORCU ÇOK YÜKSEK”
TL’nin değer kaybını engellemek için birçok değişiklik yapıldığını ve bu değişikliklerin etkisinin zamanla anlaşılacağını da sözlerine ekleyen Kelly, “Mesela zorunlu karşılıklarda değişiklik oluyor. Birçok değişiklik yapılıyor. Bu da bankaları etkileyebilecek bir şey. Ödemeler dengesine baktığımız zaman Türkiye’nin kısa vadede dış borcu çok yüksek, yaklaşık olarak 180 milyar dolar. Baktığımız zaman da 15 milyar dolar bir rezerv var. Türk lirasındaki değer kaybı çok büyük bir risk olacaktır” dedi.
“RUSYA İLE TİCARETİN ARTMASI TÜRKİYE’NİN BATI İLE İLİŞKİLERİNİ ZORLAYABİLİR”
Avrupa’da yaşanacak bir resesyonun Türkiye’yi de etkisi altına alabileceğini belirten Başekonomist Kelly sözlerine şöyle devam etti:
Avrupa’da neler olduğu çok önemli. Türkiye’nin ihracatının yüzde 40’ı Avrupa’ya gidiyor. Avrupa ekonomisinde aşağı yönlü bir gidiş olursa bu doğrudan Türkiye’nin ihracatını etkileyecektir. Bu da makro ekonomik dengesizlik yaratabilir. Türkiye’nin ihracatının yüzde 4’ü Rusya’ya. Bu, büyük bir oran değil. Rusya ile olan ticaretin artması Batı ile olan ilişkileri zorlayabilir. Çok çok dikkatli bir şekilde ele alınması gereken bir konu olduğunu düşünüyorum.
“MİR BELLİ BİR NOKTAYA KADAR TİCARETİ NASIL ETKİLER, GÖRMEMİZ GEREKECEK”
Mir sistemi hakkında da düşüncelerini paylaşan Kelly, “Bunun tamamen bir problem olarak görülmesi gerektiğine emin değilim. Batı Rusya’nın yaptırımlardan kaçmaması için Türkiye’ye baskı uyguluyorlardı. Türkiye’nin enerji alması gerekecektir bunun da Türkiye ekonomisi üzerinde etkili olacağını düşünüyoruz. Mir sisteminden çekilmenin etkisini görmemiz gerekiyor ama Mir ödeme sistemi bireyleri etkiliyor, belli bir noktaya kadar ticareti nasıl etkiler, görmemiz gerekecek” dedi.
