Antalya’nın Alanya ilçesinde bir ilkokulda İngilizce öğretmeni olarak misyon yapan Jülide Hansu, 15 Temmuz darbe teşebbüsünden sonra toplumsal medyasında öteki kullanıcıların mesajlarını paylaştı.
İl Ulusal Eğitim Müdürlüğü, Jülide Hansu ve birtakım öğretmenler hakkında ihbar olduğunu söyleyerek müfettişliğe bildirdi.
Bu kapsamda darbe teşebbüsü sonrasında toplumsal medya (facebook) üzerinden hükumet aleyhine ve devlet büyüklerine karşı siyasi içerikli paylaşımlarda bulunan öğretmenler hakkında disiplin soruşturması başlatıldı.
“CEMAAT DEVLETE SIZMIŞ, BUNA KARGALAR BİLE GÜLER”
Jülide Hansu’nun bir öbür kullanıcı tarafından yazılan ve mahkeme kararına temel alınan iletisi şöyleydi:
“Yazar_Geçer isimli kullanıcının ‘Hazır eliniz değmişken bu Fetöcülere de bir sorun bakalım, hala birebir fikirdeler mi, kandırılmışlar mı?’ yorumu ile ‘AK Parti Genel Lider Yardımcısı H.Ç, AK Parti ile Gülen cemaati ortasında arbede var argümanlarına şu karşılığı verdi: Cemaat devlete sızmış buna kargalar bile güler; Kaydı mı var? Bunlar Paranoya.’; dört siyasetçinin fotoğrafı ile birlikte ‘Bakın daha evvel nelere diyorlardı?’ içerikli gazete haberi”
Nihayetinde Disiplin Şurası kararıyla öğretmen hakkında disiplin cezası verildi. Jülide Hansu, mahkeme ve istinafta yaptığı itirazları da reddedilince Anayasa Mahkemesi’ne kişisel müracaatta bulundu.
“AK PARTİ ÜYESİ DÖRT SİYASİ”
Anayasa Mahkemesi şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu:
Başvurucunun toplumsal medya paylaşımıyla rastgele bir siyasi parti faydasına yahut ziyanına fiilen faaliyette bulunması nedeniyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasının tabir özgürlüğüne yönelik bir müdahale olduğu değerlendirilmiştir.
Mahkeme verdiği kararda, müracaatçının Yazar_Geçer isimli kullanıcının “Hazır eliniz değmişken bu FETÖ’cülere de bir sorun bakalım, hala tıpkı fikirdeler mi, kandırılmışlar mı?” yorumuyla birlikte paylaştığı AK Parti üyesi dört siyasetçinin görseline yer verilen gazete haberinde kullanılan “Fetöcüler” tabirini değerlendirmiştir.
“SUBJEKTİF YORUMDAN İBARET”
Kamu görevlisinin açıkladığı kanıyı veya müracaata husus olayda olduğu üzere diğerlerince açıklanan bir kanıyı yorumsuz bir formda paylaşmasının diğerlerini siyasi partiler lehine yahut aleyhine ikna etme gayreti olarak kabul edilebilmesi için ise açıklamanın siyasi partilerle veyahut siyasal sorunlarla ilgili olması tek başına kâfi kabul edilemez.
Mahkeme müracaatçının niyet açıklamasını siyasi partiler lehine yahut aleyhine propaganda olarak nitelendirmeden evvel propagandanın zikredilen ögeleri ile açıklamalar ortasında objektif ve direkt bir bağlantı kurmamış, öteki bir deyişle ulaşılan sonuç kanun kararını aşar biçimde niyet açıklamasına dolaylı manalar yükleyen subjektif yorumdan ibaret kalmıştır
Anayasa Mahkemesi, çok sayıdaki kararında tabir özgürlüğüne gerekçesiz olarak yahut Anayasa Mahkemesince ortaya konulan kriterleri karşılamayan bir münasebet ile yapılan müdahalelerin Anayasa’nın 26. unsurunu ihlal edeceğini söz etmiştir. Söz özgürlüğüne yapılan bir müdahalenin demokratik toplum nizamının gereklerine uygun kabul edilebilmesi için kamu makamları tarafından ortaya konulan münasebetlerin ilgili ve kâfi olması gerekir.
Anayasa Mahkemesinin kabul ettiği standartları uygulamayan yönetim ve Mahkemenin müracaatçının bir disiplin cezası ile cezalandırılmasının zorunlu toplumsal bir ihtiyaca karşılık geldiğini ilgili ve yeterli bir münasebet ile ortaya koyduğunun kabul edilmesi mümkün olmamıştır.
Açıklanan münasebetlerle müracaata husus demokratik toplum nizamının gereklerine uygun olmayan müdahalenin Anayasa’nın 26. hususunda garanti altına alınan tabir özgürlüğünü ihlal ettiğine karar verilmesi gerekir.
HÜKÜM: TABİR ÖZGÜRLÜĞÜ İHLAL EDİLDİ
Anayasa Mahkemesi sonuçta şu kararı kurdu:
- İfade özgürlüğünün ihlal edildiğine ait tezin KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,
- Anayasa’nın 26. hususunda garanti altına alınan söz özgürlüğünün İHLAL EDİLDİĞİNE,
- Kararın bir örneğinin söz özgürlüğünün ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için tekrar yargılama yapılmak üzere Antalya 3. Yönetim Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
- Başvurucuya net 5.000 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE,
- Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 3/11/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
