Bakan Kacır: Teknolojiyi kim geliştiriyorsa kuralları o koyacak

İSTANBUL (AA) – Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Cumhurbaşkanlığı
Dolmabahçe Ofisi’nde düzenlediği Turcorn adayları tanıtım toplantısında
konuşan Kacır, bakanlık olarak, teknoloji girişimciliğinin Türkiye
Yüzyılı’nda hep birlikte ekonomide yazacakları yeni başarı hikayesinin
ana aktörü olduğuna inandıklarını söyledi.

Kacır,
teknolojiyi kim geliştiriyorsa, kuralları da onun koyacağını
kaydederek, eğer dünya yapay zeka, kuantum, biyoteknoloji gibi derin
teknoloji alanlarında birkaç dev teknoloji tekeline mahkum olursa ortaya
çıkacak yeni düzenin insanlığın yararına ve herkesin iyiliğine
olmasının, fazlasıyla iyimser bir beklenti hatta hayal, olacağını
belirtti.

Kacır, ulus devletlerin ya da
uluslararası yapıların kural ve düzenlemelerle sınırlandırmakta giderek
zorlandığı teknoloji tekellerinin, bağlayıcı bir ahlaki değerler
bütününden yoksun olabilecekleri de düşünüldüğünde ortaya çıkacak
sonuçların ne kadar ürkütücü olabileceğinin de tahayyül edilebildiğini,
ahlaki bir zeminde yükselmeyen teknolojinin ne büyük kötülüklere neden
olabileceğini tarih boyunca sıklıkla gördüklerini açıkladı.

AR-GE
teşviklerinden teknopark uygulamalarına, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik
Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) desteklerinden Küçük ve Orta Ölçekli
İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’nın (KOSGEB)
programlarına ve girişim sermayesi fonlarına pek çok uygulama ve
düzenleme ile Türkiye’nin teknoloji girişimlerini büyütmek için
çalıştıklarını belirten Kacır, “Teknolojik dönüşüm rüzgarının tarihte
hiç olmadığı kadar kuvvetli estiği bir dönemdeyiz. Bireysel yaşamımız,
üretim ve hizmet sektörleri, kamu yönetimi ve toplumsal düzen teknolojik
devrimle hızla dönüşüyor.” şeklinde konuştu.

KOSGEB
eliyle yürütecekleri küresel rekabetçilik programıyla TURCORN
adaylarına 50 milyon lira finansman desteği sunacaklarını açıklayan
Kacır, “Bugün Turcorn 100 Programı’nın ilk üyeleri olacak
girişimlerimizin başarılarını inancın ve azmin bir zaferi olarak
gördüğümü özellikle belirtmek isterim. Tabii ki bu sadece bir başlangıç.
Yeni Turcorn adayları için başvuru almaya devam edeceğiz.” dedi.

Kacır, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Buradan
ekosistemimizin teknoloji tabanlı girişimlerine açık çağrıda
bulunuyorum. Bakanlık ve paydaşlarımızla birlikte sizlere katkı sunmayı,
imkanlarımızı sizler için, sizin başarınız için seferber etmeyi
sürdüreceğiz. Sizler Türkiye için, Türkiye Yüzyılı için çalıştıkça hiç
endişeniz olmasın, biz de size ve sizin gibi işletmelere sahip
çıkacağız. Sizlerin gayreti, birikimi, kabiliyeti ve ortaya koyacağınız
rekabetçi ürün ve hizmetlerle inşallah hedeflerimize daha emin adımlarla
yürüyeceğiz. Geleceğin Turcornlarının şimdiden ülkemize ve küresel
girişimcilik ekosistemine hayırlı olmasını temenni ediyorum.”

Kacır,
pek çok sınamayı ve meydan okumayı beraberinde getiren teknolojik
devrimin ortaya çıkardığı değişimin salt müşterisi ve pazarı olarak bu
değişime maruz kalmanın Türkiye için bir seçenek olmadığının altını
çizerek, 85 milyon genç ve dinamik nüfus ile birlikte otomotivden
kimyaya, beyaz eşyadan yenilenebilir enerjiye, metal sanayisinden makine
sanayisine, tarımdan gıdaya küresel üretim zincirinde sahip oldukları
rolün Türkiye için teknoloji girişimciliğinin açacağı fırsat
pencerelerinin işaretleri olduğunu belirtti.

Türk
ekonomisinde yeşil ve dijital dönüşümü hızlandıracak olan 208
üniversite ve araştırma altyapılarında yüzbinlerce araştırmacının
geliştirdiği bilgiyi ekonomik değere dönüştürecek olanın teknoloji
girişimciliği olduğunu kaydeden Kacır, “22 yılda adeta sıfırdan bir
girişimcilik ekosistemi kurduk. Teknoparklarımızın sayısını 2’den 101’e,
teknoparklarımızda AR-GE ve inovasyon yapan girişimlerin sayısını
56’dan 10 binin üzerine çıkardık. TÜBİTAK Bigg programıyla 2 bin 293
teknoloji girişiminin kurulmasını sağladık.” dedi.

Kacır,
2018’den bu yana düzenledikleri TEKNOFEST’lerle milyonlarca genci
teknoloji geliştirme yolculuğuna kazandırdıklarını, adeta girişim
fabrikasına dönüşen TEKNOFEST’lerden artık her yıl binlerce girişim
doğduğunu hatırlattı.

Türkiye’ye özgü garaj
modelinin bu olduğunu belirten Kacır, “Başka ülkelerin girişim
ekosistemlerinin dinamikleriyle kıyaslandığında daha fazla fırsat
eşitliği sunan, daha demokratik bir modeli Türk girişimcilik
ekosisteminde hep birlikte inşa ediyoruz. Toplumun tüm kesimlerinden
yetenekleri keşfettiğimiz, onlara girişimcilik yolculuğuna başlama
fırsatı sunduğumuz bu model; başarılı oldukça dünyaya örnek olacaktır.”
açıklamasında bulundu.

“Ulusal Girişimcilik Stratejimizde 2030 için 100 bin teknogirişim hedefini koyduk”

Kacır,
Filistin topraklarında İsrail’in sürdürdüğü ahlaksız ve insanlık dışı
saldırıların müşahede edildiğini belirterek, “O halde, sadece
Türkiye’nin kalkınması için değil, bu yeni çağda insanlığın geleceği
için de başarmak zorundayız.” diye konuştu.

Daha
fazla teknoloji girişimi çıkarmak, binlerce genç girişimcinin
hayallerini projelere ve girişimlere dönüştürülymesini sağlamanın
öncelikli amaçlarından biri olduğunun altını çizen Kacır, sözlerini
şöyle sürdürdü:

“Bu istikamette, Ulusal
Girişimcilik Stratejimizde 2030 için 100 bin teknogirişim hedefini
koyduk. Her yıl binlerce yeni teknoloji girişiminin Türkiye’den
doğmasını sağlayacak ve 100 bin teknogirişim ile dev bir girişimcilik
ekosistemi inşa edeceğiz. Hemen bu hedefin bir tamamlayıcı unsuru da
Türkiye’den milyar dolar değeri aşan teknoloji girişimleri çıkarmaktır.
Girişimcilik literatüründe unicorn olarak adlandırılan milyar dolar
değeri aşan teknoloji girişimleri, bir girişim ekosisteminin rekabet
gücünün göstergesi olarak da kabul ediliyor. Henüz milyar dolar değeri
aşan bir teknoloji girişimimiz yok iken 2019’da yayımladığımız 2023
Sanayi ve Teknoloji Girişimciliği stratejimizde, Türkiye’den unicornlar
çıkaracağımızı, yani ülkemizi Turcornlarla tanıştıracağımızı ifade
etmiştik.

Bugüne dek aldıkları yatırımlarda
milyar doları aşan 7 Turcornumuz oldu. Oyun, yazılım, e-ticaret ve
fintek girişimleri. 7 Turcornumuzun 6’sının bugünlere gelmesinde
bakanlık destek ve uygulamalarımızın katkısı bulunuyor olması, doğru
yolda olduğumuzun göstergesi. Hedefimiz 2030’a dek 100 Turcorn’un
Türkiye’den doğması, bu ülkede büyümesi, dünyaya açılması. Bunu
başarabilecek bir potansiyelimiz olduğunu biliyoruz. Bu hedef şüphesiz,
sadece göstergelerde ülkemizi daha ileri düzeylere çıkarmak gayesiyle
ortaya koyduğumuz bir hedef değil. Turcornlar bir yandan oluşturdukları
ölçek ekonomisi ile küresel ölçekte rekabet gücüne sahip olacak, öte
yandan da kazandıkları deneyimden yararlanarak kurulan onlarca yeni
teknoloji girişiminin doğuşuna vesile olacaklar. Tıpkı ilk Turcornumuz
Peak Games’ten 70’e yakın teknoloji girişiminin doğması gibi.”

“Dijital dönüşümün hızlanmasıyla küresel düzeyde girişim sermayesi yatırımları büyüdü”

Pandemi
döneminde dijital dönüşümün hızlanmasıyla küresel düzeyde girişim
sermayesi yatırımlarının büyüdüğünü belirten Kacır, “Kurduğumuz
ekosistem ve altyapı sayesinde pandemiden bu yana teknoloji
girişimciliği Türkiye’de altın çağını yaşıyor. Önceki 10 yılda yaklaşık 1
milyar dolar yatırım yapılan Türk teknoloji girişimlerine, sadece son 3
yılda 4 milyar dolara yakın yatırım yapılması yakaladığımız ivmeyi
gösteriyor.” dedi.

Kacır, 2023’te küresel düzeyde
yüksek faiz ve sıkılaştırılmış para politikası girişim sermayesi
fonlarının düşüşünü beraberinde getirdiğini ve tüm dünyada girişimlere
yatırımların son 5 yılın en düşük düzeyinde gerçekleştiğini belirtti.

Girişimcilik
ekosisteminin geçen yıl yatırım sayısı bakımından Avrupa’da
beşinciliği, Orta Doğu ve Doğu Avrupa bölgesinde birinciliği elde
ettiğini belirten Kacır, İstanbul’un ise girişimcilik otoriteleri
tarafından en güçlü erken aşama ekosistem olarak kabul edildiğini, bu
ivmeyi kaybetmeyeceklerini, daha da yükseleceklerini açıkladı.

“Girişimlerin
bankacılık ve borçlanma yoluyla değil, girişim sermayesi, yatırımlar ve
halka arz yoluyla daha hızlı ve sağlıklı büyüyeceğini biliyoruz. Bu
düşünceyle, önemli adımlar attık. Teknoloji ve İnovasyon Fonu, Bölgesel
Kalkınma Fonu, Bölgesel Girişim Sermayesi Fon Çağrıları, Bilişim Vadisi
Girişim Sermayesi Yatırım Fonu, Tech- InvesTR programı gibi fonların
fonu ve eş finansman mekanizmalarıyla kamu kaynaklarının
girişimcilerimiz için çarpan etkisi oluşturmasını sağlıyoruz.” diyen
Kacır, “Gerçekleştirdiğimiz mevzuat düzenlemeleriyle AR-GE
teşviklerimizden üst düzeyde yararlanan AR-GE merkezleri ve teknopark
firmalarının yararlandıkları teşvikleri girişim yatırımlarına
yönlenmesini sağladık. Dünyanın en büyük havacılık, uzay ve teknoloji
festivali TEKNOFEST bünyesinde ilk kez geçtiğimiz yıl düzenlediğimiz
Girişim Yarışmalarıyla TEKNOFEST takımlarının ortaya çıkardığı iş fikri
ve ürünlerin girişime dönüşmesini destekledik.” ifadelerini kullandı.

Kacır sözlerini şöyle sürdürdü:

“BTeknoloji
Girişimciliği Konseyini kurduk ve inovasyon dostu regülasyon
yaklaşımıyla, kamu politikalarının ve mevzuat düzenlemelerinin
girişimlerimizi destekleyici bir perspektifle hazırlanmasına yönelik
adımlar attık. TÜBİTAK Bigg Programını bir yatırım programına
dönüştürdük. Ulusal Teknoloji Girişimciliği Stratejimizin ana
uygulamalarından biri olan Turcorn 100 Programımızla da; erken aşamayı
başarıyla geçmiş, hızlı büyüme potansiyeli taşıyan teknoloji
girişimlerinin, daha hızlı ölçeklenmesine ve küresel pazarlara
açılmasına rehberlik ediyoruz. Program ile küresel hedefleri olan
ölçeklenme aşamasındaki Turcorn adaylarının ihtiyaçlarına nitelikli
cevap veren destekler sağlayarak teknoloji girişimciliği ekosistemimize
yeni Turcornlar kazandırmayı amaçlıyoruz. Programın sağladığı terzi
usulü destekler kadar önemli bir bileşeni de ülkemiz girişim
ekosisteminden yeni başarı hikayeleri çıkması adına, Türkiye’nin
teknoloji odaklı kalkınma yolculuğunda elini taşın altına koymaktan
çekinmeyen 17 program paydaşının katkıları. Girişimlerimiz, program
paydaşlarımızın sunduğu güçlü destek ağının yanında bilgi birikimi,
deneyim erişim imkanı elde ederek küresel pazarlarda daha güçlü var
olacaklar. Başarı basamaklarını daha hızlı tırmanacaklar. Bu vesileyle
teknoloji girişimciliği ekosistemimizi devler ligine taşırken bizlerle
beraber yol yürüyen, girişimcilerimizin yanında duran paydaşlarımıza
teşekkürlerimi sunuyorum. 21 Aralık 2022’de kamuoyuna duyurduğumuz ilk
program sonrasında bugüne kadar 72 teknoloji girişimimiz imkanlardan
yararlanmak üzere başvurdu.”

Girişimcilik
ekosisteminin paydaşlarının katılımıyla oluşturdukları jüri marifetiyle
gelen başvuruları gelir büyüklüğü, yenilik, teknolojik derinlik gibi
kriterleri dikkate alarak incelediklerini belirten Kacır,
“Firmalarımızın beklenti ve ihtiyaçlarını dikkate aldık. Bugün
itibarıyla da Turcorn 100 Programı’na seçilen ilk 15 teknoloji
girişimimizi kamuoyu ile paylaşıyoruz.” diye konuştu.

Kacır,
yapay zekadan dijital hizmet teknolojilerine, siber güvenlikten sağlık
teknolojilerine, yeşil dönüşümden finansal teknolojilere kadar farklı
sektörlerde 15 Turcorn adayını özel desteklerle daha da ileriye
taşıyacaklarını Teknopazar Destek Programı ile Turcorn adayı
işletmelerimizin uluslararası arenada müşteri ve yatırımcılarla yeni
işbirlikleri geliştirmelerini destekleyerek uluslararası platformlarda
daha güçlü var olmalarını sağlayacaklarının altını çizdi.

Muhabir: Gökhan Yıldız