Baretli kahramanlar: Bir arama-kurtarma personeli bakın nasıl yetişiyor

Türkiye, “asrın felaketi” diye adlandırılan bir yıkım yaşadı…

Fay hatları üzerinde yer alan ülkemizin Güneydoğu’sunda meydana gelen felaket, milyonların yüreğini dağladı.

Yaklaşık 36 bin canın yaşamını yitirdiği, 105 bin yaralının kurtarıldığı ve şehirlerin adeta harabeye dönüştüğü Kahramanmaraş depremi, 10 ili etkiledi.

Depremin yaraları sarılmaya çalışılırken, sıfır noktasında canı pahasına savaşan arama kurtarma ekipleri binlerce vatandaşın hayatına dokundu.

81 ilde yürekten hissedilen depremde 1 can kurtarmak için saatlerce çalışan arama kurtarma ekipleri, alkış ve dualarla desteklendi.

Duygusal anlara şahitlik edilen deprem sürecinde, arama kurtarma mesleğine gönül veren çalışanlar tecrübeleriyle adeta “baretli kahraman” oldular.

Afetin ardından gönüllü olarak da birçok kişi arama kurtarma ekiplerine katıldı.

Aslında oldukça önemli ve hayati bir meslek olan arama kurtarma, zorlu bir eğitim süreciyle tamamlanıyor.

Peki, arama kurtarma personelleri nasıl bir eğitim alıyor? Arama kurtarmacı nasıl olunur? İşte arama kurtarma eğitimleri…

Arama kurtarma personeli nasıl olunur?

Türkiye’de arama kurtarma eğitimi veren AFAD ve AKUT; yangın, sel, deprem, çığ gibi doğal afetlerde görev almak üzere personel yetiştirmektedir.

Teknolojik imkanlarla eğitimin birleştirildiği kurumlarda, vatandaşları afetten en hızlı ve güvenli şekilde tahliye etmek birincil meseledir.

Arama kurtarma personeli olmak için daha eski yıllarda üniversitelerin ilgili olan bölümlerinden mezuniyet şartı aranmakta olup, günümüzde ise gerekli olan kurslara ve eğitimlere katılarak da bu iş meslek olarak yapılabilmektedir.

Afet durumlarında ya da olağanüstü durumlarda önemli görevler üstlenen arama kurtarma personelinin özellikleri şu şekilde sıralanmaktadır;

• 30 yaşının altında olması
• Fiziksel açıdan güçlü bir bünyeye sahip olmak
• Kilo ve boy olarak orantılı bir vücut yapısına sahip olmak
• Sağlık durumlarının çalışmalara ve seyahatlere uygun olması
• Eğitim ve çalışmalara uygun olan özelliklere sahip olması
• Her canlının yaşama hakkına saygı duyması
• Tüm arama kurtarma faaliyetlerinde hesap verilebilme ilkelerine uyması
• Grup çalışmasına yatkın olması
• Acil yardım ve sosyal hizmetleri yürütme bilgi ve becerisine sahip olması
• Adli Sicil Kaydının temiz olması
• Stres yönetimini açısından kendini geliştirmiş olması

Arama kurtarma eğitimleri

Arama kurtarma eğitimleri öncelikle teorik olarak veriliyor ve ardından pratikte uygulanıyor.

Yüksek katlardan yaralı indirme, enkazdan afetzedeleri çıkarma, enkaza güvenli yaklaşma konularında uygulamalı eğitimlerle pekiştiriliyor.

Olası afet bölgelerinde yapılması gerekenlerin anlatıldığı özel eğitimlerde, doğada kaybolmuş, sele kapılmış ya da bir yere sıkışmış kişilerin kurtarılması senaryoları da canlandırılıyor.

İşin profesyonellerinden eğitim alan kişiler, bazen enkaz altında ya da su kuyusunda sıkışan bir bedeni çıkarmayı öğrenirken, kimi zaman tırmanma kulesine tırmanıyor ya da enkaz bölgesinde sismik dinleme yapıyor.

Kursiyerler aynı zamanda afet bölgesinde beslenme, barınma ve ısınma ihtiyaçlarının karşılanması seferberliği hakkında bilgi ediniyorlar.

Arama kurtarmada kullanılan teknolojik cihazlar

Arama kurtarma personelinin, afette kullanılabilecek olan her türlü teknolojik imkandan faydalanması gerekiyor. Bu noktada, özellikle enkaz alanlarında başvurulan aletleri kullanma eğitimi de önem taşıyor.

Enkazda kullanılan cihazlar şu şekilde;

Deprem simülasyon cihazı

Deprem simülasyon cihazı, adeta depremi başa sarıyor.

Depremzedelerin nerelerde oldukları, depremzedelere ulaşabilmek için enkazın nerelerinden tüneller açılması gerektiği ve enkazın hangi kısımlarına müdahalenin tehlikeli olabileceği gibi hayati önem taşıyan bilgiler konusunda çoğunlukla doğru tahminlerde bulunabilen bir teknolojidir.

Termal kameralar

Kamerada kırmızı renk ve tonları, kişilerin beden ısılarını ve dolayısıyla yaşam belirtilerini gösteriyor. Yani, depremzedeler kameraya kırmızı olarak yansıyorlarsa hayatta oldukları anlaşılabiliyor. 

İnsansız Hava Aracı (İHA)

İnsanların ulaşamadıkları yerlere ulaşabilen ve büyük alanların hızlıca taramasını yapabilen insansız hava araçları, kısa sürede binlerce hayat kurtarılmasını sağlıyor.

Kalp atışı tespit cihazı (Finder MK4)

Enkaz altında kalanların kalp atışları için taramalar yaparak çalışan cihaz, düşük fakat güçlü mikrodalga sinyalleri göndererek yaşam belirtisi buluyor.

Duvar Arkası Radar sistemi (DAR)

 Enkazda kalan depremzedelerin hayatta olup olmadıklarını tespit edebilmek için kullanılan DAR, ultra geniş bant (UGB) sinyallerinden faydalanarak  kapalı alanlardaki hareketlenmeleri takip ediyor.

Karbondioksit dedektörleri

Bu cihaz, kişilerin nefes alış-verişlerini analiz ve tespit ederek enkaz altından çıkarılabilmelerine yarıyor.