Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzalı “Kadına Yönelik Şiddetle Uğraş ile İlgili 2023/16 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi” Resmi Gazete’de yayımlandı.
Kadına yönelik şiddetin önlenmesi; çok istikametli, bütüncül bir yaklaşım ve toplumun tüm kısımlarının ortak ve kararlı çabasını gerektirdiği belirtilen genelgede, gerçekleştirilecek çalışmalara kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, özel kesim ve vatandaşlarımızın iştiraklerin büyük kıymet arz ettiği vurgulandı.
Bu kapsamda, bayana yönelik şiddetle uğraşta öncelikli siyasetlerin belirlendiği üç ulusal aksiyon planının hayata geçirildiği, 2021-2025 yıllarını kapsayan Bayana Yönelik Şiddetle Uğraş IV. Ulusal Hareket Planı’nın, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nın uyumunda ilgili tüm tarafların katkı ve iştirakleriyle hazırlanarak yürürlüğe konulduğu anımsatıldı.
ŞİDDETLE GAYRET İÇİN TOPLUMSAL FARKINDALIK YARATILACAK
Bu kapsamda bayana yönelik şiddetin önlenmesi, şiddet mağdurlarının korunması ve güçlendirilmesi hedefiyle belirlenen önlemlerin hatırlatılmasının gerekli görüldüğü belirtilen genelgede, şu tabirlere yer verildi:
-Şiddetle çabada mevzuatın aktif uygulanmasına ve mağdurların adalete erişiminin kolaylaştırılmasına yönelik gerekli hukuksal ve idari önlemlerin alınmasına devam edilecektir. Ulusal Aksiyon Planında yer alan faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde ilgili bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları tarafından şiddete sıfır tolerans anlayışı çerçevesinde gerekli türel, idari ve mali önlemlerin alınmasına devam edilerek, her türlü iş birliği sağlanacaktır.
-Tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından 8/3/2012 tarihli ve 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında hakkında önlem kararı bulunan şiddet mağdurları ile beraberindekilere yönelik gözetici ve önleyici hizmetlerin ulaşılabilir olması sağlanacak ve bu şahısların kapalılık ve güvenliklerinin sağlanması maksadıyla gerekli idari ve mali önlemler alınacaktır.
-Şiddetle çabada etkin rol alan kurumlar başta olmak üzere, tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından kamu çalışanının şiddetle gayrete ait bilgi ve farkındalığının artırılmasına yönelik çalışmaların yürütülmesine devam edilecektir. Şiddetle topyekûn uğraş etmeye yönelik toplumsal farkındalık ve hassaslığı artırmak üzere eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları yapılmaya devam edilecektir.
-Kadına yönelik şiddetle uğraş alanında ispata dayalı siyasetlerin geliştirilmesine temel oluşturacak ve memleketler arası standartlarda istatistik üretilmesine imkân sağlayacak dataların elde edilmesi maksadıyla nüfus temelli saha araştırmaları gerçekleştirilecektir.
-Kadına yönelik şiddetle uğraş siyasetlerinin ve hizmetlerin izlenmesi, kıymetlendirilmesi ve geliştirilmesine kaynak oluşturacak ve memleketler arası standartlarda istatistik üretilmesine imkân sağlayacak idari bilgilerin üretilebilmesi ile bilgi entegrasyonu sağlanabilmesi için kamu kurum ve kuruluşlarının bilgi idare sistemlerinde gerekli düzenlemeler yapılacaktır.
Kadına yönelik şiddetle gayret kurumsal hizmet üniteleri olan Şiddet Tedbire ve İzleme Merkezleri (ŞÖNİM) ve bayan konukevlerinin kapasitesinin güçlendirileceği tabir edilen genelgede, bayana yönelik şiddetle uğraş çalışmalarında yalnızca kriz odaklı değil tıpkı vakitte risk tahlili ve idaresi odaklı yaklaşımla şiddet mağduruna erken müdahale edilmesi sağlanarak faal hizmet sunulacağı vurgulandı.
TEKNİK YOLLARLA TAKİP UYGULANMASINA YÖNELİK ÖNLEMLER ALINACAK
Yerel seviyede şiddetle uğraşta uyum ve iş birliğinin sağlanması için valiler ve kaymakamlar tarafından gerekli önlemlerin alınacağı belirtilen genelgede, şu sözlere yer verildi:
-Şiddet mağdurunun her evrede sıhhat hizmetlerine erişimlerinin kolaylaştırılması ve şiddet uygulayanlara yönelik 6284 sayılı Kanun kapsamında, sıhhat önlemlerinin aktif uygulanması için paydaş kurumlar eş güdüm içerisinde çalışmalar gerçekleştirecek, şiddet uygulayana yönelik öfke denetimi, tesirli bağlantı ve gerilimle başa çıkma konularında kişisel ve küme çalışmaları yapılandırılacaktır.
Ülke geneline yaygınlaştırılan teknik yollarla takip sistemlerinin aktif uygulanmasına yönelik önlemler alınacaktır.
Kadına yönelik dijital şiddetle gayret kapsamında dijital okur-yazarlık eğitimleri başta olmak üzere toplumun tüm bölümlerine yönelik farkındalık çalışmaları gerçekleştirilecektir” denildi.
KADINLARIN İŞ HAYATINA DAHA FAZLA KATILMASI SAĞLANACAK
Erken yaşta ve zorla evliliklerle uğraş konusunda toplumsal farkındalık ve kurumlar ortası eş güdüm arttırma çalışmalarına yönelik önlemler alınacağı vurgulanan genelgede, şu sözlere yer verildi:
-3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu kapsamında bayan konukevi açmakla yükümlü olan belediyelerin Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı rehberliğinde, mevcut standartlara uygun biçimde bu yükümlülüklerini yerine getirmeleri sağlanacaktır.
-Kadınların iş gücüne iştiraklerini teşvik etmeye ve istihdam edilebilirliğini arttırmaya yönelik etkin iş gücü hizmetleri kapsamında faaliyetlerin yürütülmesine devam edilecektir.
-Kadınlara yönelik şiddetle gayret kapsamında yürütülen çalışmaların, hazırlanan plan ve programların tahlilleri yapılacak, izleme ve kıymetlendirme çalışmaları sistematik hale getirilecektir.
Bu önlemler ile Bayana Yönelik Şiddetle Gayret Ulusal Hareket Planları ve Bayana Yönelik Şiddetle Gayret Yıllık Faaliyet Planlarının uygulanmasında kurumlar ortası uyumun Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı tarafından sağlanacağı belirtildi.
KADINA YÖNELİK ŞİDDET İZLEME KOMİTESİ’NİN İSMİ DEĞİŞTİ
Resmi Gazete’de 4 Temmuz 2006’da yayımlanan 2006/17 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile düzenlenen ‘Kadına Yönelik Şiddet İzleme Komitesi’nin isminin ‘Kadına Yönelik Şiddetle Gayret Uyum Kurulu’ olarak değiştirildiği bildirilen genelgede, bu şuranın, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı başkanlığında, Türkiye Büyük Millet Meclisi Bayan Erkek Fırsat Eşitliği Kurulu Lideri, Adalet, İçişleri, Ulusal Eğitim ve Sıhhat Bakanları ile Diyanet İşleri Lideri, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği, Dışişleri, Gençlik ve Spor, Hazine ve Maliye, Kültür ve Turizm ile Ulusal Savunma bakanlıkları ilgili bakan yardımcıları, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, İrtibat Başkanlığı, Kamu Denetçiliği Kurumu, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Yükseköğretim Konseyi, Türkiye İstatistik Kurumu, Radyo ve Televizyon Üst Heyeti, Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu lider yardımcıları/başkanvekilleri ile üniversiteler bünyesindeki Bayan ve/veya Aile Çalışmaları Merkez Müdürleri ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının liderlerinden oluşacak halde yine kurulduğu açıklandı.
Koordinasyon Şurası, çalışmalarına hususla ilgili öbür kamu kurum ve kuruluşları ile meslek kuruluşları, memleketler arası kuruluşlar ve özel dal temsilcilerinin de davet edilebileceği belirtilen genelgede, şu tabirlere yer verildi:
-Koordinasyon Konseyi yılda en az bir sefer olmak üzere gereksinim duyulan vakitlerde liderin davetiyle toplanacaktır.
-Kurul tarafından gerek duyulması halinde liderin teklifiyle alt komite, istişare yahut çalışma kümeleri oluşturulabilecektir. Uyum Şurası; bayana yönelik şiddetle uğraş alanında mevcut uygulamaların kıymetlendirilmesi, sıkıntıların tespiti, tahlil tekliflerinin geliştirilmesi ve uygulanmasına yönelik kurumlar ortası iş birliği ve eş güdümün arttırılması vazifelerini yürütecektir.
-Koordinasyon Heyeti tarafından alınan kararlar, Bayana Yönelik Şiddetle Çaba Ulusal Hareket Planları/Yıllık Faaliyet Planlarına Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı uyumunda eklenecektir.
-Kurulun sekretarya hizmetleri ve alınan kararların uygulanmasının takibi Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı Bayanın Statüsü Genel Müdürlüğü tarafından yürütülecektir. Bayana Yönelik Şiddetle Uğraş Ulusal Hareket Planları/Yıllık Faaliyet Planları ve Uyum Heyeti çalışmalarının bir bütünlük içerisinde yürütülmesi için ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından azami uğraş gösterilecek, muhtaçlık duyulacak her türlü dayanak ve yardım sağlanacaktır.
Genelgeyle, 2006/17 sayılı genelge de yürürlükten kaldırıldı. (DHA)
