Biden idaresiyle Teksas ortasındaki uyuşmazlık büyüyor

Teksas, son devirlerde ABD’nin güney sonundaki sistemsiz göç sorununun Lider Joe Biden idaresi ile eyalet idaresi ortasında gerginliğin tırmanmasına yol açması nedeniyle gündeme geliyor.

Eyalet idaresinde Cumhuriyetçilerin bulunduğu Teksas, Demokrat hükümetin göç yaklaşımlarından en çok etkilenen bölgelerden biri haline geldi.

Mevcut Teksas Valisi Abbott’ın sistemsiz göçmenlerin ülkeye girmesini önlemek için hududa dikenli tel çekilmesine onay vermesinin akabinde ABD Yüksek Mahkemesi, Meksika hududunda Rio Grande Irmağı boyunca çekilen dikenli tellerin kaldırılması kararı aldı.

Yüksek Mahkeme’nin kararını kabul etmeyen Abbott, eyaletindeki ulusal muhafızların bu türlü bir süreç yapmayacağını, hatta “sınırı korumak” için yeni dikenli teller koyacaklarını deklare etti.

Abbott, hudut güvenliği konusunda federal idaresi suçlayarak, Biden idaresinin sistemsiz göçmenleri önlemek için hiçbir şey yapmadığını savundu.

Teksas’ın bir “işgal” ile karşı karşıya olduğunu belirten Abbott, “Eyalet sonlarımızı her türlü tehdide karşı korumak anayasal misyonumuz ve bunu yerine getireceğiz” açıklamasını yaptı ve ülkedeki öteki Cumhuriyetçi eyaletlerin de yardımını talep etti.

Abbott’ın takviye davetine kısa müddette cevap veren 25 eyaletin Cumhuriyetçi valileri, ortak bir bildiriye imza atarak güney sonunun korunması konusunda Teksas’a her türlü dayanağı sağlamaya hazır olduklarını belirtti.

Bu kapsamda başta Oklahoma eyaleti olmak üzere birçok Cumhuriyetçi eyalet valisi, muhakkak sayıda ulusal muhafız birliğini Teksas eyaletine takviye hedefiyle göndereceklerini bildirdi.

Teksas’a bir takviye de hala Cumhuriyetçilerin en güçlü lider aday adayı pozisyonundaki, eski ABD Lideri Donald Trump da tüm eyaletlere davet yaparak ulusal muhafızlarını Teksas’a göndermeleri ve ABD’nin güney hududunu yasa dışı göçmenlerden müdafaaları gerektiğini belirtmişti.

Söz konusu gerginlikler nedeniyle Teksas’ın iktisadının ülke iktisadına tesirleri, merak uyandırıyor.

2,4 TRİLYON DOLARLIK EKONOMİ

ABD’ye Meksika’dan ayrılarak 28’inci eyalet olarak katılan Teksas, tarım, hayvancılık ve petrol sanayilerindeki faaliyetleriyle ülke iktisadına büyük katkıda bulunuyor.

ABD Ticaret Bakanlığı’na bağlı Ekonomik Tahlil Ofisi’nin internet sitesinde, ülkenin Gayrisafi Yurt içi Hasılası (GSYH) yaklaşık 27 trilyon dolar olarak kaydedildi.

Ülkenin gayri safi yurt içi hasılasına en büyük katkıyı yapan 2’nci eyalet olan Teksas, yaklaşık 2,4 trilyon dolarlık iktisada sahip.

ABD’de en büyük gayrisafi hasılaya sahip birinci eyalet ise yaklaşık 3,5 trilyon dolarla California.

ABD Nüfus Sayım Ofisi’nin Temmuz 2023 datalarına nazaran, yaklaşık 30 milyon nüfusu sahip Teksas, bu gayri safi hasılayla Rusya, Kanada, İtalya üzere ülkelerin ekonomileriyle yarışıyor.

American Immigrant Council isimli sivil toplum kuruluşunun Temmuz 2022’de yayımladığı bir çalışmada, 2019 prestijiyle ülkede California’dan sonra göçmenlerin en çok bulunduğu 2’nci eyaletin de Teksas olduğu tabir ediliyor.

ABD’nin Meksika ile en uzun sonunun bulunduğu Teksas’ta göçmen nüfusunun yaklaşık 4,9 milyon (nüfusun yaklaşık yüzde 17’si) olduğu kaydedilen çalışmada, kayıtlı göçmen nüfusunun eyaletteki iş gücünü “güçlendirdiği” belirtildi. Teksas’taki göçmenler, iş gücünün yaklaşık yüzde 21,9’unu oluşturuyor.

Öte yandan, Teksas basınında sistemsiz göçmenlerin, burada kayıtsız olarak düşük fiyatlara çalıştırıldığına ait haberleri yer alıyor. Bu göçmenlerin, üretim ve inşaat alanlarında çalıştığı kaydedildi.

EN BÜYÜK HAM PETROL ÜRETİCİSİ

Pazar ve tüketici bilgileri üzerine çalışan Alman şirket Statista’nın internet sitesindeki datalara nazaran, Teksas, ABD’de açık orta en büyük petrol üreticisi pozisyonunda. 2022’de Teksas eyaleti, 1,8 milyar varil ham petrol üretti.

Teksas Petrol ve Gaz Derneği’nin (TXOGA) internet sitesinden yapılan açıklamaya nazaran, TXOGA Başekonomisti Dean Foreman, eyaletin, Ekim-Kasım 2023 periyodunda günde 5,7 milyon varil ham petrol üretimiyle rekor kırdığını belirtti.

Foreman, “Teksas’ın güç alanındaki rolü, verimlilik yararları sayesinde mütevazı sondaj faaliyetleri aracılığıyla giderek daha değerli hale geldi” dedi.

Eyaletin petrol ve doğal gaz üretiminde, işlemesinde ve ihracatında “yeni rekorlar kırdığını” kaydeden Foreman, Teksas’ın “ulusal ve global enerji”de kıymetinin arttığına dikkati çekti.

Teksas eyaletindeki güçlü petrol rezervi, 1910’un başında Spindletop petrol rafinerisinde bulundu. Burada, günde yaklaşık 100 bin varile tekabül eden ölçüde petrol çıktı.

İlerleyen yıllarda, Teksas’ın Corsicana, Ranger, Borger, Odessa, Kilgore üzere bölgelerinde de petrol bulunması, eyaletin petrol sanayisinin önde gelenleri ortasına girmesine yol açtı.

TEKSAS’TA TARIM VE HAYVANCILIK

Teksas iktisadında tarım ve hayvancılık da değerli rol oynuyor. ABD Tarım Dairesinin datalarına nazaran, ülkenin pamuk üretiminin yüzde 40’ını oluşturan Teksas, en büyük pamuk üreticisi olarak kayıtlara geçiyor.

Teksas Tarım Dairesi’nin yayımladığı datalara nazaran, eyalette besin ve dokuma kesimlerinin ekonomik tesiri yaklaşık 100 milyar dolara denk geliyor.

Topraklarının yüzde 86’sı ziraî üretimde kullanılan Teksas’ta, ziraî işletmelerin yüzde 98,5’i şahıslara ilişkin.

Teksas’ta çalışan her 7 şahıstan 1’i, tarımla uğraşıyor. Öte yandan, besicilik alanında Teksas’taki büyükbaş hayvanlar, ABD’dekilerin yüzde 13’ünü oluşturuyor.

Tarımsal faaliyetlerinde mısır, buğday, fıstık ve pirinç üzere eserlerin en çok üretildiği eyaletlerden biri olan Teksas, pamuk ve saman üretiminin yanı sıra koyun, keçi ve at üzere hayvanların besiciliğiyle de ülkede öne çıkıyor.

(Teksas Valisi Greg Abbott ve eski ABD Lideri Donald Trump)

VALİ ABBOTT: ABD’NİN EKONOMİK MOTORU

Teksas Valisi Greg Abbott, eyaletin ekonomik ve iş etrafını değerlendirdiği basın toplantısında, Teksas’ın “Amerika’nın ekonomik motoru” olduğunu tabir etti.

Eyalete yatırım yapan iş verenlere ve çalışmak üzere gelen şahıslara değinen Abbott, eyalette “düşük maliyetli işletmeler için stratejiler oluşturduklarını” kaydetti.

Abbott, Teksas’ta “en uygun istihdamı” sağladıklarını öne sürdü.

Eyalet valiliğinin internet sitesine nazaran, ABD’nin vergi yükümlülüğü en az olan eyaletlerinden biri olan Teksas’ta kurumlar gelir vergisi ve ferdî gelir vergisinin olmaması, teşebbüsçüler ve çalışanlar için kıymet teşkil ediyor.

Teksas’ta kurumlar gelir vergisi ve ferdî gelir vergisinin olmaması nedeniyle eyaletten ve ülke dışından birçok teşebbüsçü, burada yatırım yapıyor.

Ayrıca Fortune 500 listesinden yaklaşık 55 firmanın eyalette şubesinin bulunmasının, istihdam açısından ekonomiyi olumlu etkilediği kaydediliyor.

Öte yandan, Teksas’ta birtakım makine ve ekipman üreten işletmelere satış vergisinden muafiyet tanınması üzere çeşitli fırsatlar da sunuluyor.

İÇ SAVAŞ’TA TEKSAS

ABD’de 1861-1865 yılları ortasında kuzey ve güney eyaletleri ortasında yaşanan İç Savaş’ta Teksas’ın yer almasında da eyaletin iktisadı tesirli oldu.

Ülkenin güneyindeki bölgelerinde tarıma dayalı iktisadın hakim olması, çiftliklerdeki iş gücünün Afrika kökenli siyahilerden sağlanması Teksas’ın bu savaşta güneyli eyaletlerin yanında yer almasında rol oynadı.

Ülkede köleliğin kaldırılmasını savunan kuzey eyaletleri ile buna karşı çıkan güney eyaletleri ortasındaki İç Savaş’ta Teksas’taki pamuk üretimi, güneyli eyaletlerin kurduğu “Amerikan Konfedere Devletleri” için değerli bir finansal kaynaktı.

Savaş için yaklaşık 100 bin asker sağlayan Teksas’ta topraklarının genişliği, eldeki kaynaklar ve Meksika Körfezi’ne erişim üzere imkanlar nedeniyle konfederasyon için savaş sürecinde ekonomik dayanak açısından da kıymetliydi.

İç savaş, 4 yılın sonunda kuzeyin galibiyetiyle sona erdi. Mağlubiyetin akabinde dağılan konfederasyondaki eyaletlerde “yeniden yapılanma” periyoduyla devlet ve toplum yapısında düzenlemeler yapıldı.

Savaşın akabinde ABD Kongresinin çıkardığı kanunla Aralık 1865’te kölelik ABD’de büsbütün yasaklandı.